هاشمي: قهر با امريكا ابدي نيست

1392/7/1 ۰۹:۳۲

آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني رييس مجمع تشخيص مصلحت كه در دوران رياست‌جمهوري خود با مساله تعامل با امريكا مواجه بود و در آن زمان طيف چپ سياسي بزرگ‌ترين مانع و مهم‌ترين مخالفان او محسوب مي‌شدند حالا بعد از 24 سال او در طرح مباحث اقناعي در اين زمينه همراهان بسياري دارد.

آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني رييس مجمع تشخيص مصلحت كه در دوران رياست‌جمهوري خود با مساله تعامل با امريكا مواجه بود و در آن زمان طيف چپ سياسي بزرگ‌ترين مانع و مهم‌ترين مخالفان او محسوب مي‌شدند حالا بعد از 24 سال او در طرح مباحث اقناعي در اين زمينه همراهان بسياري دارد.

در تازه‌ترين نظري كه از وي در پايگاه اطلاع‌رسانيش به ثبت رسيده وي ضمن بيان اينكه در ديپلماسي عملگرايانه مبتني بر اعتدال بن بستي وجود ندارد، تاكيد كرد: سبكي كه الان داريم كه با امريكا نه حرف بزنيم و نه رابطه داشته باشيم، قابل تداوم نيست. مگر اروپا با امريكا، چين با امريكا و روسيه با امريكا چه تفاوتي از ديد ما دارند؟ اگر با آنها مذاكره داريم، چرا با امريكا مذاكره نكنيم؟ معناي مذاكره هم اين نيست كه تسليم آنها شويم. مذاكره مي‌كنيم اگر مواضع ما را پذيرفتند يا ما مواضع آنها را پذيرفتيم، تمام است.

هاشمي‌رفسنجاني با توصيف اسلام به عنوان ديني كه در آن تحجر وجود ندارد گفت: من كاري به اين ندارم كه ايدئولوژي‌هاي مختلف چگونه هستند و ممكن است تحجر و دگماتيسم در بعضي ايدئولوژي‌ها باشد. ولي اسلامي را كه من مي‌شناسم و به آن معتقدم و بسياري هم مثل من فكر مي‌كنند، اسلام دگم نيست. اسلام دستور نداده است كه با كساني كه مخالف عقيده ما هستند، قطع رابطه شود يا صحبت نكنيم. مگر پيامبر (ص) مامور نشد كه به همه اهل كتابي كه اطرافش بودند، دستور دهد: تعالوا الي كلِمهٍ سواءٍ بيننا و بينكم (آيه 64 آل عمران)، يعني مشتركات را بگيريم، بقيه اختلافات سر جاي خودش باشد. بحث سر اين نيست كه نمي‌شود ديگران را تحمل كرد. آن آيه معروف قرآن: كذالك جعلناكم اُمهً وسطاً لتكونوا شهدا علي الناس. ما، شما را امت وسط قرار داديم. تفسيرهاي مختلفي درباره واژه وسط است. چون خودم اهل تفسيرم، به نظرم بهترين تفسير همين است كه شما معتدل هستيد و در وسط ايستاده‌ايد جمله معروف حضرت علي(ع) را ببينيد كه مي‌فرمايند: اليمين و اليسار مضلّه. يعني چپ روي و راست روي افراطي، از جاده حقيقت، به دو طرف منحرف شدن است. البته زماني است كه ديگران مي‌خواهند با ما بجنگند، ما را از بين ببرند كه اين مورد، فضاي ديگري است و در همين مورد هم اسلام حكم دارد و بحث ديگري است. ولي وقتي مي‌شود با آنها بمانيم و با عمل، عقايدمان را به دنيا معرفي كنيم، راهي كه اسلام خواسته است را چرا دنبال نكنيم؟.

رييس مجمع تشخيص مصلحت همچنين خاطره‌يي از دوران امام در همين زمينه مطرح كرد و گفت: من در سال‌هاي آخر حيات امام (ره) نامه‌يي را خدمتشان نوشتم، تايپ هم نكردم. براي اينكه نمي‌خواستم كسي بخواند و خودم به امام دادم. در آن نامه هفت موضوع را با امام مطرح كردم و نوشتم كه شما بهتر است در زمان حياتتان، اينها را حل كنيد، در غير اين صورت ممكن است اينها به صورت معضلي سد راه آينده كشور شود. گردنه‌هايي است كه اگر شما ما را عبور ندهيد، بعد از شما عبور كردن مشكل خواهد بود... يكي از اين مسائل رابطه با امريكا بود. نوشتم بالاخره سبكي كه الان داريم كه با امريكا نه حرف بزنيم و نه رابطه داشته باشيم، قابل تداوم نيست. امريكا قدرت برتر دنيا است. مگر اروپا با امريكا، چين با امريكا و روسيه با امريكا چه تفاوتي از ديد ما دارند؟ اگر با آنها مذاكره داريم، چرا با امريكا مذاكره نكنيم؟ معناي مذاكره هم اين نيست كه تسليم آنها شويم. مذاكره مي‌كنيم اگر مواضع ما را پذيرفتند يا ما مواضع آنها را پذيرفتيم، تمام است.

هاشمي براي آنكه راه را بر بدفهمي از سخنانش ببندد توضيح داد كه نه اينكه همه را از لحاظ عقيدتي قبول داشته باشيم، نه. ظلم‌هايي كه كشورهاي استعماري به كشورهاي جهان سوم و عقب نگه داشته شده، كرده و مي‌كنند كه در سابق هم بيشتر بود. هم دوران استعمار رسمي و هم دوران استعمار نو. خيلي ظلم كرده‌اند و واقعا مردم را استعمار مي‌كنند. ما با اين موارد مخالف هستيم. اما معناي آن، اين نيست كه با اينها كار نمي‌كنيم يا مذاكره نمي‌كنيم. مي‌توان كار كرد. نظرات را هم گفت. ما مي‌توانيم بدون دردسر به كشورهايي كه مظلوم هستند، كمك كنيم. طبيعتا اگر از لحاظ عقيدتي بنا بود عمل كنيم، با كشورهاي الحادي كه اصلا خدا و معنويات را قبول ندارند، طبعاً بايد با آنها همكاري نمي‌كرديم. اما الان به آنها نزديك‌تر هستيم. نمي‌گويم كه با آنها نمي‌توانيم كار كنيم. با آنها هم مي‌توانيم كار كنيم. فكر مي‌كنم هر كشوري در دنيا، عقايد خودش را دارد و عقايد ما هم پابرجاست. آنجايي كه در عمل تضاد پيدا مي‌كنيم، بحث ديگري است. با تعامل مي‌شود بسياري از مشكلات را حل كرد.