بررسی طنز نویسی در دوره قاجار

1392/3/27 ۱۱:۵۳

«طنز در خارستان حکیم» کتاب جدید محمدعلی علومی است که وی طنز نویسی در دوران قاجار را مورد بررسی قرار داده است. محمدعلی علومی درباره اثر جدید خود گفت: «طنز در خارستان حکیم» گزیده‌ای از طنزهای حکیم قاسمی کرمانی یکی از طنزنویسان برجسته کرمان در دوره قاجار است

«طنز در خارستان حکیم» کتاب جدید محمدعلی علومی است که وی طنز نویسی در دوران قاجار را مورد بررسی قرار داده است. محمدعلی علومی درباره اثر جدید خود گفت: «طنز در خارستان حکیم» گزیده‌ای از طنزهای حکیم قاسمی کرمانی یکی از طنزنویسان برجسته کرمان در دوره قاجار است. این طنزنویس دوران قاجار معلم محمدعلی‌شاه قاجار نیز بوده است و بیشتر طنزهایی که وی می‌نویسد به نقد جامعه و آداب و رسوم آن می‌پردازد.

علومی همچنین گفت: حکیم قاسمی در کتاب خارستان گاهی افسانه‌های رایج در دوره خود را موضوع طنز قرارداده است. چنین رویکردی به فرهنگ مردم در مثنوی و دیگر آثار بزرگ ادبی دیده می‌شود و موضوع همه حکایت‌ها، مباحث اخلاقی و لزوم رعایت اخلاق است.وی درباره شیوه طنز نویسی حکیم قاسمی کرمانی گفت: وی برخلاف طنز نویسانی مانند دهخدا که نسل بعد از وی بودند و بیشتر به مضامین سیاسی می‌پرداختند، به مسائل اجتماعی می‌پرداخت.

علومی گفت: حکیم قاسمی کرمانی یکی از طنز نویسان اواخر دوره قاجار بود که متاسفانه بعد از انقلاب مشروطه و دوران پهلوی چندان به وی پرداخته نشد. تنها به همت ایرج افشار که بعدها مجموعه آثار وی بدون تعلیقات منتشر شد.
وی درباره شیوه کاری خود در این اثر گفت: در این اثر من گزیده‌ای از طنزهای حکیم قاسمی کرمانی را جمع‌آوری کرده‌ام و به همراه توضیح واژه‌ها و عبارت برای چاپ آماده کرده‌ام.
این مولف درباره پرداختن به آثار طنز گفت: پیش از این کتاب «طنز پهلوی» را منتشر کردم که بیشتر به شیوه‌های طنزنویسی و طنزنویسان متفاوتی که در این دوره فعالیت می‌کردند، می‌پردازد. «طنز در خارستان حکیم» دومین کتاب در حوزه طنز است و در آن به یکی از طنز نویسان مهم کرمانی پرداخته‌ شده است.

علومی افزود: اگر در ادامه پشتیبانی و کمک‌های لازم انجام شود، بنا دارم گزیده‌ای از طنزهای شیخ محمدحسن سیرجانی کرمانی معروف به «پیغمبر دزدان» را همراه با توضیحات آماده انتشار کنم.
گفتنی است، این اثر تاکنون در طنزنویسی ایران مهجور و در حاشیه مانده بود، اما با بررسی‌های که علومی انجام داده، در بزودی از سوی انتشارات سوره مهر منتشر خواهد شد.