آرامگاه شیخ صفی‌؛یادگار جهانی اردبیل

1394/6/22 ۱۰:۱۷

بدون هیچ شک و شبهه‌ای،مجموعه آرامگاهی شیخ صفی‌الدین اردبیلی را باید مهم‌ترین مکان تاریخی نه تنها شهر اردبیل بلکه تمامی این استان دانست زیرا که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این مجموعه ‌مشتمل بر ساختمان‌‌هایی با سبك‌‌های معماری آذری و اصفهانی است که همه از شاهكارهای معماری ایران عصر صفوی به شمار می‌آیند.هسته مركزی و اولیه این مجموعه آرامگاه شیخ صفی است. ساختمان‌‌های پیرامون آرامگاه یا گنبد دربرگیرنده خانقاه، چینی ‌خانه، آرامگاه شاه ‌اسماعیل و بی ‌بی آغاماه منیر، حرم خانه، جنت سرا، تالار تنبی و چله ‌خانه هستند.

بدون هیچ شک و شبهه‌ای،مجموعه آرامگاهی  شیخ صفی‌الدین اردبیلی را باید مهم‌ترین مکان تاریخی نه تنها شهر اردبیل بلکه تمامی این استان دانست زیرا که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. این مجموعه ‌مشتمل بر ساختمان‌‌هایی با سبك‌‌های معماری آذری و اصفهانی است که همه از شاهكارهای معماری ایران عصر صفوی به شمار می‌آیند.هسته مركزی و اولیه این مجموعه آرامگاه شیخ صفی است. ساختمان‌‌های پیرامون آرامگاه یا گنبد دربرگیرنده خانقاه، چینی ‌خانه، آرامگاه شاه ‌اسماعیل و بی ‌بی آغاماه منیر، حرم خانه، جنت سرا، تالار تنبی و چله ‌خانه  هستند. بقعه شیخ صفی ‌الدین اردبیلی، پس از فوت وی به دستور شیخ‌ صدرالدین موسی ساخته شد. قسمت اعظم جدار برج این بقعه، با طرح‌های هشت‌ گوش كاشی آبی در متن آجر سرخ رنگ‌ تزیین شده و در داخل آنها كلمات (ا... ا...) به خط بنایی با كاشی آبی تعبیه شده است. كف مقبره هشت ‌گوش با سنگ ‌سفید و كاشی‌‌های خشتی رنگین به رنگ آجری پوشیده شده و در آن قبر شیخ صفی ‌الدین، سلطان حیدر، شیخ ابراهیم فرزند خواجه علی سیاه‌ پوش و شیخ صدرالدین موسی قرار گرفته است. بقعه شاه‌اسماعیل صفوی‌ دیگر بخش این مجموعه است. كف اتاق این بقعه با سه نوع كاشی مختلف با گل‌های آبی، زرد، سیاه، سفید و سبز زینت یافته و صندوقچه چوبی مرقد، هدیه‌‌ای از همایون امپراتور مغولی هند است که در تزئینات آن، صدها قطعه زیبا از عاج، چوب و صندل به كار برده شده است.  در سمت چپ سرسرای ورودی، جنت ‌سرا قرار گرفته که  فضای هشت ضلعی بدون محراب است. چنین به نظر می‌رسد كه این فضا بیشتر برای انجام امورمراسم صوفیانه و گرفتن مجالس سماع عارفانه ایجاد شده است. قندیل خانه‌ که ساختمانی دو طبقه و مسکون بوده و چینی‌خانه که  دارای چهار شاه‌ نشین و طاق ‌نماهای فوق ‌العاده زیبا و نفیس از نوع مقرنس گچی است،دیگر بخش‌های این مجموعه هستند.چینی خانه در اصل محل نگهداری ظرف ‌های زرینه، سیمینه و ظروف سفارشی شاه ‌عباس اول ازكشور چین بوده است. سرانجام اینکه این مجموعه ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور در سال 1310خورشیدی دارای چهار حیاط باغچه، بزرگ، كوچك و شهیدگاه است که بین دو حیاط باغچه و حیاط بزرگ قرار گرفته است.

روزنامه قانون