1392/10/3 ۱۰:۲۶
مدعیان تازه‌ای برای ثبت نام 'عبدالقادرمراغه‌ای' در میراث معنوی یونسکو پیدا شده‌اند؛ اففانستان و ترکیه. افغانستانی که در زمان حیات این آهنگساز ایرانی، جزو سرزمین ایران بود و ترکیه‌ای که با نام عثمانی از سبک آهنگسازی وی پیروی کرد و بعدها او را نیای بزرگ خود خواند. با این‌حال تلاش‌های 'محمدرضا درویشی' ، تحقیقات گسترده و مستدل او، ادعای کشورهای همسایه را در ثبت مشترک نام عبدالقادر ناکام گذاشت. عبدالقادر آهنگساز دربار شاهرخ تیموری با نام اصلی سرزمین خود- ایران- در میراث معنوی یونسکو به ثبت می‌رسد.
خبرگزاری میراث فرهنگی / در حالی پرونده ثبت نام عبدالقادر مراغه‌ای آهنگساز ایرانی دربار شاهرخ تیموری در ثبت میراث معنوی یونسکو در جریان است که افغانستان و ترکیه نیز برای ثبت مشترک دندان تیزکرده‌اند. با این حال به نظر می‌رسد تلاش‌های "محمدرضا درویشی" آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی ایران و نویسنده کتاب دایره‌المعارف سازهای ایرانی برنده جایزه بین‌المللی ادعای این دو کشور همسایه را که یکی از آنها زمانی جزو خاک ایران محسوب می‌شد را ناکام گذاشت.
به گزارش CHN، تحقیقات "محمدرضا درویشی" در ثبت نام "عبدالقادر مراغه‌ای" به نام ایران در حالی در یونسکو در جریان است که برای ثبت نام این آهنگساز ایرانی، کشورهای همسایه ، افغانستان و ترکیه دندان تیز کردهاند. اما تحقیقات گسترده درویشی و کتاب‌های ارزشمند او در زمینه دایره المعارف سازهای ایرانی و سازشناسی ایرانی و جایزه‌های بین المللی او و مهم‌تر از آنها استدلال‌های محکم و متقن این آهنگساز، راه های ماهیگیری از آب گل آلود را برای سایر کشورها مسدود کرده است.
یک‌سال پیش، محمدرضا درویشی آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی ایران تلاش‌های خود را برای ثبت نام عبدالقادر مراغه‌ای در یونسکو به نام ایران به پیشنهاد دفتر یونسکو آغاز کرد. تهیه آلبوم شوق نامه که بر اساس رسالات و آهنگسازی عبدالقادر مراغه ای توسط درویشی بازسازی شد و در جاهایی نیز با اعمال نظر مستقیم این اهنگساز خلاء های موجود پر شدند، از جمله اقدامات درویشی بود.
با تحقیقات درویشی، عبدالقادر مراغه‌ای آهنگساز ایرانی به عنوان شخصیتی که در موسیقی ایران حائز اهمیت است شناخته شد و به دنبال آن اهمیت او در موسیقی جهان اسلام و سپس موسیقی جهان مورد پذیرش دفتر یونسکو قرار گرفت.
تلاش های ایران ناکافی بود
محمدرضا درویشی درباره تلاش‌های ناکافی ایران در چند ساله اخیر در مجامع بین المللی در ثبت آثار فرهنگی و هنری به CHN می‌گوید: «یک ماه پیش از دفتر یونسکو در پاریس با من تماس گرفته شد مبنی بر اینکه افغانستان و ترکیه نیز برای ثبت مشترک نام عبدالقادر مراغه‌ای پرونده‌هایی را به این سازمان ارسال کردهاند.»
آهنگساز و پژوهشگر موسیقی نواحی ایران، ضمن اعلام آگاهی از ادعای این دو کشور در ثبت مشترک این پرونده، می‌افزاید: « افغانستان به این دلیل که عبدالقادر در گورستان پادشاهی هرات دفن می‌شود می‌خواهد در پرونده عبدالقادر شریک ایران باشد زیرا در زمان حیات این موسیقیدان شهیر، هرات، پایتخت ایران بوده و ترکیه نیز به این دلیل که در آهنگسازی سبک عبدالقادر را دنبال کرده و بعدها او را نیای بزرگ خود خوانده این ادعا را کرده است.»
درویشی که ثبت مشترک پرونده عبدالقادر مراغه‌ای را به صورت مشترک به نام ایران، افغانستان و ترکیه صریحا رد کرده است در اثبات دلایل خود می‌گوید: «اگرچه عبدالقادر از مراغه آذربایجان است اما خود آذربایجان در زمان حیات این آهنگساز ایرانی جزو سرزمین پهناور ایران به شمار می‌آمد.»
عبدالقادر در طول حیات 75 ساله خود هیچگاه قدم به خاک عثمانی نگذاشت
وی همچنین ضمن سوء استفاده دولتمردان سایر کشورها از وضعیت ایران در چند ساله اخیر و گل آلود خواندن آب های ایران برای این ادعای افغانستان و ترکیه در پاسخ به دفتر یونسکو ، اعلام می‌کند: «زمانیکه عبدالقادر در هرات دفن شده، هرات، پایتخت ایران بوده و افغانستان بعدها افغانستان و کشوری مستقل می‌شود. همچنین عبدالقادر در طول حیات 75 ساله خود هیچگاه قدم به خاک عثمانی نگذاشت. بنابراین این ها ادعایی بیش نبوده و نیست.»
وی با تاکید بر موضع خود برای ثبت نام عبدالقادر تنها به نام ایران به دفتر یونسکو می‌گوید: «آهنگسازان عثمانی از سبک عبدالقادر مراغه‌ای که ایرانی و متعلق به سرزمین ایران بود تبعیت کردند. آنها در انتخاب راه خود آزاد بودند اما ترکیه حق ندارد تنها به این دلیل که سبک عبدالقادر را در موسیقی ادامه داده و به او لقب نیای بزرگ را داده ادعای ثبت نام این پرونده را به صورت مشترک با ایران داشته باشد.»
تمامی رسالات عبدالقادر مراغه ای به خط فارسی است
درویشی با بی‌اساس خواندن ادعای ترکیه در ثبت نام مشترک عبدالقادر می‌افزاید: « عبدالقادر مراغه‌ای ایرانی است زیرا تمامی رسالاتش به خط فارسی و نه عثمانی است. به همین خاطر هم در ثبت نام عبدالقادر، تنها ایران سهم دارد و هیچ کشوری نمی‌تواند ادعایی روی این موسیقدان ایرانی داشته باشد.»
درویشی در پاسخ به این پرسش که یکی از وظایف دفتر میراث فرهنگی در تهران این است که پرونده هایی از این دست را برای ثبت به یونسکو بفرستد می‌گوید: « اگر دیر جنبیده بودیم عبدالقادرآهنگساز ایرانی به نام ترکیه به ثبت می‌رسید.»
درویشی درباره ثبت نام تار به نام کشور آذربایجان معتقد است: « تار ایرانی با تار آذربایجانی هم در نحوه صدادهی و هم ساختار ساز کاملا متفاوت است اما اینکه تار تنها، به نام آذربایجان ثبت شده است مربوط به تنبلی خود ما می‌شود و ما ایرانی ها گناهکاریم. »
نویسنده کتاب دایره المعارف سازهای ایرانی درباره پیشنهادات خود برای ثبت سایر سازهای ایرانی به نام ایران در یونسکو می‌گوید: « این خطر برای سازهای دیگر و همچنین سایر بزرگان درگذشته وجود دارد که در اثر بی توجهی مسوولان به نام سایر کشورها به ثبت برسند با این وجود برخی از سازها هستند که متعلق به یک کشور خاص نیستند مثلا سنتور ایرانی با سنتورهای سایر کشورها متفاوت است هم در نحوه صدادهی و هم اندازه و شکل ظاهری . سنتور ایرانی چابکی خاصی دارد که در دیگر سنتورها نمی توان این ظرافت و چابکی را دید.»
ثبت تار ایرانی در میراث معنوی یونسکو در اولویت قرار دارد
درویشی در پایان می‌افزاید: « در حال حاضر به دلیل آنکه تار به نام آذربایجان به ثبت رسیده است این ساز برای ثبت در میراث معنوی یونسکو در اولویت قرار دارد. زیرا مشابه تار ایرانی در هیچ کجای دنیای نیست. تار ایرانی سازی دوکاسه‌ای است با مختصات مخصوص به خود که در هیچ نقطه گیتی به جز ایران نمی‌توان آن را یافت. به همین خاطر بر دولتمردان است که برای ثبت این ساز در یونسکو اقدام کنند.»
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید