حمید ارباب‌شیرانی، مترجم «سفرنامه تاورنیه» درگذشت

1392/8/13 ۰۹:۰۲

حمید ارباب‌شیرانی، مترجم «سفرنامه تاورنیه» به دلیل مشکلات ریوی در اصفهان درگذشت. حمید ارباب‌شیرانی، برادر سعید ارباب‌شیرانی، مترجم «تاریخ نقد جدید» اثر رنه ولک است که به گفته مرحوم سعید ارباب‌شیرانی در‌ آماده‌سازی و انتخاب و ترجمه این کتاب کمک بسیاری به او کرده است.

حمید ارباب‌شیرانی، مترجم «سفرنامه تاورنیه» به دلیل مشکلات ریوی در اصفهان درگذشت. حمید ارباب‌شیرانی، برادر سعید ارباب‌شیرانی، مترجم «تاریخ نقد جدید» اثر رنه ولک است که به گفته مرحوم سعید ارباب‌شیرانی در‌ آماده‌سازی و انتخاب و ترجمه این کتاب کمک بسیاری به او کرده است. حمید ارباب‌شیرانی از علاقه‌مندان به ادبیات بود که با اعضای جنگ اصفهان، به‌ویژه ابوالحسن نجفی، رحیم اخوت و ضیاء موحد دوستی و ارتباط نزدیکی داشت. چنان‌که در مقاله‌ای درباره ابوالحسن نجفی می‌نویسد: «باید اقرار کنم که جهت‌گیری من و جمع کوچک دوستانمان در خواندن و شناختن آثار خوب خارجی بیشتر از طریق راهنمایی و توصیه‌های ابوالحسن بود.» ارباب‌شیرانی همچنین آثار مهمی از ادبیات جهان را ویرایش کرده، که از این میان می‌توان به «سرخ و سیاه» استاندال (ترجمه عبدالله توکل، نشر نیلوفر) اشاره کرد و البته اثری از امیل زولا که هنوز منتشر نشده است. ضیاء موحد، از دوستان نزدیک حمید ارباب‌شیرانی او را انسانی منزوی اما خوش‌مصاحبت می‌داند و می‌گوید: «در دبیرستان همدوره‌ای ابوالحسن نجفی بود و با هم بسیار نزدیک بودند. آقای نجفی به ترجمه و تحصیل در زبان فرانسه پرداخت و ارباب‌شیرانی به پزشکی روی آورد. قدیم‌ها در کار سیاست بود اما بعدها به‌کلی کنار کشید. در روزگار جوانی شعر می‌گفت؛ بیشتر شعرهای سیاسی. اما آخرین شعرهایش به اشعار مولوی نزدیک‌تر بود.»موحد معتقد است، حمید ارباب‌شیرانی از مطلع‌‌ترین افراد به تاریخ، جغرافیا و مسایل اصفهان بوده است. «از نزدیکان حاج‌آقا رحیم ارباب و از نزدیکان و بستگان ایشان بود. حاج‌آقا ارباب از عالمان بزرگ اصفهان بودند و ارباب‌شیرانی تا همین اواخر عمر، از نزدیکان و طرفدارانش بود.» ضیاء موحد همچنین از برخورد و علاقه بسیار ارباب‌شیرانی به جوانان و علاقه‌مندان به ادبیات و هنر می‌گوید: «وقتی کسی از اهالی هنر و ادبیات به اصفهان می‌آمد حتما به او سری می‌زد. خوش برخورد بود و حرف‌های زیادی از فرهنگ و تاریخ اصفهان داشت. جدا از این، ارباب‌شیرانی کتابخانه بسیار مهمی دارد. کتابی نبود که چاپ شود و او نخوانده باشد. بسیار اهل مطالعه بود و به زبان فرانسه بسیار مسلط بود و کتاب‌هایی که ویرایش کرد همه از زبان اصلی فرانسه بود.»از ارباب‌شیرانی جدا از ویرایش‌‌هایش در حوزه ادبیات، ترجمه «سفرنامه تاورنیه» اثر ژان باتیست تاورنیه، جهانگرد فرانسوی منتشر شده و برجا مانده است. سفرنامه‌ای حاصل سفرهایی که در سال‌های 1632 تا 1668 میلادی انجام شده است، ارباب‌شیرانی در مقدمه کتاب می‌نویسد: «سفر اول او در زمان سلطنت شاه‌صفی، نوه شاه‏عباس بزرگ و سفرهای دیگرش در زمان شاه‌عباس دوم و شاه سلیمان بود. این شش سفر را سه سفر بازگشت از هند تکمیل کرد که یکی از طریق دریا از بندر سورت به هرمز و دوتای دیگر از طریق قندهار بود. به ‌اینگونه، او 9 بار به ایران ‏آمد. در مجموع، نظر تاورنیه درباره ایرانیان بسیار مثبت است و معتقد است که ایرانیان از همه ملل آسیا باهوش‏ترین و از فرنگی‏ها در عقل و کفایت هیچ عقب نمی‏مانند.»