تصویری از شادی و برکت و همیاری در سوادکوه

1394/6/9 ۱۱:۲۷

زندگی در سوادکوه مازندران، در میانه روستاهایی پوشیده از جنگل و در پناه کوهستان مرکزی البرز، با سنت‌های قدیم در جریان است. سوادکوهیان در غم‌وشادی یکدیگر سهیم و همدلانه یار و همراه یکدیگرند. آنها در جشن‌هایشان هم‌نوا با هم شادمانه می‌خوانند، می‌نوازند و خاطراتی شیرین را در ذهن‌ها برجای می‌گذارند.

جشن عروسی در روشنای روز

 زندگی در سوادکوه مازندران، در میانه روستاهایی پوشیده از جنگل و در پناه کوهستان مرکزی البرز، با سنت‌های قدیم در جریان است. سوادکوهیان در غم‌وشادی یکدیگر سهیم و همدلانه یار و همراه یکدیگرند. آنها در جشن‌هایشان هم‌نوا با هم شادمانه می‌خوانند، می‌نوازند و خاطراتی شیرین را در ذهن‌ها برجای می‌گذارند. پایبندی آنان به سنت‌ها بی‌شک کودکان را نیز به‌عنوان طلایه‌داران نسل‌های آینده متاثر می‌کند؛ از همین‌رو است که هنوز در بیشتر روستاهای این منطقه، سنت‌های قدیم که بر همیاری مبتنی است به چشم می‌آید. مراسم ازدواج شاید بهترین نمونه برجسته همیاری‌های سوادکوهیان به‌شمار آید؛ مراسمی که در آن همیاری و عشق و شور و برکت به هم می‌آمیزد و معناهایی انسانی و نیک از زندگی را بازمی‌گوید. اینها سنت‌هایی است که از دل سده‌های گذشته برمی‌آیند و با فرهنگ مردم در گذشته‌هایی دور گره می‌خورند.

جشن ازدواج در میان سوادکوهیان، مرحله‌هایی گوناگون دارد. این‌جا تنها به بخش‌هایی اشاره می‌کنیم که نمودی روشن از همیاری مردم به شمار می‌آید. خانه‌های روستاییان برای برگزاری مراسم ازدواج که معمولا همه اهالی روستا در آن شرکت می‌جویند، گنجایش تعداد زیاد میهمان را ندارد، از این‌رو مردم با همیاری یکدیگر چادرهایی بزرگ در فضایی باز برپا می‌کنند تا میزبان بتواند از مهمانانش پذیرایی کند. این چادرها اصطلاحا «تلوار» نام دارند. سوادکوهیان روشنایی روز را برای برگزاری مراسم ازدواج بیشتر می‌پسندند، از این‌رو میهمانان را با ناهار پذیرایی می‌کنند. میهمانان هدایای خود را پس از صرف ناهار به عروس و داماد تقدیم می‌دارند؛ بدینگونه که با اعلام نام‌های میهمانان و گردآوری هدایای نقدی، پیشکشی‌ها به پدر داماد ارایه می‌شود. پدر داماد که خود در جشن‌های دیگران هدیه‌هایی پرداخته است، اینک به گونه‌ای دیگر هدیه‌اش را پس‌می‌گیرد. این هدیه از سوی پدر داماد به پسرش داده می‌شود تا برای زندگی‌اش خرج کند. پیش از ناهار البته رسمی دیگر برگزار می‌شود که بسیار قابل توجه است. این رسم به «سردرون» نام‌بردار است. مجمعه‌ای بزرگ، سر در مجلس می‌گذارند تا ریش سفید روستا هدیه‌ای در آن جای دهد. مبلغ هدیه حداکثر اندازه‌ای است که گذاشته می‌شود. براساس این هدیه، دیگران نیز یا باید برابر با آن کمتر از آن هدیه دهند. محلی‌ها می‌گویند، مبلغ سردرون در هر اتاقی که میهمانان در آن حضور دارند، متفاوت است. این هدیه در روزگار ما در پاکتی گذاشته می‌شود که نام هدیه‌دهنده را بر خود دارد. این رسم البته در قدیم در آخرین روز عروسی برگزار می‌شده است. از دیگر وجوه یاریگرانه‌ای که به گونه‌ای برکت‌افزایی را نیز در خود دارد، می‌توان به روزی اشاره کرد که عروس را به خانه داماد می‌برند. مادر عروس در این روز برای آن‌که نشانه‌ای از خیر و برکت را بپراکند، ظرفی مسی پر از برنج جلوی پای عروس می‌گذارد تا عروس با لگد زدن به آن، برنج‌ها را درون خانه بپاشد. پس از آن برنج‌ها را گرد می‌آورند و به‌عنوان صدقه و نذر به فقیران و تنگدستان می‌دهند. سوادکوهیان بدین‌سان شادی و همدلی و برکت را در آغازگاه زندگی به آغوش می‌کشند و خاطره‌اش را در قاب خاطرشان می‌آویزند.

روزنامه شهروند