شهین اعوانی : کسی با خواندن کتاب داوری اخلاق‌مدار نمی‌شود

1392/6/13 ۱۳:۰۹

شهین اعوانی استاد فلسفه دانشگاه در نشست شهر کتاب این هفته که به نقد و بررسی «اخلاق در عصر مدرن» نوشته رضا داوری اختصاص داشت، گفت: از سال ۵۲ افتخار شاگردی رضا داوری را داشتم و اگر نقدی بر کتاب ایشان وارد می‌کنم به معنای شاگرد ناسپاس بودنم نیست

شهین اعوانی استاد فلسفه دانشگاه در نشست شهر کتاب این هفته که به نقد و بررسی «اخلاق در عصر مدرن» نوشته رضا داوری اختصاص داشت، گفت: از سال ۵۲ افتخار شاگردی رضا داوری را داشتم و اگر نقدی بر کتاب ایشان وارد می‌کنم به معنای شاگرد ناسپاس بودنم نیست.اعوانی در ادمه گفت: بعد از انقلاب ۲ دسته از کتاب‌ها به ما لطمه زدند؛ نخست کتاب‌هایی که از روی نوار پیاده شدند و دیگری کتاب‌های مجموعه مقالات. متاسفانه کتاب «اخلاق در عصر مدرن» هم مجموعه مقالات است و اگر استاد داوری یک کتاب منسجم در اخلاق می‌نوشتند هرگز اینگونه نبود. درست است که همه مقالات درباره اخلاق است اما هر مقاله مطالب بسیاری ارائه می‌دهد که باید هر کدام مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه برخی از مطالبی که در کتاب آمده منبعی ندارند، افزود: مثلا درباره سقراط گفته شده که او دروغ مصلحتی را مجاز می‌دانسته، در حالی که این با روح اندیشه و زندگی سقراط سازگار نیست، دست‌کم با درکی که من از سقرار دارم همخوان نیست. استاد داوری در این کتاب کلا ۲ پاورقی نوشته‌اند. البته عیب از ایشان نیست، بلکه عیب از شیوه مقاله‌نویسی است.

اعوانی درباه نقد محتوایی کتاب هم گفت: اگر می‌خواهیم ارتباط دین و اخلاق را بررسی کنیم باید شهامت داشته باشیم و بگوییم که اخلاق اعم از دین است؛ کسی که اخلاق دارد آزادمرد است ولو اینکه دین نداشته باشد، اما بسیاری از دینداران هستند که اخلاق ندارند و آزادمرد هم نیستند.

این استاد و پژوهشگر فلسفه اظهار کرد: یکی از پرسش‌هایی که بعد از خواندن کتاب به ذهن می‌آید این است که چرا فیلسوف غربی در جامعه تاثیرگذار است، اما فیلسوف ما در جامعه‌مان اثرگذار نیست. به اعتقاد من کسی با خواندن کتاب آقای داوری اخلا‌ق‌مند نمی‌شود. بسیاری از مسائل اخلاقی جامعه ما بر سر فرهنگ ماست و ما نیاز داریم که مسائل اخلاقی را واکاوی فرهنگی کنیم، من در کتاب استاد داوری مسائل جامعه امروز را نمی‌بینم.

وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: استاد داوری در جاهایی از کتاب به این جمله معرف که ۹۰ سال پیش گفته شده؛ «سیاست ما عین دیانت ماست و دیانت ما عین سیاست ماست» اذعان می‌کنند و به طور ظریفی آن را تائید می‌کنند اما جایی هم اخلاق و سیاست دارای نسبت نمی‌دانند و می‌گویند این‌ها با هم جور در نمی‌آید.

وی در پایان گفت:  البته نگارش و انتشار یک مجموعه مقالات درباره اخلاق خیلی بهتر از هیچی است و به مراتب از پیاده کردن نوار سخنرانی‌ها بهتر است، اما ما از استاد داوری و استاد دینانی انتظار داریم که به نوشتن یک کتاب مستقل اخلاقی دست بزنند.