اخبار

مراسم یکصد و هفتاد و سومین سالروز تولد استاد محمد غفاری (کمال الملک) برای نخستین بار در کشور شامگاه یکشنبه در هنرستان کمال الملک تهران برگزار شد. کمال‌المُلک (1226–1319 خورشیدی) نقاش ایرانی بود و از مشهورترین شخصیت‌های تاریخ هنر معاصر ایران به‌شمار می‌آید.

امروز دوشنبه 7 مهرماه به روایتی سالروز تولد کمال الملک تعیین شده‌ اما زمان تولد این استاد بزرگ نقاشی مشخص نیست؛ به طوری که محققان روی سال تولد او هم شبهه دارند، چه برسد به روز آن! اما این موضوع کاملا مشخص است که سالروز وفات وی در 27 مرداد 1319 بوده است.

نوشتن از فرهنگ عامه و تأثیرات آن بر هنرهای تجسمی شاید تا سال‌هایی نه‌چندان دور آنچنان که باید به آن توجه نمی‌شد و فرهنگ عامه به نوعی چندان جدی گرفته نمی‌شد، بخصوص در بحث از یک هنر رسمی و پیشرو؛ اما در جهان امروز نگاه ویژه‌ای به این فرهنگ برآمده از یک عمومیت و قدمت می‌شود.

دانشمند محترم آقای عبدالحسین نوائی در شرح زندگانی مرحوم کمال الملک مقالتی تحقیقی نوشته اند که در دو شمارۀ مجلۀ اطلاعات ماهیانه به چاپ رسیده است. جناب آقای دکتر قاسم غنی از اعاظم رجال علم و ادب در تکمیل و توضیح آن مقاله نامه ای به آقای نوائی نوشته اند که عیناً به چاپ می رسانیم.

نیشابور، یکشنبه 27 مرداد ماه سال 1319، منزل محمدغفاری، ساعت دو بعدازظهر، استاد کمال‌الملک در خانه برادرزاده‌اش، چشم ‌از جهان فرو بست و پس از 93 سال زندگی پربار، همراه با مشقت و سختی- که بخشی از آن، فوت فرزندانش بود- کارنامه حیات خاکی‌اش بسته شد، اما هنر بی‌بدیلش، به روزگاران باقی خواهد ماند.

35 تابلوی رنگ و روغن کمال الملک موجود در کاخ گلستان در فهرست آثارملی منقول به ثبت رسید.

استاد محمد غفاری، مشهور به كمال‏ الملك، بزرگترین نقاش دوران یكصد سال اخیر، در حدود سال 1226 ش (1264 ق) در كاشان به دنیا آمد. خاندان غفاری كه كمال‏ الملك، یكی از اعضای آن است، هنرمندانی بسیار به عالم هنر تقدیم داشته است. كمال‏الملك پس از طی دوران ابتدایی، از 13 سالگی به تهران آمد و در دارالفنون به تحصیل پرداخت.

دو تابلوی باارزش یکی متعلق به «کمال‌الملک» و دیگری متعلق به «ویلیام ترنر» نقاش نامدار انگلیسی که جزو میراث خاندان مشیرالدوله پیرنیا بود، ظاهرا از کشور خارج شده‌اند. اما درحالی‌که شاکی این پرونده پی‌گیری‌های لازم را صورت داده، سازمان میراث فرهنگی طبق تصمیم مدیران سازمان در دولت قبل، تمایلی برای ادامه‌ی پی‌گیری ماجرا نشان نمی‌دهد. به گزارش ایسنا، این تابلوها متعلق به مشیرالدوله پیرنیا نخست‌وزیر ایران در اواخر دوران قاجار بوده‌اند که به بازماندگان او ارث رسیده‌اند. عبدالحسین پیرنیا نوه‌ی مشیرالدوله تا هنگام مرگ، این تابلوها را در تملک داشته ولی حالا یکی از بستگانش مدعی است که بعد از درگذشت او، همسر سوم او تابلوها را با همکاری یکی دیگر از اقوام، به صورت غیررسمی برای دختر خود در اتریش فرستاده و سرنوشت تابلوها اکنون نامعلوم است.

عضو دائمی انجمن نقاشان ایران گفت: آثار نقاشی کمال الملک به واسطه دقت در جزییات ، سندی تاریخی برای پژوهشگران کشور تلقی می شود. مهدی راحمی اظهار داشت: کمال الملک در دوران حیات همواره برای یادگیری کوشید و با نگاهی واقع گرایانه تابلوهایی از زندگی مردم زمان خویش خلق کرد.