پایتخت دوره ایلخانی از دل زمین سر بر می‌آورد

1394/5/13 ۰۹:۰۷

پایتخت دوره ایلخانی از دل زمین سر بر می‌آورد

مینا افشاری با وجود اینکه بیش از 600 سال از انقراض دوره «ایلخانی» می‌گذرد، اما آثارپایتخت این امپراتوری در ارگ «سلطانیه» زنجان هویدا است. مرحله نخست مطالعات ژئوفیزیک با روش «مغناطیس سنجی» در این بنای تاریخی انجام شده و با مشخص شدن نتایج این مطالعات، مرحله دوم کاوش‌ها نیز در آن شروع خواهد شد.

 

شهری زیر ارگ«سلطانیه» زنجان

مینا افشاری  با وجود اینکه بیش از 600 سال از انقراض دوره «ایلخانی» می‌گذرد، اما آثارپایتخت این امپراتوری در ارگ «سلطانیه» زنجان هویدا است. مرحله نخست مطالعات ژئوفیزیک با روش «مغناطیس سنجی» در این بنای تاریخی انجام شده و با مشخص شدن نتایج این مطالعات، مرحله دوم کاوش‌ها نیز در آن شروع خواهد شد.

«یحیی رحمتی» مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان در گفت‌و‌گو با «ایران» به روند اکتشاف مرحله‌ای شهر تاریخی سلطانیه اشاره کرد و گفت: زمانی که کاوش‌های ارگ و مناطق تاریخی این شهر تمام شود، به مرور اقدام به خرید خانه‌ها و کاوش‌های باستان شناسی در این مناطق خواهد شد.  انجام این مراحل نیازمند یک بازه زمانی 10 ساله است. سرپرست پایگاه جهانی گنبد سلطانیه گفت: اینجا یک بنایی است که در دوره مغول ساخته شده، اما بنای مغولی نیست و یک بنای ایرانی - اسلامی محسوب می‌شود و نمی توان نسبتی دراین بنا از معماری مغولی مشاهده کرد، اما با توجه به گستردگی دوره ایلخانی، هر کشوری به اندازه خود درگیر این آثار است و آثاری نیز از این دوره دارد.  وی گفت: در سلطانیه نیاز به چنین مطالعات و اطلاعاتی داشتیم که مرحله اول مطالعات ژئوفیزیک به روش مغناطیسی را در آخرین ماه زمستان سال گذشته انجام دادیم. در این مطالعات توانستیم قسمتی از ارگ را شناسایی کنیم. ما به این موضوع هم بسنده نکردیم و با توجه به اینکه مسأله احیای یکی از قلعه‌های سلجوقی در «گرماب» که در حاشیه غار عظیم «کتله خور» قرار دارد، در دستور کار است، مطالعات ژئوفیزیکی آن را نیز آغاز کردیم.

 

 وجود آثار تاریخی ارزشمند در ارگ و شهر سلطانیه

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان تصریح کرد: شهر سلطانیه از ارزشمند‌ترین شهرهای دوره اسلامی است که خصوصیات طراحی یک شهر را از جمله «شال»، «رَبز» و همه مواردی که در حوزه شهرسازی وجود دارد در آن رعایت شده و در نتیجه یکی از علت‌هایی که این ارگ و گنبد را واجد شرایط ثبت در فهرست میراث جهانی کرده، وجود همین آثار بوده که با گمانه زنی‌ها و در برخی نقاط با کاوش‌هایی که در این منطقه انجام شده، به دست آمده است.  وی افزود: بلافاصله پس ازاعلام نتیجه مطالعات اولیه ژئوفیزیک، درخواست ادامه فصل بعد کاوش‌ها را از پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی کشور کرده‌ایم و در صورت صدور مجوز، مشکلی از بابت تأمین اعتبار وجود نخواهد داشت. کاوش‌های ما به صورت فصلی انجام می‌شود و تاکنون 17 فصل در ارگ سلطانیه کاوش باستان شناسی انجام شده و هر فصل شامل مدت زمانی می‌شود که مطالعات شروع شده و پایان می‌یابد.

 

 شهری در زیر شهر سلطانیه خفته است

رحمتی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون در زیر شهر کنونی سلطانیه همچون منطقه جیرفت شهری وجود دارد. جیرفت هنوز نتوانسته رتبه جهانی را به دست آورد در حالی که سلطانیه از چنین ارزش تاریخی برخوردار است که توانست در عرصه جهانی مطرح شود. در اصل شهر سلطانیه یک شانس ارزشمند تاریخی است و حتی در بحث جاذبه گردشگری دارای مجموعه‌ای از آثار تاریخی از جمله بنای «چلبی اوغلی»، «قلعه جوق»، «ملا حسن کاشی» و نخستین خط تلگرافی که از تهران کشیده می‌شود به این شهر است.

 

 نبود ممنوعیت ساخت و ساز در شهر سلطانیه

رحمتی با بیان اینکه در شهر سلطانیه ممنوعیت ساخت و ساز نداریم، اظهار داشت: البته در سلطانیه از بابت ارتفاع محدودیت داریم چون حریم منظر بصری گنبد باید رعایت شود. در طرح توسعه شهر سلطانیه، فضاهایی که به عنوان کاربری مسکونی در نظر گرفته شده، پاسخگوی نیاز 10 سال دیگر این شهر است و حتی با فرض رشد جمعیت صد درصدی در آن، فضاهایی که به عنوان کاربری مسکونی درنظر گرفته شده، پاسخگوی این شهر با استانداردهای سرانه خواهد بود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان زنجان دیگر محدودیت برای ساخت و ساز در این شهر را نظارت این اداره کل بر روند ساخت هر گونه زیر زمین عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه در زیرزمین این شهر، آثار تاریخی وجود دارد، باید نظارت کارشناسان میراث فرهنگی هنگام حفر زمین وجود داشته باشد.

رحمتی خاطرنشان کرد: اداره کل میراث فرهنگی از امسال اعتباری اختصاص داده که با بهره‌گیری از آن شهر را بسازد و این طرح از نواحی شهری که در قسمت شمالی بدنه گنبد سلطانیه قرار گرفته، آغاز می‌شود.

به گفته وی بناهای شهری این شهر هیچ تأثیری از گنبد سلطانیه نگرفته و از این رو طراحی نما برای این شهر، به مشاور واگذار شده است. باید نمای شهری نسبتی با هویت شهری داشته باشد و برای آن، نمای ایرانی- اسلامی ایجاد شود. نکته جالب اینکه هزینه عمده این نماسازی را میراث فرهنگی به صورت بلاعوض پرداخت می‌کند و در مرحله اول برای امسال 300 میلیون تومان اعتبار مصوب شده است.

روزنامه ایران

 

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: