بیابان و بررسی چالش‌های آن در سیستان‌وبلوچستان

 بیابان پدیده‌ای است طبیعی که در طول تاریخ با زندگی بشر توامان بوده است، اقلیم‌های متفاوت در گوشه و کنار زمین و وجود آب و هوای گرم و خشک یکی از پارامترهای زایش بیابان‌هاست. تحقیقات نشان می دهد عوامل طبیعی همچون کاهش نزولات آسمانی، بادهایی با سرعت زیاد، درجه حرارت بالا، نوسانات زیاد رطوبت نسبی، فرسایش آبی و بادی، بافت خاک فرسایش پذیر و نیز عوامل انسانی همچون تخریب پوشش گیاهی، شخم غیراصولی اراضی، بهره‌برداری بی رویه از آب‌های زیرزمینی، وجود دام بیش از ظرفیت مراتع، بوته کنی و ... در ایجاد و افزایش بیابان مؤثر بوده که پیامدهای آن فقر، بیکاری، مهاجرت و... است. 
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیز داری استان در‌این باره می‌گوید: سیستان و بلوچستان از جمله استان‌های بیابانی کشور محسوب می‌شود که خصوصیاتی همچون کمی نزولات جوی (میانگین سالانه کمتر از 100 میلیمتر)، کمبود ذخایر آب زیرزمینی، دام مازاد بر ظرفیت مراتع، نرخ رشد جمعیتی بالا، وجود بادهای محلی، آب و هوای گرم و خشک، وجود سیلاب‌های سنگین، پراکنش نامناسب نزولات آسمانی و متعاقب آن فرسایش شدید آبی، زمینه را برای توسعه بیابان و پدیده بیابان زایی فراهم کرده است. 
عبدالباسط پاکزاد می‌افزاید: مهم ترین عواملی که به فرسایش بادی منطقه منتج شده است را می‌توان در دو بخش طبیعی و انسانی خلاصه کرد که در این بین، مهم‌ترین عوامل طبیعی شامل قرار گرفتن استان در اقلیم گرم و خشک و بیابانی، حادث شدن خشکسالی‌های پی در پی در منطقه، بادخیز بودن منطقه، وجود عرصه‌های فرسایش پذیر وسیع و اراضی شور، بایر و فرسایش پذیر در بالادست مناطق مسکونی است. وی مهم‌ترین عوامل انسانی فرسایش زا را شیوه‌های نادرست کشاورزی، دخالت در اکوسیستم‌های طبیعی، عدم شناخت از مناطق فرسایش پذیر و اقدامات غیراصولی در این مناطق از طرف بعضی دستگاه‌های اجرایی و بوته‌کنی و قطع درختان در مناطق روستایی به منظور تأمین سوخت بیان کرد و گفت: در سیستان و بلوچستان 28 کانون بحرانی فرسایش بادی با مساحتی در حدود یک میلیون هکتار وجود دارد.
 وی با اشاره به چالش‌های بیابانی منطقه بلوچستان نیز ادامه می‌دهد: در منطقه بلوچستان، 14 کانون بحران فرسایش بادی با اولویت اول وجود دارد که مناطق مسکونی، تأسیسات اقتصادی و زیربنایی را تحت تأثیر قرار داده است، در این مناطق شدت فرسایش پذیری نیز شرایط خاصی را ایجاد و شرایط زیست و حیات منطقه را مختل کرده است، اما به طور کلی از یک طرف گستردگی و وسعت زیاد سطوح کانون‌های بحرانی منطقه و از طرف دیگر کمبود منابع آبی مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های نهالکاری به منظور مقابله با پدیده بیابان‌زایی شرایط سختی را ایجاد کرده است.