هشتمين ضميمه آينه ميراث با عنوان "بلوهرنامه" منتشر شد

1385/8/16 ۰۳:۳۰

همشتمين ضميمه آينه ميراث با عنوان بلوهرنامه به كوشش جليل نوذري از سوي مركز پژوهشي ميراث مكتوب انتشار يافت. اين اثر مجموعه‌اي از مقالات درباره داستان بلوهر و بيوذاسف است كه پس از انتشار شرح نظام تبريزي از سوي مركز با همت محمد روشن با عنوان " بلوهر و بيوذسف" به انگيزه معرفي آن نوشته‌اند.

همشتمين ضميمه آينه ميراث با عنوان بلوهرنامه به كوشش جليل نوذري از سوي مركز پژوهشي ميراث مكتوب انتشار يافت. اين اثر مجموعه‌اي از مقالات درباره داستان بلوهر و بيوذاسف است كه پس از انتشار شرح نظام تبريزي از سوي مركز با همت محمد روشن با عنوان " بلوهر و بيوذسف" به انگيزه معرفي آن نوشته‌اند. شرح نظام تبريزي اكنون در آستانه چاپ دوم است و ترجمه شرح عربي اسماعيلي اين داستان از روي چاپ‌هاي عربي و فرانسه نيز در دست اقدام است.
بلوهر و بيوذاسف از متنهاي قديمي فارسي است كه در تار و پود ادبيات و عرفان ايران و اروپا تنيده شده است. هسته اصلي اين داستان بر چشم پوشيدن از ظواهر براي آنچه كه پايدار است تأكيد دارد و از آبشخور انديشه‌هاي بومي مختلفي كه ريشه در ايران دارند سيراب شده و داراي پيوندي جدايي ناپذير با ايران، عرفان و اسلام و شيعه است. شواهد نشان از آن دارد كه اين داستان را علماي شيعه در طول تاريخ از فراموشي نجات داده و به ابزاري قوي براي گرايشات عرفاني و پالايش روح انسان بدل كرده است.
اين داستان در ايران پس از اسلام از عربي به فارسي برگردانده شد، ولي نسخه‌اي از آن در دست نيست. اما در قرن هشتم هجري توسط نظام تبريزي خلاصه‌اي از روي آن نوشته شد كه دو نسخه دست‌نويس از آن در كتابخانه موزه بريتانيا موجود است.
اين تأكيد از آن روست كه اصل اين اثر كه به زبان پهلوي است، ابتدا به سرياني، سپس گرجي و در قرن 11 ميلادي به يوناني ترجمه شده و به صورت سنتي به " يوحناي دمشقي" در قرن 8 ميلادي نسبت داده شده است. متن يوناني تأثير شگرفي بر قرون ميانه و جديد اروپا گزارده و متن پايه ترجمه تمامي شرح‌هاي موجود به زبان‌هاي اروپايي گشته است. تا آنجا كه بسياري نمايش‌‌نامه‌ها و كتابها و داستانها در اروپا الهام از اين داستان ايراني گرفته‌اند. منبع میراث مکتوب


خان احمدی