اخبار

ابوعلی احمد بن محمد بن یعقوب مسکویه از مورخان قرن چهارم هجری معتقد است: «تاریخ برای سیاستمداران و رهبران ملتها آزمایشگاهی است که آنها را از تاریخ اقدامات گذشتگان آگاه می‌سازد. تاریخ میدان تجربه انسان‌هاست و با مطالعه رفتار و اعمال انسان‌های گذشته و نتایج آن می‌توان تجارب زیادی آموخت و آن را به کار برد و در اداره مملکت و زندگی‌های فردی از آن تجربه‌ها استفاده کرد.»

در قسمت قبلی نویسنده به عدالت به عنوان یکی از فضایل نفس که در واقع تمام فضایل را در بر دارد و تقسیم عدالت به توزیعی و اصلاحی و تمایز عدالت با نیک خواهی و مقایسه آن با آراء ارسطو پرداخت. در این قسمت نیز وی تلاش می نماید تا به اهمیت و جایگاه پول در تامین عدالت، قوانین عدالت و تقسیمات آن و تفاوتها و تمایزات افکار مسکویه و ارسطو در این زمینه ها توجه نماید. اگر چه در این دو قسمت بیشتر به مشابهتها و اختلاف نظرات میان مسکویه و ارسطو در زمینه عدالت توجه نشان داده ولی از تاثیر اندیشه های افلاطون بر مسکویه نییز غافل نبوده است و بعضاً به آن نیز اشاره می نماید.

عدالت یکی از مفاهیم عمده اخلاقی است که قرنها بشر ادعای جستجوی آن را کرده و درباره آن به بحث پرداخته است. برخی فلاسفه اسلام نیز که اندیشه یونانی را در گذشته یکی از منابع عمده خود قرار داده بودند توانستند علاوه بر مفاهیم منطقی و فلسفی برگرفته از آثار آنان، مفاهیم اخلاقی را نیز با افکار اسلامی خود وفق دهند. بی تردید مسکویه یا ابن مسکویه فیلسوف و اندیشمند ایرانی یکی از کسانی است که توانست در این امر توفیق قابل توجهی بدست آورد.