کتاب «راهنمای گویش‌ها و لهجه‌شناسی فارسی»

1404/5/12 ۱۰:۲۹

این کتاب به بررسی گویش‌ها و لهجه های متعدد فارسی‌ می‌پردازد و آنها را موشکافی و تجزیه و تحلیل می‌کند. کتاب حاضر را‌ می‌توان به نوعی اولین کتاب به زبان انگلیسی دانست که گویش‌ها و گویش‌شناسی فارسی را در مقیاس وسیع و جامع بررسی کرده است.

 The Handbook of Persian Dialects and Dialectology

Author: Alireza Korangy (Editor), Behrooz Mahmoodi-Bakhtiari (Editor)

Publisher : Springer

 Distributor : نگارستان کتاب آبی Issue Year :    2025

ISBN : 9789819981502

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس، کتاب «راهنمای گویش‌ها و لهجه‌شناسی فارسی» با نام اصلی «The Handbook of Persian Dialects and Dialectology» نگارش علیرضا کورنگی و بهروز محمودی بختیاری، توسط نشر نگارستان کتاب آبی در سال 2025 منتشر شده است.

این کتاب به بررسی گویش‌ها و لهجه های متعدد فارسی‌ می‌پردازد و آنها را موشکافی و تجزیه و تحلیل می‌کند. کتاب حاضر را‌ می‌توان به نوعی اولین کتاب به زبان انگلیسی دانست که گویش‌ها و گویش‌شناسی فارسی را در مقیاس وسیع و جامع بررسی کرده است. این اثر مرجع، منبعی جامع و فراگیر برای تحلیل و افزایش دانش زبان شناسی فارسی است و یک رویکرد میان رشته ای کامل و جامع به زبان فارسی را ارائه‌ می‌دهد.

این کتاب منبعی حیاتی برای زبان شناسان اجتماعی و فرهنگی و همچنین انسان شناسان و ایران شناسان است. و نیز مرجعی برای محققانی است که در مورد تمدن، فرهنگ، ادبیات و هنر ایرانی تحقیق‌ می‌کنند.

مولفین و ویراستاران کتاب آقای دکتر علیرضا کورنگی و دکتر بهروز محمودی بختیاری هستند. هر دو از اساتید برجسته حوزه زبان‌شناسی و ادبیات هستند. دکتر کورنگی منتقد ادبی و زبان شناس ایرانی- آمریکایی است که اخیرا عضو هیئت علمی دانشگاه آمریکایی بیروت بوده است. وی سردبیر مجلات بین المللی معروفی است که به ادبیات فارسی و زبان شناسی ایرانی، سامی و فولکلور‌ می‌پردازند.

پیش از این نیز این دو پژوهشگر با همکاری یکدیگر کتاب «مقالاتی در باب رده شناسی زبان های ایرانی» را که مشتمل بر 9 مقاله است، در انتشارات موتن در سال 2019  منتشر کردند. مصاحبه ی دکتر محمودی بختیاری در خصوص این کتاب در ایبنا، شرح مبسوطی از روند انتشار کتاب مذکور را بیان نموده است. پروفسور محمودی بختیاری به عنوان متخصص در زمینه آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان، نویسنده مشترک مجموعه‌های معروف «بیایید فارسی بیاموزیم» (۲۰۰۱)، «فارسی برای ساده‌لوحان» (۲۰۱۷) و «زمان در فارسی» (۲۰۰۲) است.

 از کتاب‌های این مولف که در کتابخانه مجلس موجود است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 1. انبیا در سوگ: متون شبیه خوانی دوره قاجار در مورد دین سروران غیراسلامی/ بهروز محمودی بختیاری، مرضیه وروانی فراهانی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات ،1395. (ثبت: 570371) 

2. تاثیرات فرهنگی تئاتر بیگانه در ایران در دوره قاجار و پهلوی/ ناصر آقائی. تهران: نشر تمتی، 1395.  (ثبت: 571064)

3. زنان مقتدر و نام آور جهان (سرگذشت پنج ملکه صاحبنام اروپایی)/ نویسنده مری ال. دیویس؛ مترجم بهروز محمودی بختیاری. تهران: نشر آثار، 1375. (ثبت: 445511 و 172999)

4. طومار نقالی غزوات سید جلال الدین اشرف (متن نقالی از دوره قاجار)/ تصحیح و پژوهش بهروز محمودی بختیاری. تهران: تمتی، 1395. (ثبت: 571070)

5. مطالعات نوین در زبان شناسی ایرانی: مقالات تقدیم شده به دکتر سید محمد ضیاء حسینی/ به کوشش و تدوین بهروز محمودی بختیاری، ضیاء تاج الدین. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی، 1402. (ثبت: 616816)

6. فرهنگ توضیحی جهان نشانه و معنا/ مولفان حمید رضا شعیری، بهروز نحمودی بختیاری، مهدی سبزواری. تهران: لوگوس، 1402. (ثبت: 617662)

7. بررسی متن نمایش رادیویی و متن نمایش صحنه ای با تاکید بر ساختگرایی/ زهره سطوت، استاد راهنما مجید شریف خدایی، استاد مشاور بهروز محمودی بختیاری. تهران: دانشکده صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، 1388. (ثبت: 540379)

فهرست کتاب های دکتر علیرضا کورنگی در کتابخانه مجلس:

1.Development of the ghazal and Khaqani's contribution: a study of the development of ghazal and a literary exegesis of a 12th c. poetic harbinger\ Alireza Korangy; with a foreword by Wolfhart P. Heinrichs. Wiesbaden: Harrassowitz, 2013.

PK6495 .K35 Z56 2013

2. Essays in Islamic philology, history, and philosophy\ edited by Alireza Korangy ...[et al]. Berlin ; Boston: De Gruyter, 2016.

(568327)

3. No tapping around philology: a Festschrift in honor of Wheeler McIntosh Thackston Jr.'s 70th birthday\ edited by Alireza Korangy and Daniel J. Sheffield. Wiesbaden: Harrassowitz, 2014.

PK6099 .N6 2014

4. Urdu and Indo-Persian thought, poetics, and belles lettres\ edited by Alireza Korangy. Leiden: Brill, 2017.

PK2158 .U73 2017

5. The beloved in Middle Eastern literatures: the culture of love and languishing\ edited by Alireza Korangy, Hanadi Al-Samman, Michael C. Beard. London ; New York: I.B. Tauris, 2018.

PN56 .L6 2018

6.The Handbook of Persian Dialects and Dialectology\ Alireza Korangy (Editor), Behrooz Mahmoodi-Bakhtiari (Editor). Singapore: Springer, 2025.

P1-1091.

معرفی از: راضیه یوسفی‌نیا (مسئول مجموعه‌سازی منابع لاتین کتابخانه مجلس)

منبع: کتابخانه مجلس