همگان تا حدودی با رابطه نزدیک عرفان با مذهب شیعه آشنا هستند. اما آیا عرفان جداگانهای برای شیعیان وجود دارد؟ آیا اساساً اصطلاح «عرفان شیعی» قابل وضع است؟ یعنی میتوان گفت معانی و مفاهیمی جداگانه یا برجسته از عرفانِ عام بهطور کل، و عرفانِ اسلامی بهطور جزء وجود دارد؛ یا تنها میتوان به عرفایی اشاره کرد که خود شیعه بودهاند و این به نگرشی بنیادین در چم و خم عرفانشان نینجامیده است؟
شاعرِ ما بی گمان این بیت غرورآمیز را در وصف شهری نگفته که شهروندانش پیکر بیجانی را برنمی تابند و اجازه نمی دهند زیر گوشه ای از خاکِ آن که وی عاشقش بود، آسوده بیارامد. این بیت زبان حال آنهایی است که این شهر هنرپرور را می شناسند ومی دانند جایگاه آن در تاریخ کجاست و حتی در امروزِ روز چه مایه آبروی ایران عزیز در چشم جهانیان است. شهری با آن همه تاریخ پرافتخار، با آن غنای فرهنگی و سرمایه های علمی و ادبی کارش به جایی می رسد که دفن مردی نادرالوجود که عمری را در شناختن و شناساندن میراث فرهنگی این مرز و بوم گذراند، برایش بزرگ ترین مسألۀ روز می شود، کار وکاسبی را کنار می گذارد ، آرام و قرار را از خود می گیرد، و "چو بید بر سرِ ایمان خویش" می لرزد ، چه خبر ا ست؟ می خواهند جنازۀ «کافری» را، طبق وصیت صاحبش به خاکِ آن بسپارند!
امام خمینی(ره) در یك فتوای صادره فرمودهاند: «زیادهروی در مصرف آب موجب ضمان میگردد و حرام است.» در این فتوا ظاهراً قربانی تضییع، خود منابع زیستی است نه آنكه فقط از رهگذر اضرار به مردم موجب ضمان است. اتلاف اموال عمومی یعنی اموال بیتالمال كه جای سخن ندارد و به یقین اتلاف و تضییع آنها ضمان دارد، خواه عامل تخریب، اشخاص حقیقی باشند؛ و خواه كارگزاران حكومتی با افعال مثبت و مصرف بیرویه آن اموال را از بین ببرند؛ و خواه به علت تقصیر و كوتاهی موجبات تخریب را فراهم سازند.1
امام راحل دقیقاً همین شیوه را در فقاهت پیش گرفته است: در مسئله «حیل ربوى» (راههاى فرار از ربا) كاملا آن را با هدف شارع در تضاد مىدانست؛ زیرا حرمت ربا به جهت مفاسد بزرگى است كه از ذات ربا برمىخیزد، و نمىتوان با تغییر دادن شكل، حقیقت را واژگون نمود. آیا با وجود اینهمه آیات و روایات كه بر غلظت و شدت حرمت و قبح ذاتى آن دلالت دارند و آن را محاربه با خدا و رسول شمردهاند، مىتوان با مختصر ضمیمه ـ كه صرفاً جنبه ظاهرى دارد ـ تمامى آن مفاسد را نادیده گرفت یا از بین رفته پنداشت؟!
اشاره: دن میگل دسِروانتِس، رماننویس، شاعر و نقاش اسپانیایی (1547ـ 1616م) نویسندة رمان مشهور دنکیشوت است که از پایههای ادبیات کلاسیک اروپا به شمار میآید و بسیاری از منتقدان از آن به عنوان اولین رمان مدرن و یکی از بهترین آثار ادبی جهان یاد میکنند. دنكیشوت داستان فردی خیالاتی و بیدستوپاست که خود را شوالیهای شکستناپذیر میپندارد و با هدف نجات دادن مردم، به سفرهای طولانی و پرماجرا میرود. این رمان را نخستین بار محمد قاضی از فرانسوی به فارسی برگرداند و در سالهای اخیر نیز از زبان اصلی ترجمه شده است.
همکاری من با دائرةالمعارف به آغاز فعالیتهای این مرکز بازمیگردد. از همان روزی که وارد دائرةالمعارف شدم به سراغ حوزه فعالیتهای علمی خودم (ادبیات عرب) رفتم. از آنجایی که ادبیات عرب در یک دائرةالمعارف شرقی و به خصوص ایرانی سهم بزرگی را ایفا میکند پس من باید مقالات بسیاری را تدوین مینمودم. از این رو لازم بود دستیارانی را برای همکاری انتخاب میکردیم. خوشبختانه توانستیم تعدادی از جوانان کوشا، مستعد، زباندان و فارسیشناس را گردهم آوریم و به کمک همین جوانان نیز توانستیم یک دوره بحرانی را در این بخش با موفقیت به اتمام برسانیم.
دایرةالمعارف بزرگ اسلامی و مرکزی که آن را به طبع میرساند به نظر من مهمترین تاسیسی است که در جمهوری اسلامی در رشته علوم انسانی به وجود آمده است، تاسیسی که میتواند موجب مباهات هر ایرانی باشد. تاثیر آن در اشاعه اطلاعات درباره ایران و تاریخ و فرهنگ آن و پیشبرد ایرانشناسی بیش از هر موسسه خصوصی دیگری بوده است. این مرکز که طی سالیان گذشته توسعهای بیش از حد انتظار داشته است نتیجه همت والا و حسنتدبیر و مدیریت موثر جناب آقای کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز و مدیر دایرةالمعارف بزرگ اسلامی بوده است. حتی اطلاعی اجمالی از روش کار، تشکیلات، کتابخانه مرکز و دانشمندانی که به تهیه و تنظیم مطالب دایرةالمعارف بزرگ اسلامی پرداخته یا میپردازند موجب تحسینی عمیق و کمنظیر است.
عدهاي ديگر از حقوقدانان، خسارت به اشيا و پديدههاي زيست محيطي را در تعريف خسارت زيست محيطي آورده و آلودگي آب، هوا يا خاك را نيز داخل در اين تعريف دانستهاند، هر چند كه آثار غيرمستقيم اين خسارتها به انسان برگشت نموده و انسان از تخريب و آلودگي محيط زيست لطمه ميبيند. بنابراين در تعريف آن گفتهاند خسارت زيست محيطي عبارت است از: «خسارتي كه به طور مستقيم به محيط وارد ميشود بدون توجه به بازتابهايي كه اين خسارتها بر اشيا و اموال دارند.»1
اشاره: در آستانه سالروز ارتحال غمبار مردی از سلاله پیامبریم كه حفظ اسلام ناب محمدی(ص) دغدغهاش بود و در این راه حاضر بود از همه چیزش بگذرد. آنچه در پی میآید، بخش نخست پیام ماندگار آن بزرگمرد به معاصران و نسلهاى بعد (از ملت ایران گرفته تا مسلمانان و مردم جهان و نسلهاى آینده) است كه زیر عنوان «وصیتنامه سیاسى ـ الهى» معروف شده است.
شیوه فقاهت امام راحل(ره) اگرچه بیشتربه شیوه فقاهت قدما شباهت داشت، اما از ویژگیهایى برخوردار بود كه در عرصه فقاهت معاصر ممتاز به شمار مىرفت. این ویژگیها بدین قرار است:
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید