طرحی که نگاه جهان را به ایران تغییر داد:جهان علیه خشونت و افراط‌گرایی

1392/10/4 ۰۹:۲۳

تصويب پيشنهاد رئيس‌جمهوری در سازمان ملل با عنوان «جهان عليه خشونت و افراط‌گرايي»، سند زرين ديپلماسي دولت يازدهم به شمار مي‌رود که در نخستين روزهاي آغاز به کار اين دولت در تريبون سازمان ملل اعلام شد و در کمتر از سه ماه به مصوبه‌اي قطعي بدل شد.

تصويب پيشنهاد رئيس‌جمهوری در سازمان ملل با عنوان «جهان عليه خشونت و افراط‌گرايي»، سند زرين ديپلماسي دولت يازدهم به شمار مي‌رود که در نخستين روزهاي آغاز به کار اين دولت در تريبون سازمان ملل اعلام شد و در کمتر از سه ماه به مصوبه‌اي قطعي بدل شد. آنچنانکه طرح پيشنهاد معرفي سال 2001 به عنوان «گفت‌وگوي تمدن ها» مربوط به رئیس‌جمهور اسبق سید محمد خاتمی پيش از اين در سازمان ملل به تصويب رسيده بود.
طرح «جهان عليه خشونت و افراط‌گرايي» را حجت‌الاسلام حسن روحاني در سخنراني سالانه رئيس‌جمهوري ايران در نشست عمومي سازمان ملل مطرح کرد. تصويب اين طرح به عنوان يک «قطعنامه»، گام موفق ديگري در کنار دستاوردهاي ديپلماتيک دولت يازدهم در عرصه مذاکرات هسته‌اي، بهبود روابط با جهان بويژه اروپا و کشورهاي همسايه، به شمار مي‌رود.
متن کامل قطعنامه سازمان ملل براساس پيشنهاد جمهوري اسلامي ايران از این قرار است:
دسامبر ۲۰۱۳
جلسه ۶۸ – دستورکار شماره ۱۵ – پيش‌نويس قطعنامه
جهان عليه خشونت و افراط‌گرايي خشونت بار
مجمع عمومي
در چارچوب اهداف و اصولي که در منشور سازمان ملل و اعلاميه جهاني حقوق بشر آمده است، پيرو قطعنامه‌هاي ۲۶۲۵ مورخ ۲۴ اکتبر ۱۹۷۰، ۱۳۰/۳۶ مورخ ۹ دسامبر ۱۹۸۱، ۱۱/۳۹ مورخ ۱۲ نوامبر ۱۹۸۴، ۶۰/۴۹ مورخ ۹ دسامبر ۱۹۹۴، ۲۴۳/۵۳ مورخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۹، ۲۸۲/۵۵ مورخ ۷ سپتامبر ۲۰۰۱، ۶/۵۶ مورخ ۹ نوامبر ۲۰۰۱، ۲۸۸/۶۰ مورخ ۸ سپتامبر ۲۰۰۶، ۱۴/۶۴ مورخ ۱۰ نوامبر ۲۰۰۹، ۱۷۱/۶۶ مورخ ۱۹ دسامبر ۲۰۱۱، ۹۹/۶۷ مورخ ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲ و ۱۷۳/۶۷ و ۱۷۸/۶۷ و ۱۷۹/۶۷ مورخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۲ و بيانيه پکن و چارچوب اقدام،
با تأكيد بر اينکه اهداف و اصول مندرج در منشور شامل توسعه روابط دوستانه ميان ملت‌ها برپايه احترام به اصولي همچون حقوق برابر و حق تعيين سرنوشت مردم و نيز در نظر گرفتن اقدامات مناسب ديگري براي تقويت صلح جهانشمول و براي دستيابي به همکاري بين‌المللي براي حل مشکلات بين‌المللي در زمينه‌هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي يا بشردوستانه و در راستاي ارتقا و ترغيب احترام به حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي براي همه بدون هيچ گونه تبعيض از هر نوع مانند‌ نژاد، رنگ، جنسيت، زبان، مذهب، عقيده سياسي و غيرسياسي، خاستگاه اجتماعي يا ملي، ويژگي‌ها، تولد و ديگر موارد، با تأكيد بر اين نکته که تمامي کشورهاي عضو متعهد شده‌اند تا در روابط بين‌المللي خود از تهديد يا زور عليه تماميت ارضي يا استقلال سياسي هر کشور ديگر يا به هر وسيله ديگر که با اهداف سازمان ملل مغاير باشد، استفاده نکنند، با آگاهي از خطر اقدامات تعصب‌انگيز و افراطي خشونت‌گرا، خشونت و اقداماتي همچون خشونت فرقه‌اي و تروريسم در مناطق مختلف جهان که منجر به از دست رفتن جان انسان‌هاي بيگناه، خرابي و مهاجرت مي‌شود و با رد استفاده از خشونت با هر انگيزه‌اي، با تأكيد بر تعهدي که تمامي کشورهاي عضو ذيل منشور براي ارتقا و ترغيب احترام جهانشمول به تمامي حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي بدون تبعيض قائل هستند و با تأكيد بر اينکه کشورها متعهد هستند تا تمامي حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي تمام انسان‌ها را رعايت کنند و به آن احترام بگذارند، با قبول اينکه جنگ و منازعات مسلحانه مي‌تواند منجر به تندروي و اشاعه افراط‌گرايي خشونت بار شود و توسعه جوامع انساني و سلامت بشر را به خطر بيندازد، با تشخيص اينکه مسئوليت اوليه هر کشور اطمينان از فراهم کردن زندگي مسالمت‌آميز و بدون خشونت براي مردمش و در عين حال احترام کامل به حقوق بشر بدون تبعيض از هر نوع است تا مردم در صلح با همسايگان خود زندگي کنند و براي استقلال سياسي يکديگر و اصل تساوي حاکميت احترام قائل شوند و به برقراري صلح و امنيت بين‌المللي کمک کنند، با عنايت به اينکه در مقدمه منشور آمده است داشتن بردباري و تحمل، يکي از اصول دستيابي به اهداف سازمان ملل براي جلوگيري از جنگ و ارتقاي صلح است، و با عنايت به اينکه اجرا و احترام به حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي تمامي انسان‌ها در کنار تحمل و بردباري، قدرداني از ديگران و توانايي همزيستي کنار يکديگر و شنيدن حرف‌هاي يکديگر پايه‌هاي صلح و هر جامعه‌اي را تشکيل مي‌دهند و با استقبال از تلاش‌هاي دبيرکل و نماينده عالي ايشان در امور اتحاد تمدن‌ها در راستاي ارتقاي تفاهم بيشتر و احترام در ميان تمدن‌ها، فرهنگ‌ها و مذاهب، با تأكيد بر اينکه افراط‌گرايي خشونت‌بار نگراني جدي تمامي کشورهاي عضو است، و امنيت و سلامت جوامع بشري را تهديد مي‌کند و با آگاهي از اين موضوع که براي افراط‌گرايي خشونت بار با هر انگيزه‌اي هيچ توجيهي وجود ندارد، با تأكيد بر ضرورت دستيابي به يک ديدگاه جامع براي مقابله با افراط‌گرايي خشونت بار و شرايطي که منجر به گسترش آن مي‌شوند، با تأكيد بر اينکه کشورها بايد اطمينان حاصل کنند که هرگونه اقدامي که براي مبارزه با افراط‌گرايي خشونت بار انجام مي‌شود با تعهدات آن‌ها در قبال حقوق بين‌الملل و بويژه حقوق بشر بين‌الملل، حقوق پناهجويان و حقوق بشردوستانه سازگاري دارد و با تأكيد بر اينکه اقدامات ضدتروريستي و حفاظت از حقوق بشر، آزادي‌هاي اساسي و حکومت قانون با يکديگر در تناقض نيستند بلکه تکميل‌کننده هم هستند و يکديگر را تقويت مي‌کنند، و بخش مهمي از تلاش‌هاي موفق براي مقابله با افراط‌گرايي خشونت بارند. با اشاره به تعهد تمامي مذاهب در قبال صلح و اراده آن‌ها براي محکوم کردن افراط‌گرايي خشونت بار، که منجر به گسترش تنفر مي‌شود و زندگي‌ها را تهديد مي‌کند، با تأكيد بر اينکه افراط‌گرايي خشونت‌بار، در تمامي اشکال و انواعش، نمي‌تواند و نبايد به مذهب، مليت، تمدن يا قوميت مرتبط شود،
۱- تأكيد مي‌کنيم بر تعهدات بين‌المللي تمامي کشورها ذيل منشور سازمان ملل و حقوق بين‌الملل و بويژه در قبال عدم استفاده از تهديد يا زور عليه تماميت ارضي و استقلال سياسي کشورها در روابط بين‌المللي‌شان يا عليه اصول سازمان ملل و تعهدات بين‌المللي تمامي کشورها در قبال حل مناقشات بين‌المللي به صورت مسالمت‌آميز و بر پايه منشور.
۲- محکوم مي‌کنيم هدف قراردادن افراد غيرنظامي، شامل زنان و کودکان در تناقض با حقوق بين‌الملل و بويژه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه از طرق مختلف از جمله از سوي افراطيون خشونت بار و همچنين محکوم مي‌کنيم تلاش‌ها براي ايجاد اختلال و انحراف از خواسته عمومي مردم براي اصلاحات، اعتدال و توسعه همه جانبه در جوامع مختلف و از مسير خارج کردن آن به سوي گسترش خشونت.
۳- ابراز انزجار مي‌‌کنيم از حملات به حرم‌ها و مکان‌هاي مذهبي و همچنين مکان‌هاي فرهنگي در تناقض با حقوق بين‌المللي و بويژه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه شامل هرگونه تخريب عمدي آثار و ساختمان‌ها (ي تاريخي)
۴- از تمامي کشورهاي عضو مصرانه مي‌خواهيم با همديگر عليه افراط‌گرايي خشونت‌بار در تمامي اشکالش و نيز عليه خشونت فرقه‌اي متحد شوند و رهبران را ترغيب مي‌کنيم تا درباره خاستگاه افراط‌گرايي خشونت‌بار و تبعيض در ميان جوامع خود اطلاع‌رساني کنند و راهبردهايي را براي مقابله با آن‌ها بيابند. ما تأكيد مي‌کنيم که کشورها، سازمان‌هاي منطقه‌اي، سازمان‌هاي غيردولتي، نهادهاي مذهبي و رسانه‌ها نقش مهمي در اشاعه تحمل و بردباري و احترام به مذاهب و تنوع فرهنگي ايفا مي‌کنند.
۵- تأكيد مي‌کنيم که مهم است کشورها قوياً تمامي انواع خشونت عليه زنان را محکوم کنند و از انجام اقداماتي که ملاحظات مذهبي و سنتي در آن‌ها مانع اجراي تعهداتشان در قبال ريشه‌کني خشونت عليه زنان همانگونه که در بيانيه رفع خشونت عليه زنان آمده است، بپرهيزند
۶- تمامي کشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي را ترغيب مي‌کنيم تا آگاهي‌هاي عمومي و اذهان عمومي را در قبال خطرات خشونت فرقه‌اي و نابردباري روشن سازند و در راستاي حمايت از اشاعه بردباري و تحمل و حقوق بشر گام بردارند. ما کشورها و سازمان‌هاي بين‌المللي را دعوت مي‌کنيم تا همچون گذشته اهميت همکاري متقابل، تفاهم و گفت‌وگو را در اطمينان از اشاعه اعتدال و بردباري و احترام به حقوق بشر، درک کنند
۷- از تمامي کشورها مي‌خواهيم تا در مبارزه خود عليه افراط‌گرايي خشونت بار، به حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي و حکومت قانون احترام گذارند و آن‌ها را اجرا کنند. از تمامي کشورها مي‌خواهيم تا از تمامي اقدامات در سطح ملي، منطقه‌اي و بين‌المللي در راستاي همکاري با جامعه مدني براي ارتقاي تفاهم، بردباري و عدم خشونت از طريق برنامه‌ها و نهادها در زمينه آموزش و پرورش، علوم و فنون، فرهنگ، ارتباطات و اطلاعات و نيز از طريق تقويت نهادهاي مردم‌سالار حمايت کنند و از همه‌گير بودن برنامه‌هاي توسعه اطمينان حاصل کنند و تمامي انواع نابردباري و خشونت، فقر و بي‌سوادي و عدم مساوات مردم را ريشه‌کن کنند.
۸- تأكيد مي‌کنيم بر اهميت اساسي آموزش و پرورش از جمله آموزش حقوق بشر به عنوان مؤثرترين روش اشاعه بردباري و جلوگيري از گسترش افراط‌گرايي از طريق احترام به زندگي و ترغيب عدم خشونت، اعتدال، گفت‌وگو و همکاري. همچنين تمامي کشورها، آژانس‌هاي تخصصي سازمان ملل و سازمان‌هاي غيردولتي و بين دولي را ترغيب مي‌کنيم به طور فعال در اين اقدامات از طريق تأكيد بر آموزش مدني و مهارت‌هاي زندگي و نيز آموزش اصول و رويه‌هاي مردم‌سالارانه در تمامي سطوح رسمي و غيررسمي آموزش مشارکت کنند.
۹- توصيه مي‌کنيم که جوامع نيز در مقابله با افراط‌گرايي خشونت بار از طريق تقويت روابط ميان خودشان و تأكيد بر نقاط و منافع مشترک ميانشان مشارکت کنند.
۱۰- از تمامي کشورهاي عضو مي‌خواهيم از بردباري و احترام متقابل حمايت و درخصوص آن اطلاع‌رساني کنند. تأكيد مي‌کنيم بر مشارکت بالقوه رسانه‌ها و فناوري‌هاي نوين ارتباطي شامل اينترنت در اشاعه احترام به حقوق بشر و ارتقاي تفاهم بيشتر ميان مذاهب، اعتقادها، فرهنگ‌ها و مردم و ارتقاي بردباري و احترام متقابل در راستاي تقويت مبارزه با افراط‌گرايي خشونت‌بار.
۱۱- استقبال مي‌کنيم از مشارکت مثبتي که اجراي حق آزادي بيان بويژه در رسانه‌ها و فناوري‌هاي نوين از جمله اينترنت و نيز احترام کامل براي آزادي جست‌وجوي، دريافت و انتشار اطلاعات مي‌تواند در مبارزه با نژادپرستي، تبعيض‌نژادي، بيگانه هراسي و نابردباري، ايفا کند. ما تأكيد مي‌کنيم بر نياز به احترام به استقلال تحريريه و آزادي رسانه‌ها در اين ارتباط.
۱۲- قوياً محکوم مي‌کنيم هر گونه حمايت از تنفر ملي، ‌نژادي و مذهبي که منجر به تحريک به تبعيض، خصومت يا خشونت شود
۱۳- تمامي اعضا، آژانس‌هاي سازمان ملل، سازمان‌هاي منطقه‌اي و سازمان‌هاي غيردولتي و ديگر ذينفعان را دعوت مي‌کنيم به تلاش براي اجراي صحيح مفاد اين قطعنامه.
۱۴- از دبيرکل تقاضا داريم گزارش اجراي اين قطعنامه را به اطلاع هفدهمين مجمع عمومي سازمان ملل برساند و درباره طرقي که نظام سازمان ملل و دبيرخانه مي‌توانند به اعضا در اين زمينه پس از تقاضاي آن‌ها و در چارچوب منابع حاضر کمک کنند توصيه دهد تا اعضا را قادر سازد آگاهي‌هاي عمومي درباره خطرات نابردباري را افزايش دهند و به اشاعه تفاهم و عدم خشونت بپردازند.