زبان شناسی

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

ابیانه ای |
پهلوی، زبان و ادبیات | حسن رضایی باغ بیدی پَهْلَوی، زَبانْ وَ اَدَبیّات، واژۀ پهلوی در اصل به معنای «منسوب به پهلو (= پارت)» است که از دورۀ هخامنشی به بعد از استانهای شمال شرقی ایران بود و در کتیبه‌های هخامنشی پرثوه1 نامیده شده است. بنابراین، پهلوی در اصل نام زبان رایج در استان پارت بوده است که امروزه پارتی نامیده می‌شود.
تایی | بهروز محمودی بختیاری تایی، زبان رسمی کشور تایلند که «سیامی» نیز نامیده می‌شود و عضوی از گروه زبانهای «تای» از خانواده‌ای بزرگ‌تر به نام «زبانهای آستروتای» به شمار می‌رود (باسمن، 482).
تخاری | بهروز محمودی بختیاری تُخاری، زبانی منسوخ و شاخه‌ای مستقل از خانوادۀ زبانهای هند و اروپایی که در ترکستان [منطقۀ خودمختار اویغوری سین‌کیانگ در شمال غربی چین امروز] تکلم می‌شده است.
الویری |
ایرانی، زبانها |
ابوزیدآبادی |
باتاک | بخش زبان شناسی باتاک، زبان گروهی از مردم اندونزی در جزیرۀ سوماترا. باتاکها از شعب اقوام مالای هستند که تا اوایل قرن 13ق/ 19م در انزوا می‌زیسته‌اند و نفوذ اسلام در میان آنان بسیار متأخر و تدریجی بوده است (ﻧﻜ : آرنولد،.370ff؛ ﻫ د، 8/ 559)
احمد بن علویه | ایران ناز کاشیان اَحْمَدِ بْنِ عَلَویّه، ابوجعفر اصفهانی کَرّانی (212-310ق/ 827-922م)، کاتب، شاعر و محدث شیعی.
بانتو | بخش زبان شناسی بانْتو، گروهی از زبانهای افریقایی که بخشی از متکلمان آن در حوزۀ جهان اسلام جای گرفته‌اند. بانتو در بردارندۀ شمار کثیری از زبانهاست که با توجه به اختلافات موجود در گویش شمردن، یا مستقل انگاشتن برخی از گونه‌های زبانی، شمار آنها میان 300 تا 500 تخمین زده شده است. این زبانها که متکلمان آنها طوایفی گوناگون از قبای...
بختیاری | عسکر بهرامی بَخْتیاری، یکی از گویشهای موسوم به لری. این گویش با اندک اختلافاتی ـ عمدتاً در آواها ـ در قلمرو وسیع بختیاری، از غرب اصفهان تا دزفول و شوشتر، میان°31 تا°34 درجه عرض شمالی و °48 تا °52 درجه طول شرقی رواج دارد (لُکوب، 341؛ ایرانیکا، III/ 559؛ نیز ﻧﻜ : لاریمر، 1؛ وهمن، «شعر...»، 14).
بختیاری | اصغر کریمی بَخْتیاری، ازگروههای ایلی کوچنده و لُر زبان جنوب غرب ایران که اکنون بخش بزرگی از خانوارهای آن در نقاط ییلاقی و قضلاقی یکجانشین شده‌اند. براساس آمار 1377ش جمعیت کوچدۀ ایل 174‘183 نفر برابر با 492‘27 خانوار بوده است (سرشماری،...، 15).
براهویی | بهروز محمودی بختیاری بَراهویی، زبان قومی به همین نام، از خانوادۀ زبان‌های دراویدی (كریستال، 437). در دسته‌بندی‌های دقیق‌تر براهویی را عضوی از خانوادۀ«دراویدی شمال غربی» دانسته‌اند. نام این زبان در متون مختلف به صورتهای بروهی، بروهكی و كورگالّی هم ثبت شده است (گریرسن، 619). گروهی زبان براهویی را کردگالی خوانده، و به اشتباه با كردی...
بربری | پیمان متین بَربَری، یا بربر، نام گروهی از هزاره‌های مهاجر افغانستان ساکن در نواحی شرقی ایران. این گروه از هزاره‌ها که در دهۀ 1890م (سالهای میان 1308-1318ق) از ناحیۀ بربرستان یا هزاره‌جات (منطقۀ مرکزی افغانستان) به ایران کوچ کرده اند، ظاهراً به جهت انتساب به آن ناحیه، در ایران به بربر و بربری معروف شدند (نک‍‍: وامبری، 34...
برتنگی |
بلوچی | حسن رضایی باغ بیدی بَلوچی، از زبانهاي ايرانی نو شمال غربی (جهانی، 11؛ فراي، 48؛ فره‌وشی، 49). سخن‌گويان زبان بلوچی احتمالاً نخست در حاشيه درياي خزر می‌زيستندI / 1006) ,EI2) و شايد به همين علت است كه فردوسی در شاهنامه «بلوجی» و «گيلی» را در كنار يكديگر آورده است
بنگالی | بهروز محمودی بختیاری بَنْگالی، مهم‌ترین و پرگویشورترین زبان از گروه شرقی زبانهای هندو آریایی. دیگر اعضای این گروه عبارتند از آسامی، اُریا و بیهاری (گریرسن، 1). بنگالی زبان رسمی ‌بنگلادش است و بالغ بر 165 میلیون نفر گویشور دارد
بنه | مرتضی فرهادی بُنه، اصطلاحی در كشاورزی سنتی ایران به معنای گروهی نظام یافته و مشترك المنافع در كار تولید زراعی و دامداری.
بوسنیایی، زبان | الویر موسیچ بوسْنیایی‌، زَبان‌، عضوی‌ از شاخۀ جنوبی‌ خانوادۀ بزرگ‌ زبانهای‌ اسلاوی‌. دیگر اعضای‌ مهم‌ این‌ خانوادۀ زبانی‌ عبارت‌اند از اوكرائینی‌، بلاروسی‌، روسی‌، روسینلسكی‌ (از شاخۀ شرقی‌)،
بهاسا | بهروز محمودی بختیاری بَهاسا، نامی‌ كه‌ به‌ تسامح‌ برای‌ اشاره‌ به‌ زبان‌ رسمیِ اندونزی‌ به‌ كار می‌رود. دلیل‌ این‌ تسامح‌ آن‌ است‌ كه‌ واژۀ «بهاسا» در زبان‌ اندونزیایی‌ به‌ معنای‌ زبان‌ است‌ و آنچه‌ از آن‌ با عنوان «بهاسای‌ اندونزیایی‌» یاد می‌شود
بهدینان، گویش | کتایون مزداپور بِهْدینان‌، گویش‌، عنوانی‌ كه‌ بر زبان‌ ویژۀ بهدینان‌ ایرانی‌، یعنی‌ ایرانیان‌ زردشتی‌ اطلاق‌ می‌گردد و یكی‌ از گویشهای‌ مركزی‌ ایران‌ است‌. زردشتیان‌ ایران‌ اصولاً در قرون‌ اخیر در كرمان‌ و یزد می‌زیسته‌اند ...
بیابانکی، گویش |
بیدگلی، لهجه |
بیرجندی | بهروز محمودی بختیاری بیرْجَنْدی‌، یكی‌ از لهجه‌های‌ فارسی‌ نو كه‌ در شهرستان‌ بیرجند، در جنوب‌ خراسان‌ و تا حاشیۀ 15 كیلومتری‌ اطراف‌ این‌ شهرستان‌ تكلم‌ می‌شود.
پشتو | بهروز محمودی بختیاری پَشْتو، یكی‌ از اعضای‌ مهم‌ خانوادۀ زبانهای‌ ایرانی‌ شرقی‌ كه‌ به‌ همراه‌ فارسی‌ (دری‌)، زبان‌ رسمی‌ كشور افغانستان‌ است‌. این‌ زبان‌ علاوه‌ بر افغانستان‌، در شمال‌ غرب‌ پاكستان‌ (منطقۀ پشتونستان‌) نیز تكلم‌ می‌شود
اردو، زبان | فتح الله مجتبایی اُرْدو، زَبانِ، یكی از زبانهای‌ « هند و آریایی‌» جدید كه‌ امروزه‌ در سراسر نواحی مركزی‌ و شمالی‌ شبه‌قارۀ هند و پاكستان‌ گروه كثیری‌ از مردم‌ آن سرزمینها بدان‌ تكلم‌ می‌كنند و از آغاز تأسیس‌ حكومت‌ اسلامی پاكستان‌ در 1947م‌ به‌عنوان‌ زبان‌ رسمی‌ و دولتی آن‌ كشور پذیرفته‌ شد. این‌ زبان‌ از لحاظ شمار كسانی‌ كه‌...
آسی | محمد آصف فکرت آسی، زبانی از خانوادۀ زبانهای هند و اروپایی و متعلق به شاخۀ سکائی از زبانهای ایرانی شمال شرقی. این زبان از مناطق شرقی ایران به قفقاز رفته و با زبان سغدی که آثار آن در آسیای میانه و ترکستان چین به دست آمده و با زبان یغنایی که امروز در نواحی شرقی سمرقند رایج است و نیز با زبان خوارزمی مربوط است (میه، 62؛ یارشاطر...
آشتیانی | احمد تفضلی آشْتیانی، لهجه، در طبقه‎بندی لهجه‎های ایرانی، آشتیانی از زمرۀ لهجه‎های مرکزی ایران به شمار می‎آید و با لهجه‎های وَفْسی و آمُره‎ای (ه‍ م‌م) قرابت دارد. در 1335ش این لهجه در 7 محله از بخش غربی آشتیان متداول بود و تنها روستاییانی که بیش از 40 سال داشتند و در آن زمان تعداد آنان بیش از 500‘1 تن نبود، بدان سخن می‎گ...

زبان شناسی

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

زبان شناسی

ورود به سایت

ثبت نام