بزرگداشت داریوش مهرجویی برگزار شد

1392/7/29 ۰۸:۴۸

کپی برابر اصل بود. نقاشی رنگ روغن، پرتره «آقای کارگردان» را به سبکی رئال نشان می‌داد. مهرجویی اما از پرتره واقعی خودش هم واقعی‌تر به نظر می‌رسید. با لباسی ساده، بدون دستمال‌گردن نارنجی با آن عینک طبی معروف. در سکوتی ممتد، ‌تنها لبخندی بر لبانش نقش بسته بود. این، دیگران بودند که به پاس نیم قرن فعالیت سینمایی و علمی‌اش به دروازه بهشت آمده بودند تا نسبت به او ادای احترام کنند. عصر 28مهرماه فرهنگستان هنر در تقاطع خیابان‌های ولیعصر و طالقانی حال و هوای دیگری داشت. این ساختمان که با ورودی زیبایش تحت عنوان «دروازه بهشت» چند سالی است زبانزد شده، شاهد بزرگداشتی بود که چهره‌های هنری و فرهنگی زیادی را به سمت خود کشانده بود. مدت‌ها بود فرهنگستان هنر این افراد را به خود ندیده بود؛ آنهم به بهانه پاسداشت کارگردانی که در دهه 70 زندگی‌اش همچنان با سینمایش، حضور دارد. در این مراسم علی معلم‌دامغانی، سیدمحمد بهشتی، علیرضا رییسیان، علی دهباشی و کیومرث منشی‌زاده سخنرانی کردند. همچنین در انتهای مراسم تابلو نقاشی اثر حبیب درخشانی رونمایی شد. در این مراسم حجت‌الله ایوبی و علیرضا رضاداد هم حضور داشتند. کمال گلستانی نیز قلم ویژه‌ای را که روی آن طراحی کرده بود به داریوش مهرجویی هدیه داد. حاضران البته فراتر از این عده بودند؛ استاد ارفعی، نظام‌الدین کیایی، لیلی گلستان، مانی حقیقی‌، لیلا حاتمی‌، مهران غفوریان، رضا درمیشیان، هوشنگ گلمکانی، جهانگیر کوثری، وحیده محمدی‌فر، حسن پورشیرازی و علی مصفا. بزرگداشت در سالنی کوچک برگزار شد. گویا گنجایش این تعداد میهمان پیش‌بینی نشده بود. مراسم با پخش کلیپی از فیلم‌های مهرجویی با موسیقی فیلم «سنتوری» اثر اردلان کامکار آغاز شد. علی معلم‌دامغانی رییس فرهنگستان هنر گفت: «شخصیتی که درباره آن صحبت می‌شود از اعضای پیوسته و بالاتر از آن از هنرمندان دیرینه این سرزمین است. استفاده از لفظ پیوسته، میراث و ترجمه و چکیده‌ای است که در هنرهای سنتی مثل تعزیه به کار می‌رفته است. این شخصیت چکیده سینماست. امروز در سینما هرکسی عنوانی دارد و کسانی که از دوران قبل باقی ماندند، همه این دوران را طی کردند.» سیدمحمد بهشتی، دومین سخنران بود. «معمار سینمای ایران» که این روزها در مقام مشاور ارشد رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فعالیت می‌کند، با نگاهی مهربان به حضار، روی سن آمد و گفت: «شایسته است ما سینمای ایران را در جایگاهی به مراتب رفیع‌تر از امروز بسنجیم و به رسمیت بشناسیم. متاسفانه امروز تنها در عرصه ژورنالیسم به سینما پرداخته می‌شود بنابراین نقشی که سینما در اندیشه ایفا می‌کند، مورد توجه واقع نشده و این غفلت اهل نظر است چون سینما جایگاه اندیشه را کسب کرده و این بنا بر نشانه‌هایی دیده می‌شود و ما ناگزیر هستیم ویژگی‌های دلالت در این زمینه را محترم بشماریم.» بهشتی در ادامه گفته‌هایش یادآوری کرد: «اگر در طول تاریخ صدساله سینما در کشور بیش از دوهزار فیلم ساخته شده است، همه آنها دلالت لازم را ندارند و در بین آنها تنها صد فیلم وجود دارد که حاصل تلاش و تکاپوی نسل‌هایی هستند که برای نسل‌های بعد باقی می‌مانند. اینها مانند دیوان حافظ که فراموش نمی‌شوند، در قید حیات باقی می‌مانند و ما با آنها ارتباط معنایی برقرار می‌کنیم. این صد فیلم در ساحت روایی خود جا خوش می‌کنند و ذخیره‌گاه تجربی تاریخ زیست و فرهنگ ما می‌شود و موجب می‌شود فرهنگ ما قد‌و بالای رعنای خودش را در آن به نمایش درآورد.» بهشتی در بخش دیگری از سخنرانی‌اش با اشاره به برنامه برگزارشده برای داریوش مهرجویی گفت: این مراسم از روی تعارف برای کارگردانانی مانند مهرجویی برگزار نمی‌شود، ما باید از زاویه دیگر بزرگان خود را ببینیم و بزرگداشت آنها را به جا بیاوریم، دوره‌هایی در تاریخ وجود داشت که بزرگان را به جا نمی‌آوردیم و آنها در تاریکی به سر می‌بردند، در آن زمان هم این بزرگان تلألو داشتند اما چشمان ما آنها را نمی‌دید و باید به کسانی که این تلألو را دیدند، دست‌ مریزاد گفت.» علی دهباشی مدیر مسوول مجله «بخارا» نیز در این مراسم نه‌تنها از آثار و نقش مهرجویی در سینما صحبت کرد بلکه از آثار مکتوب این هنرمند نیز نام آورد و گفت: شهرت اصلی مهرجویی آثار سینمایی اوست اما به‌رغم چاپ‌های متعدد آثار او، هنوز وجهه نویسندگی این هنرمند شناخته نشده است. دهباشی در ادامه گفته‌هایش آورد:«مهرجویی ضمن همکاری با غلامحسین ساعدی، دوره خاصی از نویسندگی را آغاز می‌کند و تاکنون در تاریخ ما دوران بلند همکاری نویسنده و سینماگر وجود نداشته است به غیراز این یک مورد.» او همچنین یادآور شد: «مهرجویی چهار رمان دیگر آماده چاپ دارد و امیدوارم با گشایشی که در وزارت ارشاد به وجود آمده است، چاپ شوند. مهرجویی همچنین در ترجمه‌هایش به نیازهای ادبی و فرهنگی در جامعه ما پاسخ داده است که برای نمونه می‌توان به کتاب «خدایان و انسان‌ها» اشاره کرد.» سردبیر مجله «بخارا» در ادامه، متن دکتر شایگان را که برای مهرجویی گفته بود، خواند. علیرضا رییسیان کارگردان سینما نیز در سخنانی گفت: لحظاتی در زندگی انسان وجود دارد که فکر می‌کند نه تجربه است و نه دانش و به مدد آن تنها می‌تواند با قلب خود آن چیزی را که به آن اعتقاد دارد، بیان کند. امروز یکی از آن لحظات در زندگی من است. هنگامی که در جشنواره سال 90 جزو هیات داوران بودم، شرط کردم که شخصا جایزه مهرجویی را به او بدهم زیرا او موثرترین فیلمساز این نسل در سینمای 30 سال اخیر است و جزو جریان روشنفکری، اندیشه‌گرایی و پایه‌گذاران و بانیان در سینمای بعد از انقلاب است.» در ادامه حجت‌الله ایوبی رییس سازمان سینمایی سخنانی کوتاه بیان کرد و با لبخند گفت: «خوشحالم که در این جلسه هستیم و امیدوارم لبخندی که بر لب سینماگران ایرانی نشسته است، پایدار باشد و ما هم بتوانیم به آنان خدمت کنیم.»