1394/8/6 ۰۹:۳۶
مراسم رونمایی از دو اثر ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو به نام‌های «کلیات سعدی» و «المسالک و الممالک اصطخری» همزمان با روز گرامیداشت روز جهانی میراث دیداری و شنیداری در کتابخانه ملی با حضور مسئولین فرهنگی و برخی از اعضای هیات دولت یازدهم برگزار شد.
در دوازدهمین اجلاس شورای مشورتی بین‌المللی برنامه حافظه جهانی که از تاریخ ۴الی ۶اکتبر ۲۰۱۵ در شهر ابوظبی امارات متحده عربی برگزار شد، «کلیات سعدی» و «المسالک و الممالک اصطخری» از ایران در فهرست جهانی میراث مستند به ثبت رسید.نشست شورای مشورتی بین‌المللی (IAC) به منظور بررسی و ارزیابی پیشرفت کلی برنامه و بررسی آثار پیشنهادی برای ثبت جهانی در فهرست میراث مستند برنامه حافظه جهانی برگزار می گردد. اعضای شورای مشورتی بین‌المللی توسط مدیرکل یونسکو منصوب شده و وظیفه برنامه‌ریزی و پیگیری اجرای برنامه حافظه جهانی را برعهده دارند. در نشست این شورا ۸۷اثر از ۶۱کشور برای ثبت جهانی پیشنهاد شده بودند که نهایتاً ۲اثر پیشنهادی از جانب کشورمان به ثبت رسیدند. با ثبت این ۲اثر مجموع آثاری که تاکنون از جانب ایران در فهرست جهانی به ثبت رسیده است به ۹اثر افزایش یافته است. آثار ثبت شده پیشین عبارتند از “ذخیره خوارزمشاهی”، “مجموعه برگزیده نقشه‌های دوره قاجار ایران”، “پنج‌گنج یا خمسه”، “التفهیم لاوائل صناعه التنجیم”، “مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس رضوی”، “شاهنامه بایسنقری”، “وقف‌نامه ربع رشیدی”. کشورهای آلمان، اتریش، انگلیس و روسیه به ترتیب دارای بیشترین آثار ثبت‌شده در حافظه جهانی یونسکو هستند و جمهوری اسلامی ایران با ۹اثر جهانی در رتبه هفتم این فهرست قرار دارد .
صالحی امیری در آغاز سخنانش با کنایه به این نکته که “اگر در گوشه‌ای از دنیا یک اثر در حافظه جهانی یونسکو ثبت می‌شد، ملت یک هفته جشن می‌گرفتند” گفت : “در کشور ما هم از این مساله باید صحبت می‌شد و همه شبکه‌های تلویزیونی به آن می‌پرداختند؛ البته این ضعف متوجه من به عنوان رئیس کمیته حافظه جهانی است و هیچ خطری متوجه شما نیست”.
به گفته رییس کتابخانه ملی ایران “ما بر این باوریم که فرهنگ جوهری است که هر چه از نظر تاریخی کهنه‌تر می‌شود، قیمتش فراتر می‌رود برعکس ارزش‌های مادی؛ به همین دلیل ما معتقدیم مخازن کتابخانه ملی و آرشیو ملی ایران گرانبهاتر از مخزن بانک مرکزی است”. صالحی امیری در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت : “ما نیازمند بازتعریف مفهوم سرمایه هستیم و امروز باید بدانیم که سرمایه چیست و سرمایه‌دار کیست. واقعیت این است که سرمایه اصلی، سرمایه انسانی، فرهنگی، اجتماعی و دینی است؛ چه فضیلتی بزرگتر از فرهنگ و تمدن و میراث ایرانی که نگین درخشانی است در عرصه جهانی”.
پس از سخنان رییس کتابخانه ملی پیام ایرینا بوکووا، مدیرکل یونسکو، به مناسبت ۲۷اکتبر روز جهانی میراث دیداری- شنیداری توسط فرهاد اعتمادی، مدیر گروه ارتباطات کمیسیون ملی یونسکو در ایران قرائت شد.
مدیر کل یونسکو با اشاره به این نکته که “میراث دیداری- شنیداری باید برای همه قابل دسترسی باشد با این وجود، اسناد دیداری- شنیداری هم جان دارند و هم ظریف و آسیب پذیرند” گفت: “هم اکنون قسمت اعظمی از میراث دیداری- شنیداری جهان برای همیشه به علت سهل انگاری، تخریب، بدشانسی و یا نبود منابع مناسب و نبود زیرساخت ها و توانمندی های لازم از بین رفته است که در نتیجه آن حافظ بشری تخریب شده‌است. این حساسیت و آسیب پذیری میراث دیداری- شنیداری به ویژه در شرایط جنگ تشدید می‌شود”.
در ادامه این مراسم دکتر سعدالله نصیری قیداری، سرپرست کمیسیون ملی یونسکو در ایران، در سخنانی اظهار داشت: “میراث دیداری و شنیداری یک ارثیه است و باید برای نسل آینده به جا بماند. میراثی که وابسته به فرهنگ است از این رو در تحولات اجتماعی هویت فرهنگی یک اصل بقاست و باید عنایت داشته باشیم که این اصل باید باقی بماند. اما از طرفی بخشی از فرهنگ، که میراث دیداری و شنیداری و بسیار آسیب‌پذیر است، در حال نابودی است. آثاری که در مقیاس فراوانی تولید شده و متاسفانه حدود ۹۰ درصد آن یا از بین رفته و یا در حال از بین رفتن است”.
در ادامه این مراسم دکتر جواد صفی‌نژاد، ایران‌شناس و جغرافیدان، درباره “المسالک و الممالک” و دکتر کوروش کمال‌سروستانی، مدیر شعبه فارس کتابخانه و سازمان اسناد ملی، درباره “کلیات سعدی” برای مخاطبان توضیحات مختصری ایراد کردند. از دیگر چهره های رسمی این مراسم، مسعود سلطانی‌فر، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، بود که به ایراد سخن پرداخت و گفت : “برنامه حافظه جهانی نیز یکی از مهمترین فعالیت‌های یونسکو و نقطه اشتراکی از حمایت‌های صلح‌طلبانه آن در حوزه ارتباطات و فرهنگ است”.
به گفته سلطانی فر “ایران در پهنه کنونی خود و در جغرافیای ایران فرهنگی، پشتوانه‌ای با پیشینه‌ای از هزاران سال تمدن را در خود دارد و خوشبختانه از سال‌های گذشته تاکنون با تلاش و همگرایی دست‌اندرکاران عرصه فرهنگ، ۹سند مکتوب از این فرهنگ غنی در حافظه جهانی به ثبت رسیده است. هر چند با توجه به فرهنگ ایرانیان، هنوز دهها و صدها اثر قابل ثبت دیگر در فهرست حافظه جهانی در این سرزمین وجود دارد.” بر اساس اظهارات معاون رییس جمهوری “کارشناسان ما تخمین می‌زنند که حدود یک میلیون بنا، محوطه، سایت و مکان تاریخی در کشور وجود دارد، که از سال ۱۳۰۹یعنی زمان تصویب و اجرای اولین قانون در حوزه حفظ و حراست از این مکان‌های تاریخی تاکنون حدود ۳۲هزار بنا، محوطه، سایت و مکان تاریخی ثبت ملی شده است که از این تعداد ۱۹اثر به عنوان میراث جهانی در یونسکو به ثبت رسیده است که از این میان هم سه اثر در دوره دولت تدبیر و امید ثبت جهانی شده است”.
آخرین سخنران مراسم رونمایی از دو اثر ثبت شده در حافظه جهانی یونسکو، دکتر محمد فرهادی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت یازدهم، بود که گفت: “حافظه جهانی نمایانگر اندیشه‌ها، اکتشافات و دستاوردهای جامعه بشری است چرا که عاملی است در شکل دادن آینده فرهنگ‌ها و ملت‌ها و باید آن را پاس داشت. یونسکو از این حیث واژه «میراث» را برای این حافظه جهانی به کار برده تا برای آیندگان ارثی هویتی و فرهنگی باقی بماند”.
وزیر علوم، تحقیقات و فناوری این سیاست یونسکو را کاملاً هماهنگ با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران توصیف کرد و گفت: “بسیار خوشحالیم که تاکنون ۹اثر برجسته از کشور ما در فهرست برنامه حافظه جهانی یونسکو به ثبت رسیده و اقدام اخیر یونسکو در انتخاب دو اثر برجسته «کلیات سعدی» و «المسالک‌والممالک» اقدامی قابل تقدیر است”. به گفته فرهادی “انبوهی از آثار فاخر و برجسته در حوزه میراث مستند در کشور ما وجود دارد که با پیگیری کمیته ملی حافظه جهانی، آنها هم قابل ثبت در برنامه حافظه جهانی هستند”.
در پایان این مراسم با حضور اصحاب فرهنگ از دو اثر «المسالک و الممالک» و «کلیات سعدی» رونمایی شد.
منبع: روزنامه اطلاعات
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید