تشیع در اسلام

1404/3/18 ۱۲:۱۶

اثر جعفریان تنها گزارشی از روایات یا عقاید نیست، بلکه با تحلیل‌های دقیق تاریخی، منازعات مذهبی و تحولات فکری را بررسی می‌کند.

«مقدمه‌ای بر مطالعات شیعه» تازه‌ترین کتاب رسول جعفریان

کتاب «مقدمه‌ای بر مطالعات شیعه» تازه‌ترین اثر رسول جعفریان است که در سال ۱۴۰۴ به‌همت انتشارات سنگلج منتشر شده است. این کتاب که در قالب مجموعه مقالات، تحلیل‌ها و بررسی‌های تاریخی در حوزه شیعه‌پژوهی تدوین شده، حوزه وسیعی از مسائل تاریخی، فکری، کلامی، و فرهنگی مربوط به تشیع را از قرون نخستین تا دوره معاصر دربرمی‌گیرد.

از جمله عمده موضوعات مندرج در این اثر می‌توان به مروری تاریخی بر شکل‌گیری و تطور تشیع از دوره عباسی تا عصر صفوی، بررسی شخصیت‌ها، آثار و دیدگاه‌های فقهی و کلامی مهم در شیعه (از شیخ‌صدوق تا میرداماد)، مطالعه تطبیقی درباره فرقه‌های شیعی (از امامیه تا اسماعیلیه، زیدیه، دروزی‌ها و…)، بررسی ارتباط شیعه با دولت‌های اسلامی (مملوکی، صفوی، عثمانی)، نقدها و پاسخ‌ها به شبهات، از جمله آثار کسروی و دیگر منتقدان شیعه، روند شکل‌گیری دانش فهرست‌نگاری شیعی و نقش شخصیت‌هایی مانند شیخ آقابزرگ تهرانی، مباحثات درون‌مذهبی، از جمله جدال‌های میان اخباریان و اصولیان، و نگاه به مطالعات جدید شیعه‌پژوهی در ایران و جهان عرب در قرن بیستم اشاره کرد.

کتاب از ویژگی‌هایی شاخص برخوردار است که از آن جمله است. ۱. نگاه تحلیلی و تاریخی: اثر تنها گزارشی از روایات یا عقاید نیست، بلکه با تحلیل‌های دقیق تاریخی، منازعات مذهبی و تحولات فکری را بررسی می‌کند. ۲. منابع غنی: استفاده از متون کهن، اسناد تاریخی، و متون فقهی و کلامی معتبر. ۳. و سعت جغرافیایی: مباحث مربوط به ایران، عراق، شام، هند، مصر و جهان عرب را دربرمی‌گیرد. ۴. برخورد نقادانه: نویسنده با موضعی علمی و تحلیلی به تاریخ‌نگاری تشیع پرداخته و از موضع تعصب دوری کرده است.

این اثر برای پژوهشگران، دانشجویان تاریخ اسلام، شیعه‌پژوهی، و علاقه‌مندان به تحولات فکری و مذهبی دنیای اسلام سودمند است.

منبع: ایبنا