فشار سیاسی رشته ارتباطات را محافظه‌کار می‌کند/حسام‌الدین آشنا

1392/9/26 ۰۴:۲۴

دانش ارتباطات از ابتدای شکل‌‌گیری تاکنون در جهان و ایران با چالش‌های جدی در زمینه نظر و عمل روبه‌رو بوده است. توسعه حوزه‌های مختلف و مرتبط امکان حفظ هسته بنیادین و نخ پیوند عمومی این رشته را هر روز دشوارتر می‌کند. یافتن آنچه به دانشجویان رشته‌های روزنامه‌نگاری، روابط عمومی، تبلیغات، ارتباطات، تحقیق در ارتباطات، ژورنالیسم رادیو و تلویزیونی، ژورنالیسم سایبر، مدیریت فناوری اطلاعات، مدیریت رسانه‌ها و فرهنگ و ارتباطات هویت مشترک ببخشد، همواره دشوارتر شده است. ت

دانش ارتباطات از ابتدای شکل‌‌گیری تاکنون در جهان و ایران با چالش‌های جدی در زمینه نظر و عمل روبه‌رو بوده است. توسعه حوزه‌های مختلف و مرتبط امکان حفظ هسته بنیادین و نخ پیوند عمومی این رشته را هر روز دشوارتر می‌کند. یافتن آنچه به دانشجویان رشته‌های روزنامه‌نگاری، روابط عمومی، تبلیغات، ارتباطات، تحقیق در ارتباطات، ژورنالیسم رادیو و تلویزیونی، ژورنالیسم سایبر، مدیریت فناوری اطلاعات، مدیریت رسانه‌ها و فرهنگ و ارتباطات هویت مشترک ببخشد، همواره دشوارتر شده است. تعارض میان نوآوری و سنت‌گرایی در آموزش ارتباطات یکی دیگر از وجوه چالش‌برانگیز است. برنامه‌هایی که با هدف روزنامه‌نگاری طراحی شده با برنامه‌هایی که با هدف بسترسازی و کادرسازی برای تحقق جامعه اطلاعاتی طراحی می‌شود، کاملا متفاوت است. از یک طرف، تا مدت‌ها با موانع اداری و علمی ناشی از فقدان متخصصان تحصیلکرده و دانشگاهی مواجه بوده‌ایم و حالا با گذشت یک دهه از سیاست تولید انبوه، با خیل فارغ‌التحصیلان روزانه و شبانه و آزاد و پردیسی جویای کار و اغلب سرگشته و سرخورده مواجه شده‌ایم. رشته ارتباطات در ایران مانند هر رشته دانشگاهی دیگر عرصه همکاری‌ها و رقابت‌هاست. هر چه همکاری است، بر محور حضور و نفوذ دکتر معتمدنژاد، آن حلقه وصل، شکل گرفته است. با این حال، قدرناشناسی‌هایی که در همین دانشگاه در حق این نگین علمی و گل سرسبد و اسوه استادی در این دانشگاه روا داشته شده به‌گونه‌ای که اتاقی را نیز بر صاحبخانه بر نتافتند، فراموش نمی‌شود. این فقط یکی از جلوه‌های رقابت‌های خام‌اندیشان است. رشته ارتباطات خواسته و ناخواسته تعاملی روزانه با سیاست دارد. هر چه عرصه عمومی برای کسب و تبادل اطلاعات و رقابت‌های سیاسی فراخ‌تر می‌شود، تاب‌وتوان حرفه‌ای و علمی و حرمت اجتماعی دانش‌آموختگان ارتباطات نیز بیشتر می‌شود. فشار سیاسی و دادگاهی بر رسانه‌گران و مجرم‌انگاری تعداد انبوهی از آنان، به‌شدت رشته را محافظه‌کار می‌کند. حماسه سیاسی اخیر برای رشته ما باید آزادی مسوولانه بیشتری را فراهم آورد. تجلیل از پدر علم ارتباطات ایران تلاش برای خواسته‌های اوست نه در 40سال آینده بلکه در چهارماه پیش‌رو؛ قانون نظام جامع رسانه‌ها و تشکیل شورایعالی رسانه‌ها باید به جد دنبال شود. تشکیل مرکز ملی مطالعات ارتباطات با مشارکت تمامی نهادهای آموزشی و ارتباطی پاسخی به خواسته همواره استاد است. تشکیل انجمن‌های علمی برای راهبری فرادانشگاهی و آینده‌نگرانه رشته ارتباطات بسیار ضروری است. انتشار آثار که بسیار سختگیرانه و بسیار محافظه‌کارانه نوشته شد، باید در برنامه همه علاقه‌مندان به استاد معتمدنژاد قرار گیرد. همایش بررسی میراث علمی دکتر معتمدنژاد، حفظ کتابخانه ایشان و جایزه ملی دکتر معتمدنژاد برای ارتباطات، روزنامه‌نگاری و پژوهش‌های جامعه ارتباطی، هنوز بسیار مورد نیاز است.