دو کلمه حرف فلسفي!

1385/8/21 ۰۳:۳۰

بايسته‌‌هاى تاريخ فلسفه اسلامى‌

بايسته‌‌هاى تاريخ فلسفه اسلامى‌
تاريخ هر امت و ملت در هويت فرهنگى و عقايد افراد آن امت و ملت، نقش ويژه و سترگى دارد و فلسفه زيربناى باور‌ها، انديشه‌ها و عقايد يک ملت است. از اين‌رو تاريخ فلسفه اسلامى‌، بخشى عظيم از هويت فکرى و چيستى انديشه ما را نشان مى‌دهد. از طرفي، پرداختن به تاريخ فلسفه اسلامى‌، سهمى‌ غيرقابل انکار در تعميق و توسعه تفکر فلسفى ما دارد. از سوى ديگر آشناسازى معاصرين با ميراث فلسفى گذشته، منوط به تحقيق و پژوهش در تاريخ فلسفه اسلامى‌ است. در حوزه‌هاى علوم ديني، بايسته است که بخشى از پژوهش‌ها و تحقيقات دينى بر محور تاريخ فلسفه اسلامى‌ متمرکز گردد. پيشينيان از حکيمان اسلامى‌، گرچه درباره تاريخ حکما آثارى پديده آورد‌ه‌اند، اما تاريخ حکمت با تاريخ حکيمان تفاوت‌هايى دارد. تاريخ حکيمان بحثى صرفا توصيفى و گزارشى است، اما تاريخ حکمت، بحثى تحليلى و تفسيرى است و نياز به موشکافى‌ها و دقت‌هاى عالمانه و حکيمانه فراوانى دارد. مورخى که درباره حکيمان قلم مى‌زند و تاريخ فيلسوفان مى‌نگارد، ضرورتا لازم نيست خود نيز حکيم و فيلسوف باشد، اما آن کس که مى‌خواهد تاريخ حکمت و فلسفه را بازگويد و بنگارد، لزوما خود مى‌بايست حکيم باشد.
در حوزه تاريخ فلسفه اسلامى‌، معاصرين از اهل فلسفه، گامى‌ بزرگ و قابل توجه در نگارش تاريخ تحليلى فلسفه اسلامى‌ برنداشته‌اند و همين خلا و کمبود، موجب گرديده است که کسانى از خارج حوزه‌هاى اسلامى‌ و عمدتا از ميان مستشرقين و يا اتباع آنان، گام‌هايى کوچک در اين زمينه بردارند و آثارى پديد آورند. طبيعى است که اينگونه آثار هرچند از جهاتى مفيدند، اما نظر به عدم آشنايى عميق مولفان آن‌ها با متون اصيل فلسفه اسلامى‌ از يکسو و ديدگاه‌هاى خاص و اغراضى که دارند از سوى ديگر، اين آثار نمى‌توانند روايت صحيح و مطمئنى از تاريخ انديشه اسلامى‌ ارائه دهند و نيز در مواردى - چنانکه مى‌بينيم - خالى از شبهه افکنى‌ها و تحريفات ناموزون و نادرست نمى‌باشند.
انتظار علاقه‌مندان پژوهش و تحقيق در فلسفه اسلامى‌ از عالمان و فيلسوفان معاصر که دستى در فلسفه اسلامى‌ دارند اين است که براى ارائه تصويرى درست از اين ميراث کهن و ابهام‌زدايى و دفع شبهات‌ و کمک به تشنگان معارف فلسفي، قدم‌هايى راسخ و سترگ در اين زمينه بردارند.(منبع: روزنامه رسالت)


خان احمدی