اخبار

امین اقدس (یا امینه اقدس) یکی از همسران سوگلی ناصرالدین شاه بود و از میان همسران ناصرالدین شاه تنها کسی بود که به اروپا رفت. البته سفر او به اروپا برای درمان بیماری چشم بود. او از طریق روسیه به اتریش رفت و در آنجا با کوشش نریمان خان وزیر مختار ایران به درمان چشم خود کوشید و سرانجام چشم او را عمل کردند. برای رفت و بازگشت او از ایران تا روسیه، دولت روسیه کشتی مخصوص در اختیار وی و همراهانش گذاشت و دولت اتریش نیز تشریفات اندکی برای او تدارک دید. امینه اقدس خطی خوانا داشت و شبیه خط مردان می نوشت.

پیامی که ملکه بریتانیا برای شاه قاجار فرستاد مظفرالدین شاه قاجار رنجور و بیمار بود که به جای پدرش ناصرالدین شاه بر تخت سلطنت نشست. حکیم‌الملک پزشک مخصوصش گفته بود فقط چهار سال دوام خواهد آورد، اما او ۱۱ سال دیگر عمر کرد و ۴ روز بعد از امضای قانون اساسی مشروطه در ۱۲ دی ۱۲۸۵ درگذشت. او اولین شاه مشروطه ایران بود و به گفته مخبرالسلطنه:‌ «مزاجاًً دموکرات بود، روزی مرا به فرح‌آباد خواست رفتم، در ایوان راه می‌رفت. جز سید بحرینی کسی نبود. نوبتی به من نزدیک شدند. آهسته سوال فرمودند ژاپن مجلس دارد؟ عرض کردم هشت سال است...جنبیت پادشاه عاقبت به حال ایران مفید واقع گردید که به یک جنبش ملی، مشروطیت سلطنت را تسلیم نمود. این پادشاه عاقبت به خیر شد و در آخر عمر جلب نام نیک کرد و محبوب‌القلوب رعایای خویش بلکه عامه نوع‌خواهان عالم گردید.»

ماه‌چهره تهرانی| اواسط سلطنت ناصرالدین شاه بود. برف می‌بارید و تهران زیر تن‌پوشی سپید می‌خوابید. کوچه‌ها و خیابان‌ها از برف و گل و لای پر شده بود. سرما هر روز بیشتر می‌شد و زمستان دیگر به چشم بسیاری زیبا نبود. چاله‌های مسیرهای رفت‌وآمد، انجام امور روزمره را سخت می‌کرد. حتی آنها که بر اسب هم سوار بودند، به سختی می‌افتادند. چون احتمال داشت پای حیوان در چاله‌ای گرفتار شود و بشکند. باد شدید و طوفان، وضعیت را پیچیده کرده بود. بارش برف چند روز پی‌درپی ادامه داشت. ارتفاع آب در گذرگاه‌ها بیشتر و امکان بیرون آمدن از خانه هر روز کمتر می‌شد.

نوشته اي كه ذيلا از نظر خواننده گرامي مي گذرد نامه اي است كه مرحوم ميرزا محمد الويري به مرحوم احمدخان امير حسيني سيف الممالك فرمانده فوج قاهر خلج رقمي داشته كه شروع تا خاتمه نامه تمام از حروف بي نقطه الفبا انتخاب و در نوع خود از شاهكارهاي ادب زبان پارسي به شمار مي آيد. انگيزه نامه و موضوع آن قلت در آمد و كثرت عائله و تنگي معيشت بوده است. اين نامه در زمان ناصرالدين شاه بوده.

صبح دوشنبه ۸ شد، بايد صبح تاريك وارد پاريس بشويم، يكبار ديدم كالسكه‌ها ايستادند، پيشخدمتها گفتند رسيده‌ايم به گار پاريس، صبح زود تاريك، بي‌خواب، كسل، چشمها باز نمي‌شود، برخاستم، به يك طوري رخت پوشيده آمدم پايين. نظر آقا[وزیر مختار ایران در پاریس]، نريمان خان[وزیر مختار ایران در اطریش] ، ميرزا جواد خان كه اسباب اكسپوزسيون آورده است، فسوت الممالك پسر حكيم الممالك كه آن دفعه با ما آمده بود، الي حال لندن مشغول تحصيل زبان انگليسي است و زبان را آموخته است، مارتين خياط، زرگر و غيره........

ناصرالدین شاه قاجار: چرا به فرنگ رفتم و برای بار دوم چرا می روم . سند پیش رو سندیست با خط ناصرالدین شاه که زمانی که در سال ۱۲۹۵ قمری عازم سفر دوم فرنگستان بوده نگاشته شده. در این متن وی به شرح دلایل سفر اول و اینکه چرا حالا عازم سفر دوم است پرداخته است.

شاه فقید حکمرانی زیرک و در اوج حسن نیت بود «یاد» فصلنامه بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی به مدیریت عبدالمجید معادیخواه اخیرا مجموعه‌‌ای پنج جلدی با عنوان «بازتاب رخدادهای ایران در روزنامه تایمز لندن» منتشر کرده که روایت وقایع دوره قاجار در این روزنامه انگلیسی است.

جان هرولد پلام، مورخ برجسته انگلیسی در كتاب كوچك اما ارزشمند مرگ گذشته میان دو مفهوم گذشته و تاریخ تمایز می‌گذرد و معتقد است اگر تاریخ در مفهوم مدرن آن روایتی تا سر حد امكان عالمانه، انتقادی و بی‌طرفانه از رویدادهای پیشین زندگی انسان است، اما گذشته «روایتی از رویدادهای تاریخی است كه ارباب‌قدرت در هر جامعه آن را برای تداوم استیلا و استثمار به كار می‌گیرد.» این تمایز كاربردی پلام البته

فاجعه قتل امیرکبیر را هر یک از مورخان قاجار به گونه‌ای در کتاب‌های خود روایت کرده‌اند. بعضی از آنها از ترس مجازات، قتل امیر را یک مرگ طبیعی قلمداد کرده‌اند و برخی قتل او را نتیجه نافرمانی خودِ امیر دانسته‌اند. در این میان تنها صاحب «حقایق‌الاخبار» پرده از این راز برداشت و حقیقت را آشکار کرد.

ماه محرم در دوره قاجاریه به ویژه در دوره ناصرالدین شاه قاجار شور حال دیگری داشت. در این ماه همه شهرهای ایران سیاه پوش می‌شدند و آیین‌های ویژه‌ این ماه برگزار می‌شد. عزاداری ها در دوره ناصرالدین شاه قاجار و با ساخت تکیه دولت به اوج خود رسید. مطلب زیر بخشی از یادداشت‌های دوستعلی معیرالممالک نوه ناصرالدین شاه از کتاب « یادداشت‌های از زندگی خصوصی ناصرالدین شاه قاجار» از مراسم تعزیه خوانی در تکیه دولت است.