مقاله

محدثان بر اساس حدیث پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: «مَن حَفِظَ عَلَی اُمَّتِی اَربَعِینَ حَدیثاً مِمّا یَحتَاجُونَ اِلَیهِ فِی امرِ دینِهِم، بَعَثَهُ اللهُ عزّ و جلّ یَومَ القِیامَةِ فَقِیهاً عَالِماً» ، به تدوین مجموعه هایی دست یازیدند که با عنوان «الاربعون حدیثا» یا «چهل حدیث» مشهور شد.

نگارگری به عنوان یکی از جلوه‌های هنراسلامی، سیر تحول ‌معنوی خود را از فرهنگ حاکم‌ برجامعه گرفته و در بخشی از آثار با اتکاء به هندسه معماری اسلامی فضایی متناسب با آن معانی ایجاد نموده‌است.

عموماً داوری‌ها درباره تحولات فکری و اعتقادی اسماعیلیه نخستین و پیشافاطمی و آغاز دوران فاطمیان در صد سال اخیر به دلیل مشکل انتساب و ماهیت متون منتسب به این گروه‌ها دچار ایراد است.

از خبرهای خوش این روزها تدبیری است که حکومت هند برای ترویج و تقویت زبان فارسی اندیشیده‌است؛ در حالی که مهد زبان فارسی، افغانستان، چشم‌انداز چندان روشنی ندارد. شاید ریشه آن تصمیم به همین تحولات منطقه بازمی‌گردد. براساس مصوبه‌ای جدید، زبان فارسی در مدارس هند، برخلاف گذشته، به یکی از زبان‌های محلی قابل انتخاب برای دانش‌آموزان تبدیل می‌شود؛ در حالی که پیش‌ترها در نظام آموزشی آن کشور، زبان فارسی یک زبان خارجی به حساب می‌آمد.‌

روز ۲۷ شهریور در تقویم رسمی کشور ما به نام روز زبان و ادب فارسی نامگذاری شده است. امسال بزرگداشت این روز از هر نظر با سالهای گذشته تفاوت داشت و سبب آن هم نگرانی‌های گسترده‌ای است که برای آینده زبان و ادب فارسی در افغانستان پس از تسلط طالبان پدید آمده است.

راوی حاضر در صحنه می‌گوید احمدشاه مسعود در حین دادن فرامین نظامی شاهنامه هم می‌خوانده است. یکی از نظامیان حاضر در میدان رزم با شک و تردید از او می‌پرسد که حال چه وقت شاهنامه خواندن است؟

این روزها یافتن ویراستار ادبیِ محیط و مسلط در کشور، ویراستار ادبی به معنای واقعی کلمه، اگر ناممکن نباشد، بسیار دشوار است؛ آن هم به رغم این همه فارغ‌التحصیل در رشته‌ی ادبیات در مقاطع مختلف. البته برای پرهیز از هرگونه سوء برداشت، همین‌جا بی‌درنگ تاکید می‌شود که مقصود، چه به صراحت و چه به اشارت و کنایت، نادیده گرفتن ارزش یا کاستن از ارزش تخصص فارغ‌التحصیلان این رشته نیست.

پژوهشگری می‌نویسد وقتی كتاب‌های معرفی شده در آمازون در ربط با مسائل دانشگاهی را جست‌وجو می‌كنیم، با بیش از سیصد كتاب با عنوان بحران بر می‌خوریم كه جنبه‌های مختلف بحران در دانشگاه و نهادهای آموزشی را مورد بررسی قرار داده‌اند. خود این داده به ظاهر كم‌اهمیت نشان می‌دهد كه دانشگاه، معرفت و بحران در هم آمیخته شده‌اند.

با آنکه نوشتارهای اسماعیلیِ طوسی و آثار امامیِ او اختلافات ماهوی شگرفی با یکدیگر دارند و در برخی مواضع کاملاً در تضادّ با یکدیگرند، باید پذیرفت که افزون بر شیوه‌ی استدلال و روش تبیین موافقت‌هایی ـ هرچند محدود ـ در پاره‌ای آراء و ایده‌ها میان این دو دسته آثار هست.

حاج مهدی قلی خان هدایت ملقب به مخبرالسلطنه (1242-1334خ) یکی از رجال بزرگ سیاسی- فرهنگی دوران معاصر است. حیات سیاسی- اجتماعی او آکنده از حوادث و دگرگونی های مهم بود. مخبرالسلطنه حدود نیم قرن در تاریخ معاصر ایران نقش بارزی را ایفا نمود