دکتر غلامرضا جمشيدنژاد اول، استاد دانشگاه، مؤلف، پژوهشگر، و مصحح نسخ خطی، امروز چهارشنبه، 13 اسفندماه 1399، در اثر ابتلا به کرونا دار فانی را وداع گفت. علی بهرامیان، عضو شورای علمی مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی، در پی درگذشت ایشان متنی نگاشته که آن را در ادامه میخوانید.
رابطه جامعه مسیحیت با اسلام شیعی قدمت هزارو اندی ساله دارد. حرّان (کران) شهری بسیار کهن در بینالنهرین است که اکنون در استان شانلیاورفه ترکیه قرار دارد. گفته میشود که حران، منزل حضرت ابراهیم(ع) بوده و به ویژه به عنوان مرکز عمده صابئین و دین آنها نامدار است. شهرت جاودانی این شهر به سبب فلاسفه و دانشمندانی است که در دوران اسلامیاز آن برخاستهاند.
پنجاه سال قبل، وقتی متن مکتوب سخنرانی شادروان استاد مجتبی مینوی را در دانشگاه مشهد خواندم، در آغاز آن یکی دو جمله نظرم را جلب کرد: [اگر از بنده بپرسند درخشندهترین دورهی تاریخ ملت ایران کدام است؟ عرض خواهم کرد که بر حسب آثار و اسناد و مدارک بهجا مانده، مسلماً دورهی ما بین ۳۵۰ و ۵۰۰ هجری است.] این دو جملهی استاد مینوی مرا بر آن داشت که اولا چهرههای درخشان فرهنگی را که در این یک قرن و نیم از میان ایرانیان برخاستهاند بشناسم، ثانیاً عواملی را که ظهور آن چهرههای درخشان، معلول آن عوامل بوده مشخص کنم.
یکی از رقیبهای اصلی فایدهگرایی، اخلاق کانتی است. در حقیقت فلسفه اخلاق کانت ذیل وظیفهگرایی قرار میگیرد. در اینجا سعی خواهم کرد نظریه کانت را عمدتاً بر مبنای اثر اصلی او در زمینه فلسفه اخلاق، یعنی نقد عقل عملی(نقد دوم) تشریح کنم.
به نظر میرسد، از مهمترین انواع شهرهای نادانِ فارابی، «شهر گنهکار» باشد؛ شهری که شهروندانش، به خوبی با اندیشه های شهروندان آرمان شهری آشنایی دارند و آنرا میشناسند، اما اعمال و رفتارهایشان همچون شهروندانِ «شهر نادان» است
یکی از مباحث تاریخ موسیقی ایران در دورۀ اسلامی، جایگاه و اهمیت ساز عود است. این ساز با عنوان «بربت» در دورۀ ساسانی شکوفا شد و پس از اسلام با عنوان «عود» در سرزمینهای مختلف اسلامی اشاعه یافت و در موسیقی ایران نیز تا اواخر عصر صفوی دارای اعتبار بود. موسیقیدانان قدیم ایران، از نخستین متون موسیقی پس از اسلام در قرون سوم و چهارم هجری تا رسالات موسیقی دورۀ صفوی در قرن یازدهم هجری، به برتری ساز عود نسبت به سازهای دیگر اذعان داشتهاند.
فخر رازی، متکلم و فیلسوف قرن ششم هجری (543-606 ق) آثار بسیاری در حوزههای گوناگون معارف عصر خود نوشته است. گذشته از برخی از نظریات بدیع که در آثار منطقی و کلامی و فلسفی او دیده میَشود، بسیاری دیگر از نوشتههای او بر پایۀ منابع دیگری فراهم آمده است که برخی از آنها امروز در دست است و بسیاری از آنها از میان رفته است. تحقیق در این آثار میتواند روشن کند که فخر رازی چگونه منابع خود را برمیگزیده و چگونه در آنها تصرّف میکرده است.
فرهنگ ایرانی از جمله فرهنگ هایی است که همواره در خود، تنوع بسیار زیادی را در خصوص پوشاک گروه های مختلف اجتماعی پذیرفته است. این گوناگونی و تنوع نه فقط در گروه های قومی یا مذهبی بل که در میان طبقات متعدد اجتماعی برحسب جایگاه اقتصادی، سیاسی، جنسیتی و کارکردی خود در طی زمان به وفور دیده شده است.
در بحث نسبت میان مباحث عرفانی و خواجه نصیرالدین طوسی از جمله ادله مشهور، نامهنگاریهای وی با صدرالدین قونوی، برجستهترین شاگرد و شارح آرای ابنعربی است. در این نامهنگاریها القابی که خواجه نصیر خطاب به قونوی به کار برده، نشان از آگاهی او به جایگاه عرفانی قونوی دارد
از میان روش های کلامی، (نص گرایی، عقل گرایی تأویلی و عقل گرایی فلسفی) باید خواجه نصیر الدین طوسی را تابع روش عقل گرایی فلسفی به شمار آورد و گرچه قبل از ایشان، افراد دیگری نیز برای اثبات مدعیات کلامی از مبانی فلسفی بهره می گرفتند، ولی از این جهت یا دچار افراط می شوند و یا از آن، استفاده جدلی می کردند؛ همان طور که این مبانی نظم خاصی نداشتند.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید