قرآن خطي خوشنويسي يك بانوي عصر صفوي در آستان قدس نگهداري مي‌شود

1385/9/12 ۰۳:۳۰

معاون اداره مخطوطات سازمان كتابخانه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي گفت: يك جلد قرآن نفيس خطي منحصربفرد از يك بانوي خوشنويس دوره صفوي در گنجينه كتب خطي اين آستان نگهداري مي‌شود.

معاون اداره مخطوطات سازمان كتابخانه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي گفت: يك جلد قرآن نفيس خطي منحصربفرد از يك بانوي خوشنويس دوره صفوي در گنجينه كتب خطي اين آستان نگهداري مي‌شود.
مفاضل هاشمي روز شنبه در آستانه ميلاد حضرت امام رضا(ع) به خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت: اين قرآن با خط ممتاز بر روي كاغذ سمرقندي در ابعاد ‪۲۰‬ در ‪ ۳۱/۵‬سانتيمتر نوشته شده و از لحاظ خط و تذهيب در نوع خود بي‌نظير است.
وي افزود: اين قرآن توسط "مرجان الكاتب‌الاسلامي" از هنرمندان زن خوشنويس دوره صفوي كتابت شده است.
او با اشاره به تذهيب بسيار زيباي اين اثر ارزشمند توضيح داد: تذهيب اين قرآن برگرفته از هنر اصيل اسلامي و از شيوه‌هاي دوره صفوي است كه در صفحات نخست و دوم داراي لوح مذهب و مرصع است كه با حاشيه‌سازي با دو سر سوره تفصيلي در بالا و پايين متن هر كدام با كتيبه ترنجي زرپوش شده است.
وي گفت: ميان سطرهاي اين اثر خطي نفيس طلااندازي شده و جدول‌بندي نيز به زر تحريردار، لاجوردي و شنگرف و نيز فواصل آيات نيز گوي زرين دانه نشان و كمند به زر تحريردار مي‌باشد.
او افزود: جلد اين قرآن دو رو است كه روي آن داراي ترنج مشكي، سرترنج و چهار ابرو با نقاشي گل و برگ زرين و زمينه شنگرف مذهب شده است.
وي دوران صفوي را اوج هنر خوشنويسي اسلامي دانست و اظهار داشت: در اين دوره خوشنويسان بزرگي ظهور كردند كه "مرجان الكاتب الاسلامي" يكي از آنان بوده و آثار گرانبهايي از وي به جاي مانده كه نمونه‌هايي از آنها در كتابخانه كاخ گلستان و ساير موزه‌ها وجود دارد.
معاون اداره مخطوطات سازمان كتابخانه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي همچنين گفت: قديمي‌ترين نسخه نهج‌البلاغه موجود در گنجينه كتب خطي كتابخانه مركزي نيز در سال ‪ ۵۴۴‬هجري قمري توسط محمدبن محمدبن احمدالنقيب در قصبه سبزوار كتابت شده است.
وي افزود:اين كتاب نيز به خط نسخ معرب ‪ ۱۷‬سطري در ‪ ۱۷۴‬ورق به اندازه ‪۱۵‬ در ‪ ۱۹‬سانتيمترمربع كتابت شده است.
هاشمي گفت: جلد اين نسخه نفيس نهج‌البلاغه از "تيماج قهوه‌اي" است كه در سال ‪ ۱۰۶۵‬هجري قمري توسط مرحوم فاضل‌خان وقف كتابخانه اين آستان شده است.
وي افزود: در اين نسخه علاوه بر متن كامل نهج‌البلاغه، در آخر كتاب درباره نقش مهرهاي حضرت علي(ع) و تجليل ابويوسف از نهج‌البلاغه مطالبي عنوان شده است.
او اضافه كرد: در گنجينه كتب خطي آستان قدس رضوي حدود ‪ ۱۵۰‬نسخه خطي نفيس درباره نهج‌البلاغه، شرح و ترجمه آن به زبانهاي عربي و فارسي وجود دارد.
گنجينه كتب خطي آستان قدس رضوي با بيش از ‪ ۷۰‬هزار نسخه خطي از دوره‌هاي مختلف تاريخي آيينه تمام نماي تاريخ مستند خوشنويسي، تذهيب و كتاب آرايي اسلامي است. خبرگزاري جمهوری اسلامی


خان احمدی