اخبار

پزشکی نوین، دامنه خویش را در ایران، در سده‌های متاخر به دشواری در جامعه گسترانید. ایرانیان با وجود بهره‌گیری از پیشینه‌ای درخشان در سده‌های پیاپی تاریخ، اما پس از روزگار صفوی به رکودی چشمگیر در این گستره افتادند. چندین سده زمان برد تا دگرگونی‌های نو در زمینه پزشکی و روش‌های نوین همچون جراحی در ایران پدیدار شود.

از ادوار باستان دولت ها می کوشیدند تا در جریان رقابت با دیگر دولتها، خود تعیین کنندۀ بهای کالاها باشند. برای رسیدن به این هدف، در دست داشتن راههای بازرگانی زمینی و دریایی در سیاست دولتها از اهمیت فراوان برخوردار بود.

ابن حوقل جغرافی دان بزرگ اسلامی در قرن چهارم هـ . ق سفر طولانی خود را در سرزمین های اسلامی آغاز کرد و نتیجه مشاهداتش را در کتاب «صورهالارض» به نگارش در آورد. بخش مهمی از این کتاب به سفر وی در ایران اختصاص یافته است.

تاریخ فرهنگ و تمدن ایران به گونه‌ای است که میراث غنی‌ از این فرهنگ و زبان نه تنها در ایران امروز بلکه در پهنه وسیعی از آسیا و بخش‌هایی از آفریقا به جای مانده است. این میراث از چند جهت برای فهم منطق مواجهه ایران با فرهنگ جهانی در شرایط امروزی بسیار مهم و کلیدی است.

از آن هنگام که بشر برآن شد تا با مرکب، یعنی نخستین نمایشگر بی زبان و آرام افکار و علم و ادب، بر روی پاپیروس، برگ نخل، عاج، چوب و چرم حیوانات و غیره به نوشتن پردازد، بی شک برای حفظ و نگاهداری آن ظرفی ساخت که شکل و ترکیب این ظرف در میان اقوام گوناگون، گونه گونه بود.

ایران در سال های پایانی سده نخست هجری شاهد حضور خاندانی شیعه در خود بود، این مهاجران که به اشعریون نامبردار بودند، مناطق مرکزی ایران را مأمن خویش ساخته و قم را بنیاد نهادند و آن شهر را مرکزی برای نشر دانش و علم اهل بیت قرار دادند، اشعریان جز این، دو خدمت اساسی دیگر به تشیع نمودند، نخست مبارزه با آنان که به ظوابط نقل حدیث پاینبد نبوده و دیگری برخورد شدید با غالیان.

اسناد و منابع تاریخ معاصر نشان می دهند که در سالهای میانی حکومت رضا شاه(1313-1314) به دلایل مختلف سیاسی – اجتماعی جنبش ناسیونالیستی در میان ایرانیان ایجاد می شود. برگزاری جشن هزاره و کنگره فردوسی در مهرماه سال 1313 موجب برانگیخته شدن حس ملیت و غرور ملی به ویژه جوانان شد.

پژوهشگران تاریخ همواره بر آن بوده اند که با استفاده از اسناد و مدارکی که در دسترس شان بوده است راهی به گذشته بیابند و از اوضاع مردم آن روزگار آگاهی یابند. از آنجا که بیشتر نویسندگان و مورخان پیشین بر چگونگی گذران مردم توجهی نداشته اند و این امور نزد آنان اهمیت چندانی نداشته است

ایران با اینکه یک موجودیت واحد است، همواره شئون متفاوت اما به هم بسته سیاسی و فرهنگی و تاریخی داشته است. در زمان های دور شأن سیاسی آشکارتر بوده، اما در دوره اسلامی لااقل تا زمان صفویه با اینکه رسوم سیاسی سابق کم‌و‌بیش محفوظ بوده، شأن فرهنگی ایران جلوه بیشتری پیدا کرده است.

سخن گفتن درباره «ایران» هم آسان است، هم مشکل. آسان است زیرا ایران خانه و وطن ما است و آن را دوست می‌داریم و مشکل است زیرا اگر از ما بپرسند «ایران چیست؟» مفهوم روشنی از آن نداریم!