تاثیر زبان فارسی بر فرهنگ و تاریخ هند

1394/2/29 ۱۲:۴۱

پروفسور «آذرمیدخت صفوی» رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی دانشگاه علیگر هند معتقد است تاثیر زبان فارسی در تمام زوایای فرهنگ و تاریخ هند مشاهده می شود و مردم این کشور بدون زبان فارسی نمی توانند شناخت کاملی از تاریخ کشور هند داشته باشند.

پروفسور «آذرمیدخت صفوی» رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی دانشگاه علیگر هند معتقد است تاثیر زبان فارسی در تمام زوایای فرهنگ و تاریخ هند مشاهده می شود و مردم این کشور بدون زبان فارسی نمی توانند شناخت کاملی از تاریخ کشور هند داشته باشند.

پروفسور آذرمیدخت صفوی عضو هیات تحریریه نشریات «قند پارسی» و «ایندو ایرانیکا» هند با تالیف بیش از 50 جلد کتاب و مقاله به زبان فارسی قرار است بعد ازظهر امروز به واسطه خدماتش در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران در تهران تجلیل شود.

پروفسور صفوی به پاس خدماتش در ترویج زبان فارسی در سال 2006 از رییس جمهور هند جایزه دریافت کرد و در سال 2007 نیز جایزه طلایی ایران به وی داده شد.

هم اکنون هزاران نسخه خطی به زبان فارسی در کتابخانه های دولتی و شخصی هند نگهداری می شود و تنها در آرشیو ملی هند بیش از یک میلیون سند و مدرک مربوط به زبان فارسی موجود است .

هم اکنون در 40 دانشگاه هند از 350 دانشگاه موجود شعبه زبان فارسی دایر است و دانشجویان و علاقمندان زیادی در حال یادگیری زبان فارسی هستند.

اقدام انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران برای تقدیر از تلاش های مستمر و ارزنده فرهنگی پروفسور دکتر آذرمیدخت صفوی رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی هند ما را برآن داشت که نگاهی به زندگینامه و فعالیت های این استاد مسلم زبان و ادبیات فارسی در هند بیندازیم .

هنوز چند ماه از حضورم در دفتر ایرنا بعنوان رئیس دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی در دهلی نو نگذشته بود که دکتر صفوی در تماس با دفتر ایرنا من را برای شرکت در همایش بین المللی دامنه و اهمیت منابع تاریخ فارسی در هند و ایران به این همایش دعوت کرد .

دراین همایش سه روزه که اسفند ماه سال گذشته دراین دانشگاه برگزار شد با همکاری رایزنی فرهنگی ایران و تلاش های بی دریغ خانم دکتر صفوی برگزار شد.

درمدت سه روز برگزاری این همایش شرکت کنندگان در زمینه تاریخ نویسی در ایران ، ترجمه کتاب های به زبان های دیگر و تاریخ نویسی در دوره های مختلف بحث و تبادل نظر کردند.

جدیت، پشتکار و علاقه وافر او به زبان و ادبیات فارسی و خواندن اشعار حافظ و خوش آمد گویی به مهمانان با زبان فارسی حضار و بویزه میهمانان ایرانی این همایش را تحت تاثیر قرار داد.

** تاثیر زبان فارسی بر تمام زوایای جامعه هندی

درحاشیه این همایش فرصتی دست داد که گفت وگویی با رییس مرکز تحقیقات زبان فارسی انجام دهیم که به مناسبت تجلیل از وی گوشه های از ان اشاره می شود.

پروفسور صفوی با افتخار می گوید پدرم از کودکی من را به یادگیری زبان فارسی تشویق کرد و ما به خاطر ریشه ایرانی مان همواره سنت ها و مراسم ایرانی را انجام داده ایم و همین موجب علاقه من به گسترش این زبان در هند شد.

بنیان گذار مرکز تحقیقات زبان فارسی دانشگاه علیگر که به زبان های فارسی ، انگلیسی، هندی و اردو تسلط دارد می افزاید:ریشه زبان فارسی و هندی زبان سانسکریت است و برای همین این دو زبان بسیار به هم نزدیک است .

وی می گوید زبان فارسی بش از 700 سال زبان اداری مردم شبه قاره بوده و تاثیر زیادی در هند برجای گذاشته است .

دکتر صفوی می گوید :تاثیر زبان فارسی بر تمام زوایای فرهنگ و تاریخ هند مشاهده می شود و بدون زبان و منابع فارسی مردم هند نمی توانند خود را بشناسند.

وی می افزاید:در این مرکز به غیر اززبان و ادبیات فارسی ،کارهای تحقیقاتی بین رشته ای نیز انجام می شود .

به گفته وی زبان فارسی حدود 700 سال زبان رسمی و ارتباطی مردم این کشور بوده است و بسیاری از اصلاحات بین دو زبان مشترک است .

صفوی درخصوص ضرورت تاسیس مرکز تحقیقات زبان فارسی می گوید: بسیاری از متخصصان این حوزه زبان فارسی را بلد نیستند و لازم بود مرکزی تاسیس شود تا اطلاعاتی که در کتاب های تاریخی فارسی نظیر تاری فیروزشاهی ،طبقات ناصری و کتب تاریخی بسیار مهمی که در زمان اکبر شاه نشوده شده است را به زبان های دیگر ترجمه شود.

وی می افزاید:اگر کسی در هند بخواهد به تاریخ و فرهنگ خود احاطه کامل داشته باشد باید منابع فارسی را مطالعه کند و لازم است اطلاعات این منابع استخراج و در اختیار مردم عادی قرار گیرد .

استاد پیشین زبان فارسی در دانشگاه علیگر می گوید استادان زبان فارسی باید نسخه های خطی موجود را فهرست بندی و در اختیار علاقمندان به زبان فارسی دراین کشور قرار دهند.

وی می افزاید:تعداد زیادی نسخه خطی در کتابخانه های دولتی و شخصی این کشور وجود دارد.

** زندگینامه

پروفسورآذرمیدخت صفوی،در خانواده ای اهل فرهنگ و ادب در لکهنو به دنیا آمد.

وی از خاندان نوّاب «لکهنو» است. خاندانی که بعدها از «لکهنو» به «شمس آباد» از توابع «فرخ آباد» در استان اتراپرادش مهاجرت کردند. خاندان دکتر «آذرمیدخت صفوی» اصالتاً از دودمان سلسله ی صفویّه ایران هستند. جدّ پدری این طایفه(شاه رحمت الله صفوی)، در دوران حکومت محمد شاه قاجار، از ایران به هند مهاجرت کرد و در «عظیم آباد» («پتنا»ی کنونی ) صاحب جاه و مقامی شد.

پدر بزرگ دکتر «صفوی»، «نوّاب الدّوله شمس آبادی» خود نویسنده ای پرکار بود که بیش از 20 جلد کتاب به زبان فارسی از خود به جای گذاشته است و پدرش «محمّد صادق صفوی»، که در واقع اوّلین آموزگار و مشوّق وی در آموختن زبان فارسی و آشنایی با فرهنگ غنی ایران است، خود دانش آموخته رشته ی زبان و ادبیّات فارسی از «دانشگاه اسلامی علیگر» بود.

دکتر «آذرمیدخت صفوی»، استاد بخش فارسی «دانشگاه علیگر»، عضو هیات تحریریه ی «مجله ی قند فارسی» و «مجله ی ایندو ایرانیکا» و «دانشنامه ی شبه قارّه»، در سال 1948 م، در قریه شهر «شمس آباد» از توابع شهر «فرخ آباد» متولّد شد؛ زبان فارسی را نزد پدر خود که از جمله پژوهشگران پر تلاش در زبان فارسی به شمار می رفت، آموخت.

پس از پایان تحصیلات مقدماتی و متوسطه، به «دانشگاه اسلامی علیگر» راه یافت و به تحصیل در رشته ی زبان فارسی پرداخت.

در سال 1966م دانشنامه ی لیسانس، در سال 1968م مدرک فوق لیسانس و در سال 1974 م دکترای زبان و ادبیات فارسی خود را از دانشگاه مذکور دریافت کرد. عنوان رساله ی دوره دکتری ایشان «سعدی، شاعر غزلسرا و بشر دوست» است و راهنمایی رساله ی دکتری او را مرحوم پروفسور «نذیر احمد» بر عهده داشت.

آذرمیدخت صفوی، پس از پایان تحصیلات خود به استخدام دانشگاه اسلامی علیگر درآمد و هم اکنون مدّت 14 سال است که در بخش زبان و ادبیات فارسی این دانشگاه، مشغول تدریس زبان و ادبیات فارسی است.

او به زبان های اردو، انگلیسی و هندی نیز تسلّط دارد و تاکنون در بیش از 60 سمینار و کنفرانس بین المللی، به ویژه در ایران و هند شرکت داشته است.

دکتر «آذرمیدخت صفوی»، به پاس خدمات شایسته در ترویج زبان و ادبیات فارسی در سال 2006 م از رئیس جمهور هند «تقدیر نامه» دریافت کرد.

دولت جمهوری اسلامی ایران نیز، به وی در سال 2007 میلادی «جایزه ی طلایی» داد.

ایرنا