دکتر پاکتچی : نشانه شناسی محث جدیدی در باستان شناسی است

1392/4/22 ۱۶:۵۴

دکتر پاکتچی : نشانه شناسی محث جدیدی در باستان شناسی است

دکتر احمد پاکتچی عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی با بیان این مساله که ورود نشانه‌شناسی در باستانشناسی از مباحث جدید به‌شمار می‌رود،‌ گفت: در این زمینه گام‌های نخست را برمی‌داریم و تا پیش از این جریان باستانشناسی تاریخی نزدیک‌ترین حوزه به موضوع رابطه و اشیاء بود که راهگشای مساله هویت است. در این حوزه، ماده فرهنگی و شبکه معنایی آن‌ها در کنار هم که مجموعه‌ای از اطلاعات را معنا می‌بخشد، اهمیت دارد. همچنین متون تاریخی نزدیک به هر دوره راهگشایی بر دلالت هر اثر است.


دکتر احمد پاکتچی عضو شورای عالی علمی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی با بیان این مساله که ورود نشانه‌شناسی در باستانشناسی از مباحث جدید به‌شمار می‌رود،‌ گفت: در این زمینه گام‌های نخست را برمی‌داریم و تا پیش از این جریان باستانشناسی تاریخی نزدیک‌ترین حوزه به موضوع رابطه و اشیاء بود که راهگشای مساله هویت است. در این حوزه، ماده فرهنگی و شبکه معنایی آن‌ها در کنار هم که مجموعه‌ای از اطلاعات را معنا می‌بخشد، اهمیت دارد. همچنین  متون تاریخی نزدیک به هر دوره راهگشایی بر دلالت هر اثر است.

 

این زبانشناس عضو شورای عالی علمی مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی افزود: در حوزه دلالت اشیا با سه مساله روبه‌رو هستیم، نخست جنس شی‌ء (Material artifacts) که دلالت بر جنس خاص و فرم آن دارد که براساس آن به کاربرد شیء می‌توان پی برد، مثل ظروف آبخوری یا شمشیر. دلالت اجتماعی (Social) که نشان از دیدگاه اجتماعی آن جامعه است و دلالت اندیشگانی (Ideational) که ساخت ذهنی خلاق و بی‌ارتباط به کارکرد شیء به‌شمار می‌رود. در این مواقع به گزارش تاریخ‌نگارانی که نزدیک به آن عصر زندگی می‌کردند مراجعه می‌کنیم، نوشته‌های آن‌ها بر دلالت‌دهی تاثیر دارد.

 

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) با اشاره به الگوی سه لایه «راندویر» (Anti Randviir) اظهار کرد: لایه قوام نشانه‌ای است که نشانه شکل می‌گیرد، لایه قوام فرهنگی که به ایفای نقش فرهنگی می‌پردازد و لایه عادی بودگی که در واقع مرحله رسوب به‌شمار می‌رود، روند معناداری یک شیء مادی است. در واقع آن را سه مرحله کودکی، جوانی و پیری می‌دانم. بدین معنا که ابتدا اثر به معنای نشانه‌ای به کار می‌رود و پس از آن نقش فرهنگی در جامعه را بر عهده دارد و پس از گذشت مدتی تبدیل به یک عادت در میان مردم می‌شود.

 

پاکتچی با بیان مثال‌هایی گفت: مثلا سوسک سرگین‌غلتان در مصر و نمادهایی که از آن به‌دست آمد عجیب بودند اما در گزارش‌های تاریخی «هوراپولو» فیلسوف اسکندرانی درباره مصر باستان نوشته شده که این موجود در ارتباط با خدایان به‌ویژه خدای آمون (آمون ـ رع) اهمیت بسیاری داشت.

 

مدیرگروه نشانه‌شناسی هنر در فرهنگستان هنر افزود: در ایران معابد بسیاری موسوم به معابد آناهیتا وجود دارد. به‌طور مثال آتشگاه اصفهان یکی از این معابد است که در آن انبوهی از سفال‌های خرد شده دیده می‌شود. بر اساس آن‌چه در متون آمده، متوجه می‌شویم افرادی که به این معابد می‌آمدند کوزه‌ای آب را به رسم قربانی می‌شکستند. از این دست مثال‌ها بسیار است مانند سنگ یادا در فرهنگ ترکان آسیای مرکزی برای رفع خشکسالی و آمدن باران یا گزارش‌هایی که از منابع متعددی چون سفرنامه ابن‌بطوطه به‌دست ما رسیده‌اند.

 

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: