انتشار گزارش‌های مامور انگلیس در ایران

1392/10/28 ۱۹:۴۶

«گزارش سِر مورتیمر دوراند (اسنادی درباره وضعیت ایران در دهه پایانی قرن نوزدهم)» با ترجمه احمد سیف منتشر شد. این کتاب مجموعه‌ای از گزارش‌های مامور انگلیس در ایران برای به‌دست آوردن اطلاعات از وضعیت ایران به منظور تصویب سیاست‌های جدید انگلیس است.

«گزارش سِر مورتیمر دوراند (اسنادی درباره وضعیت ایران در دهه پایانی قرن نوزدهم)» با ترجمه احمد سیف منتشر شد. این کتاب مجموعه‌ای از گزارش‌های مامور انگلیس در ایران برای به‌دست آوردن اطلاعات از وضعیت ایران به منظور تصویب سیاست‌های جدید انگلیس است.
گزارش سِر مورتیمر دوراند دربردارنده 10 گزارش از ماموریت «سر مورتیمر دوراند» در ایران (1894 تا 1900) است که به خواست نخست وزیر وقت انگلیس «لرد رُزبری» به انجام رسیده است.

در بخشی از گزارش سر مورتیمر درباره وضعیت ایران نوشته شده است: «به گمانم باید دست از اصلاحات عمومی و کلی بکشیم و ایران را کشوری قانونمند و در حال توسعه بسازیم. بعضی اصلاحات اداری را می‌شود به‌تدریج اجرا کرد ولی کار ساده‌ای نیست؛ حتی اگر روس‌ها با ما مخالفت نکنند. البته هر اصلاحاتی به ضرر قدرتمندان و منافع آن‌ها خواهد بود و در ایران کسی نیست که حقیقتا وطن‌پرست و خواهان بهبود اوضاع باشد.»

در معرفی پشت جلد کتاب آورده شده است: «1) رسیدن به توافق با روسیه تزاری بر سر حفظ منافع انگلیس، 2) هشدار به روسیه که پیشروی تند در شمال ایران با واکنش شدید انگلیس در جنوب روبه‌رو خواهد شد و هر گونه فعالیت روس‌ها در مناطق جنوب از جمله دایر کردن کنسولگری را ناممکن خواهد ساخت و 3) ادامه سیاست سنتی نسبت به ایران و نظام سلطنتی‌اش در چارچوب ایجاد تغییرات روزافزون و بهبود بخشیدن به مدیریت و اداره کشور، سه راه حل «دوراند» برای حل مساله ایران بود که با ترور ناصرالدین‌شاه مذاکرات دوراند با دولت انگلیس درباره استقراض به ایران شکست خورد. پایان ماموریت و بازگشتش به انگلیس در آوریل 1900 مصادف با به تصویب رسیدن استقراض از سوی دولت روسیه همراه شد.»

چاپ نخست «گزارش سِر مورتیمر دوراند (اسنادی درباره وضعیت ایران در دهه پایانی قرن نوزدهم)» با ترجمه احمد سیف در 133 صفحه، شمارگان یک‌هزار نسخه و بهای هشت‌هزار و 400 تومان از سوی نشر نی راهی بازار کتاب شد.