اخبار

از دیرباز به دلیل مشترکات فرهنگی و زبانی دو ملت تاریخی ایران و هند و بویژه از دوران حکومت اکبرشاه و اورنگ زیب و رواج زبان فاخر پارسی در شبه قاره و مسافرت های پی درپی گویندگان و مورخان ایرانی به آن سامان، آداب و رسوم مردم هند برای مردم ایران جاذبه ای شگفت انگیز داشته است.

محمد اقبال [لاهوری] (1938 - 1877)، شاعر و فیلسوف سرشناس هند مسلمان، در سال 1923 مجموعه‌ی شعری به فارسی منتشر کرد به نام پیام مَشرق. این مجموعه پاسخ او بود به اثر گوته به نام West - Östlicher Divan [دیوان غربی - شرقی]، که آن اثر نیز به نوبه‌ی خود واکنش آن شاعر آلمانی بود نسبت به نخستین ترجمه‌ی آلمانی شعر فارسی، و به ویژه اشعار حافظ. این اثر گوته، که در سال 1819 منتشر شد، در جهان اسلام که نفوذ ادبی دو قدرت استعماری فرانسه و بریتانیا در قرن نوزده بر آن مسلط شده بود، چندان توجهی بر نَیَ انگیخت.

تصویری که در درازای تاریخ از دیگر ملتها و چهره ی فرهنگی/هویتی آنها در داستانها و روایات ملی ایرانیان شکل گرفته، بسیار مهم و دیرپا می تواند باشد. هند و ایران همواره از تمدنهای کهن و بزرگ جهان بوده که وارونه ی بسیاری از تمدنهای بزرگ، هنوز از میدان جهانی به در نشده و داد و ستد در میانشان وجود دارد.

در سال های پایانی قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری قمری، عصر درخشش علمی و فرهنگی ماوراءالنهر جایش را به دوره فترت و انحطاط عظیم علمی و فرهنگی داد. در این زمان شرایط مساعدی برای حیات و رشد زبان و ادبیات فارسی در آن دیار وجود نداشت اما در عوض شبه قاره هند بزرگترین پناهنگاه و محل اعتلای زبان و ادبیات فارسی شده بود.

زبان و ادبیات فارسی از بیش از هزار سال پیش در شبه قاره هند رواج داشته و پیوند افكار و اندیشه‌های ایرانیان مهاجر با تفكرات دانشمندان هندی تلفیقی از دو فرهنگ ایرانی و هندی را به وجود آورده است. از آغاز تاریخ اسلام تا پایان قرن هجدهم، بیشتر متفكران شیعی هند را ایرانیان مهاجر تشکیل می‌دادند و تمدن اسلامی در شبه قاره همواره متأثر از آنان بوده است. محققان شیعی با نفوذ در میان حكومتهای مسلمان هند توانستند تأثیری جاودان در فرهنگ این سرزمین بر جای گذارند.