مقاله

با آغاز جنگ جهانی دوم در اول سپتامبر 1919م.9شهریور1318ش.دولت ایران بی طرفی خود در این جنگ را رسما اعلام کرد. اما طولی نکشید که با حمله آلمان به شوروی،دامنه جنگ به مرزهای ایران نیز کشیده شد. ارتش شوروی از شمال و ارتش انگلیس از جنوب و غرب –به بهانه حضور جاسوسان آلمانی در ایران- وارد کشورما شوند و پس از تصرف شهر های سر راه،به سوی تهران پیش روی کنند.

گفتمان و رفتار سیاسی، بنا بر تعریف و پیش از ظهور نظام‌های دموکراتیک، روندهایی آمرانه و استوار بر تنبیه، تحمیل درد و عذاب و محرومیت بوده‌اند. این ساختار تنبیهی که به قول ماکیاولی مبنای خود را بر «ترس» برپا می‌کرد، تا زمانی که قدرت‌ها مدعی بودند یا باشند که مشروعیت خود را یا از خدایان به دست می‌آورند یا از اشرافیت خون و‌نژاد و هر نوع برتری «طبیعی»، نیاز به شکل و محتوای دیگری از مشروعیت با عنوان «محبوبیت» و «مورد پسند بودن» نداشته و ندارند.

فرهیختگان را باید بزرگ داشت که جامعه علمی و فرهنگی مدیون خدمات آنان است و خدمات علمی آنان را باید شناخت که عمر گرانمایه را به پای کتاب و دفتر نثار کرده‌اند. سرکار خانم دکتر بدرالزمان قریب، استاد بازنشسته گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و عضو پیوسته و نیرومند فرهنگستان زبان و ادب فارسی فرزانه‌ای است که زندگی خود را در خدمت به فرهنگ و زبان‌های ایران باستان، به ویژه زبان سغدی، و گسترش زبان فارسی گذرانیده و آثار پژوهشی متعدد و یگانه‌ای تالیف کرده است1؛ دانشجویان بسیاری پرورده و اکنون نیز پژوهش را استوار و پرتوان ادامه می‌دهد.شادکامی و دیرزیوی از آنِ ایشان باد.

خداوند متعال به فضل و کرم نامتناهی خویش مرحوم استاد مجتبی مینوی را در رحمت واسعه کامله خود جای دهد. شکی نیست که آن مرحوم یکی از نوادر فضلای زمان به شمار می رفت و در جامعیت در فنون ادب اگر در میان اقران خود بی نظیر نبود قطعا کم نظیر بود.

ژوئیه اوت 1881 (شعبان و رمضان 1298) مارسل دیالافوا مهندس و باستانشناس معروف در سال 1881 میلادی به هزینه شخصی از راه ترکیه و قفقاز به ایران آمده و مدت یک سال در ترکیه و قفقاز و شمال و مرکز و جنوب ایران و بین النهرین به مطالعه ابنیه تاریخی قدیم و جدید پرداخته است و پس ازمراجعت به فرانسه در سال 1884 دوباره به ایران برمیگردد و مدتها در این کشور مشغول حفاری و کاوش میشود و اشیای آنتیک و باستانی نفیس زیادی از زیر خاك بیرون می آورد، از آن جمله است کاشیهای سربازان جاویدان و کاشیهای تزیینی دوران هخامنشی که فعلا زینت افزای موزه لوور پاریس است.

من سال گذشته بخشی از مطالعاتم را اختصاص دادم به تدوین و تحلیل اندیشه های فلسفی عمر خیامی و تصحیح کلیه آثار فلسفی او. مقدمه ای هم درباره زندگی او نوشتم که بخش هایی از آن در سایت کاتبان منتشر شد. آنجا گفتم که به عقیده من خیامی از شاگردان مستقیم ابن سینا بوده است؛ در واقع شاید جوانترین شاگردش.

در تاریخ ۲۱ آوریل ۱۹۳۳ یعنی درست سه ماه پس از به قدرت رسیدن حزب ناسیونال سوسیالیست آلمان پروفسور هایدگر به‌عنوان رئیس دانشگاه فرایبورگ انتخاب شد. امروزه هرکس از خود می‌پرسد که آیا گرایش سیاسی هایدگر با فلسفه او مرتبط است یا بحث سیاسی را نباید با دیدگاه‌های فلسفی خلط نمود؟ این پرسشی است که ذهن دوست و دشمن را به خود مشغول داشته است. روزی ریچارد رورتی قبل از مرگش گفته بود که ارتباطی تنگاتنگ میان سیاست و فلسفه وجود دارد و اضافه نمود که هایدگر در زندگی سیاسی خود جانب اخلاق و فضیلت را نگرفت.

نیکلاس لوماننی کلاس لومان در جامعه‌شناسی ایرانی مغفول واقع و به چند دلیل کمتر به او پرداخته شده است. اولین دلیل این است که نسل اول جامعه‌شناسان ما تحصیلکرده فرانسه و نسل دوم تحصیلکرده آمریکا هستند. دلیل دوم ناشناخته‌ماندن لومان در ایران این امر است که کسانی که جامعه‌شناسی را در آلمان خواند‌ه‌اند، به تعداد انگشتان یک‌ دست هم نمی‌رسند. بنابراین بخشی‌ از جامعه‌شناسی، که در ایران تدریس می‌شود، جامعه‌شناسی فرانسوی و بخش دیگر جامعه‌شناسی جامعه‌شناسان آمریکایی است. علت سومی نیز درباره لومان وجود دارد و آن، این است که او به‌طور مشخص انسانی است که پیچیده می‌نویسد.

آگاهان در میان محققان رشته رجال حدیث شیعی به خوبی می دانند که فهرست های نجاشی و شیخ طوسی بر اساس فهارس قدیمتر شیعی نوشته شده است. این مطلب را مرحوم بهبودی و نویسنده این سطور و آقای احمد پاکتچی و برخی دیگر گفته اند. اما در این میان یک مطلب که باید روشن شود این است که نجاشی و شیخ در تألیف فهارس خود صرفاً ناقل نبودند بلکه خود در اصلاح فهارس قبلی و کنار هم گذاشتن و یکپارچه سازی اطلاعات و گزینش منابع قبلی سهم مهمی داشتند.

جستار حاضر می كوشد تا ضمن آشناساختن پژوهشگران با قصص الانبیای محمدبن عبدالله كسایی، به معرفی تفصیلی نسخ خطی ترجمه های فارسی آن بپردازد. بررسی نظام درون متنی این ترجمه ها به منظور دستیابی به ساختار سبكی (زبانی و ادبی) نیز یكی از اهداف راهبردی این پژوهش است. با عنایت به نبود اطلاعات كافی درباره زندگی مولف و هویت مترجمان فارسی این اثر، نقد نظرات فهرست نویسان و كتابشناسان در این باره نیز در این مقاله مطمح نظر بوده است.