پيشنهادی به بانيان جايزه استاد ايرج افشار / ابوالحسن مختاباد

1392/7/21 ۱۴:۳۰

آغاز: سه شنبه گذشته نخستين دوره جايزه گنجينه پژوهشي استاد ايرج افشار در مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي برگزار شد و خانم عاطفه شريف براي رساله دكتراي خود جايزه را از دست بزرگاني چون آيت الله محقق داماد، استادان فتح الله مجتبايي، كامران فاني و صادق سجادي دريافت كرد.

آغاز: سه شنبه گذشته نخستين دوره جايزه گنجينه پژوهشي استاد ايرج افشار در مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي برگزار شد و خانم عاطفه شريف براي رساله دكتراي خود جايزه را از دست بزرگاني چون آيت الله محقق داماد، استادان فتح الله مجتبايي، كامران فاني و صادق سجادي دريافت كرد.

ميانه: برگزاري آبرومند و درخور شان و نام استاد ايرج افشار و حضور دو فرزند برومند آن بزرگوار كه رنج سفري طولاني را بر خود هموار ساخته و در اين مراسم حضور يافتند و البته همت مسوولان دايره المعارف بزرگ اسلامي نشان داد كه بنياد اين كار به درستي بنا نهاده شده است و از آن مهم تر مكان و موسسه يي درخور شان و نام استاد ايرج افشار متولي كار شده است. موسسه يي كه خود استاد ايرج افشار كتابخانه شخصي اش را به آنجا اهداء كرد و به ياد دارم كه روزهاي سه شنبه همه گاه به كتابخانه خود مي رفت و نگارنده اين بخت ياري را داشت كه در چند سال آخر حيات آن بزرگوار گاه از منزلشان در خيابان سرو كامرانيه و گاه در خود كتابخانه ايشان را همراهي و به نكات و خاطرات و گفته هاي نغزش گوش مي سپرد. آنچنان كه دكتر صادق سجادي در توضيح خود بيان كرده است: «گنجينه ايرج افشار در مركز دايره المعارف بزرگ اسلامي مساحتي نزديك به 200 مترمربع دارد كه تمام آثار آن فهرست نويسي شده است. جزوه ها و نوشته هاي دكتر بخش مهمي از اين گنجينه را تشكيل مي دهد، 3755 جزوه از اين آثار در اين گنجينه وجود دارد كه در آينده چاپ و منتشر خواهند شد. از ديگر نكات ارزشمند اين مجموعه هفت هزار قطعه عكسي است كه در اين گنجينه وجود دارد. 20 هزار نامه اسكن شده نيز از ديگر دارايي هاي ارزشمند اين مجموعه به شمار مي رود كه محققان مي توانند با مراجعه به گنجينه از آنها در داخل خود گنجينه بهره مند شوند... و علاوه بر آن حاشيه نويسي هاي استاد هم روي كتاب ها مي تواند براي اهل تحقيق ارزشمند باشد.»نظم و دقت و پشتكار مردي كه بايد او را پدر فهرست نويسي نوين ايران به شمار آورد به همراه خيل علاقه مندان و شاگردان ايشان كه عاشقانه بسياري از كارهاي ايشان را پيگيري كرده و مي كنند، اين فرصت را به مجموعه دايره المعارف و فرزندان شان داد تا مجموعه يي منحصر به فرد و سامانمند را در اختيار داشته باشند. نكته يي كه شايد درباره ديگر كتابخانه هاي اهدايي از سوي بزرگان فرهنگ و ادب (كه تعدادشان به گمانم الان از 60 تا هم گذشته) به مركز دائر\ المعارف بزرگ اسلامي صدق نكند و كتاب ها و دست نوشته هاي آنها در گوشه داير\ المعارف خاك مي خورد و از بانيان و فرزندانشان هم كسي اين دغدغه و ذهنيت را ندارد كه خاك آن كتاب ها را بتكاند و چيزي از آن بزرگان منتشر كند. شايد خود دايره المعارف بزرگ اسلامي و جناب بجنوردي بتوانند سازمان و مجموعه يي را تعريف كنند كه حق اين بزرگان و كتابخانه ها را ادا كنند. با توجه به پيشرفت هاي فناورانه و سايت اين مجموعه كه اخيرا به كوشش دوست روزنامه نگارم اكبر منتجبي جان و رمقي تازه گرفته است، بتوان برخي از اسناد و نوشته هاي منتشر نشده اين بزرگان را به حوزه هاي عمومي كشاند.

انجام: استاد ايرج افشار چهره يي چندوجهي بود، دستي در تاريخ نگاري داشت و دستي ديگر در كتاب شناسي و فهرست نويسي و علاوه بر آن روزنامه نگاري با سابقه و كارنامه يي درخشان، شاخص آن را مي توان مجله راهنماي كتاب به شمار آورد و البته ده ها مجله ونشريه فرهنگي ريزو درشت كه ايشان سردبيري كردند. بر چنين بنياني منحصر كردن جايزه آن زنده ياد به تنها كساني كه در زمينه كتابداري پايان نامه و كتاب نوشته اند به نوعي محدود كردن چهره چند وجهي آن زنده ياد است. به همين دليل به بانيان اين جايزه پيشنهاد مي كنم جايزه يا تقديري از يك استاد روزنامه نگاري پيشكسوت (بالاي 25 تا 30 سال سابقه روزنامه نگاري) را در دوره هاي آينده منظور نظر بدارند. به خصوص روزنامه نگاراني كه در حوزه فرهنگ و انديشه و هنر دست به قلم داشته و دارند. اين كار هويت تازه و بالنده يي به اين جايزه خواهد بخشيد: هويتي كه از شخصيت منظومه يي آن زنده ياد آب معرفت و دانش گرفته است.

   روزنامه اعتماد