«تکنوازی دیوان» به زبان شیرین مادری

1392/11/22 ۱۸:۲۷

آلبوم موسیقی «تکنوازی دیوان» با هنرنمایی سعدالله نصیری به بازار موسیقی رسید.

آلبوم موسیقی «تکنوازی دیوان» با هنرنمایی سعدالله نصیری به بازار موسیقی رسید.

به گزارش دبا این آلبوم شامل 5 مقام از لحن‌های مناطق مختلف کردستان محسوب می‌شود که با ساز دیوان نواخته شده است.

نصیری در مقدمه این آلبوم نوشته است: «در این دنیای پر از هیاهو و زندگی ماشینی، اصوات خشن، که آرامش آدمی را به تاراج برده است، گاهی گریز و رها شدن به دل طبیعت و نغمه‌های معصوم و دلربا نیاز اولیه‌ی روح آدمی است، آن‌هم با زبان شیرین مادری. گاهی نواختن سازی و یا سرودن شعری زخمه‌های تنهایی را سیقل می‌دهد و روحِ هجران‌زده را با آن دنیای آرام و گمشده آشتی می‌دهد.

این اثر شامل پنج مقام از مجموعه‌ی لحن‌ها و آواهایی است که از دوران کودکی در مناطق مختلف کردستان به شکل آوازی شنیده‌ام و با حس و روایت خودم آنها را به‌صورت سازی اجرا کرده‌ام.قطعه‌ی ۱: این مقام در میان کُردهای ایزدی و کُردهای نیمه‌ی شمالی کردستان اجرا می‌شود و نزد بلوچ‌ها و کُردهای افغانستان به مقام «کُردی» مشهور است.

قطعه‌ی ۲: مقام کُردهای گرمیان که شبیه آواز شوشتری است و در سلیمانیه و اربیل به مقام «حجاز» معروف است.قطعه‌ی ۳: مقام «راست» که اجرای آن در بیشتر مناطق کردستان مرسوم است.قطعه‌ی ۴: مقام «حَیران» آواز مناطق اربیل و کردهای مُکْریان است.

قطعه‌ی ۵: اجرای این مقام «لاوْوک» در میان کُردهای کُرمانجِ شمالی و بادینانی (بَهدینان) مرسوم است.

ریشه‌ی ساز دیوان را به کردهای اهل حق و کردهای ایزدی نسبت داده‌اند. این ساز ابتدا به‌صورت سه‌سیم و در میان کردهای بادینان (شمال کردستان) به‌صورت پنج‌سیم درمی‌آید. ساز دیوان که اکنون رواج بیشتری یافته، هفت‌سیم دارد که جدا از آواز، در هنگام اجرای تصنیف «گورانی» دارای یک سرضرب است که با انگشت دوم دست راست روی صفحه زده می‌شود و تمپوی «تصنیف» را حفظ می‌کند.

این ساز بعدها در میان ترک‌ها و عرب‌ها نیز رواج پیدا کرد که عرب‌ها به آن «بزوق» و ترک‌ها به آن «باغلاما» می‌گویند. ساز دیوان به دو شکل دسته‌بلند (۲۴ پرده‌ای) و دسته‌کوتاه (۱۴ پرده‌ای) ساخته می‌شود. کوک‌های معمول آن «لا رِ سُل»، «لا رِ لا» و «لا رِ می» است. دیوان جدا از اجرای ملودی و مقام‌های کردی، قابلیت اجرای موسیقی دستگاهی را نیز دارد.»   این اثر توسط انتشارات «ماهور» منتشر شده است.