1392/2/25 ۱۲:۵۲
دانشجویان دانشگاه تهران از چندین سال فعالیت استادان خود، مظاهر مصفا، بدرالزمان قریب و سیدمحمد دبیرسیاقی تقدیر کردند. بدرالزمان قریب در این همایش گفت: در تمام زندگیام هیچوقت نظیر تقدیری را که شما امروز از من کردید، ندیدم.
این مراسم همچنین با حضور شهرام ناظری برگزار شد. شهرام ناظری در این همایش که در تالار فردوسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: درود بر روان فردوسی بزرگ و سپاس از استادان عزیزم و دانشجویان که همیشه یکی از عشقهای ما در زندگی بودهاند. خوشحالم که در این قحطِ وفا، گاه فرصتی دست میدهد که ما در سالنی گرد هم جمع شویم، هرچند نه درخور فردوسی و فرهنگ ایران، اما باید این را هم قدر دانست که گاهی اگر به کم رضایت ندهیم، همین هم قطع میشود. در این سالها مدام «نه» گفتهام، اما در مورد دانشجویان هیچوقت نتوانستهام «نه» بگویم. امروز یک قطعهکوتاه از فردوسی بزرگ برایتان اجرا میکنم. او در ادامه بیتهای آغازین داستان «بیژن و منیژه» را با سهتار تکخوانی و تکنوازی کرد: «شبی چون شَبَه روی شسته به قیر / نه بهرام پیدا نه کیوان نه تیر... ».پس ازآن با اهدای گل، لوح تقدیر و یک جلد شاهنامه از شهرام ناظری تقدیر شد. ناظری نیز پس از گرفتن شاهنامه، چند بار این کتاب را بوسید. در این همایش همچنین فیلمی از زندهیاد مجتبی مینوی به نمایش درآمد که در آن مینوی پس از بازگو کردن داستان عامیانهنحوهمرگ فردوسی و همزمانی تشییع پیکر او با رسیدن بار شترهای اهدایی از طرف سلطان محمود به توس، گفت: افسانه است، دروغ است، از اساس پشتوانهای ندارد. حکایت هجونامه ساختن فردوسی برای سلطان محمود را هم من قبول ندارم و باور نمیکنم. امکان دارد پس از اینکه مدتی از فرستادن شاهنامه به سلطان محمود گذشت و خبری نشد، فردوسی به ابیاتی که در مدح او سروده، نگریسته و با خود اندیشیده باشد که چرا این کار را کردم و چنین اثر ارزشمندی را برای او فرستادم که حتی پول جوهر و کاغذ آن را هم به من نداد، اما تمام قصه60 هزار درهم صله دادن سلطان به فردوسی که او آن را بین دلاک، حمامی و فُقّاع (آبجو فروش) تقسیم کرد، فرار کرد و هجونامه ساخت، دروغ است، دروغ است، دروغ.
احسان اشراقی، استاد تاریخ و عضو پیوستهفرهنگستان علوم، نیز با اشاره به سخنان مجتبی مینوی در فیلم به نمایش درآمده، گفت: ایشان درست گفتهاند؛ این داستانها دروغ است؛ چنین چیزی نبوده است. فردوسی با زراعت روزگار میگذراند. او در آخر عمر چیزی نداشت و از کسی جز خداوند توقعی نداشت.
غیبت دبیرسیاقی به علت بیماری
او در ادامه افزود: دکتر سیدمحمد دبیرسیاقی بیمار هستند و به همین دلیل نتوانستند به این همایش بیایند و عذرخواهی کردند. ایشان با فعالیتهای بسیار دربارهفردوسی و سایر مشاهیر ایران، فرسوده شدهاند، اما همچنان در منزل و کتابخانهخود فعالیت علمی دارند. این فردوسیشناس شهیر، مردی که در نودوچهارمین سال زندگیاش است، به علت بیماری نتوانست به این همایش بیاید، اما نوشتهای به من داد و از من خواهش کرد که آن را بخوانم.
اشراقی سپس متن نوشتهشده توسط محمد دبیرسیاقی را که شرح فعالیتهای او در زمینهشاهنامه و شاهنامهپژوهی بود، خواند. در بخش دیگری از این همایش، با اهدای لوح تقدیر و گل به مظاهر مصفا، بدرالزمان قریب، و احسان اشراقی به نمایندگی از محمد دبیرسیاقی، از چند دهه فعالیت علمی این استادان در دانشگاه تهران تقدیر شد. تعدادی از دانشجویان دهههای پیش نیز پس از سالها برای تجدید دیدار با استادان خود به این همایش آمده بودند. مظاهر مصفا، استاد ادبیات دانشگاه تهران، در واکنش به تشویقهای ممتد دانشجویان چند بار عصای خود را بالا برد و چرخاند.
بدرالزمان قریب، استاد زبانهای ایران باستان دانشگاه تهران و مؤلف «فرهنگ سُغدی»، نیز پس از تقدیر پرشور دانشجویان از او، گفت: 32 سال در این دانشگاه تدریس کردم، یکی یکی واژههای «سُغدی» را جمع کردم و بهصورت فرهنگ درآوردم؛ برای هر کلمه چند روز و حتی چند هفته زحمت کشیدم و بعد خوشحال شدم که کار را برای دانشجویان زبان سُغدی راحت کردهام، اما در تمام زندگیام هیچوقت نظیر تقدیری را که شما امروز از من کردید، ندیدم.
بدرالزمان قریب برگزیدهچهرههای ماندگار نیز هست و کتاب «فرهنگ سُغدی» او برندهجایزهکتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده است.
آرمان ایرانیان در شاهنامه
در این همایش همچنین روزبه زرینکوب، استادیار گروه تاریخ دانشگاه تهران، در سخنانی با موضوع «ساسانیان در شاهنامهفردوسی؛ تاریخ یا خاطره»، گفت: کار مورخ و شاعر الزاما در جهت مخالف هم نیست؛ زیرا این دو با وجود تجربههای متفاوت، تحت تاثیر مفهومی عامتر یعنی خاطرهجمعی قرار گرفتهاند که گریز از آن برای هیچکس ممکن نیست. خاطرهجمعی پیرامون چند بُنمایه، از جمله هویت جمعی شکل گرفته است.
او افزود: بخشبندی شاهنامه به سه دورهاساطیری، پهلوانی و تاریخی از جانب برخی محققان نقد شده و مردود دانسته شده است. در شاهنامه نمیتوان مرز مشخصی میان این بخشها قائل شد. شاهنامه در مجموع اثری حماسی است که در آن روایات و اشارات تاریخی وجود دارد.
زرینکوب سپس گفت: در بخش ساسانیان شاهنامه، از اردشیر بابکان تا یزدگرد شهریار، از 30 فرمانروا یاد شده است. این بخش به حسب ویژگی عمومی حماسه، شامل مجموعه رویدادهایی گاه واجد و گاه فاقد بخشهای داستانی است. شاهنامه واجد تمامی ویژگیهای تاریخنگاری نیست؛ زیرا تاریخ هم در آن حماسی است و با نبرد پیوند میخورد. سرگذشت ساسانیان در شاهنامه خاطرهجمعی ایرانیان است و خاطرهنگاری گزینش برخی وقایع است. حکیم توس آرمان ایرانیان را به شکل خاطرهای به عصر خود فراخواند.
وی همچنین بخشهایی از «گفتوشنودی در باب ابدیت ایران» نوشتهعموی خود، زندهیاد عبدالحسین زرینکوب، را بازخوانی و یادآوری کرد که این نوشتار در کتاب «یادداشتها و اندیشهها»ی عبدالحسین زرینکوب درج شده است. اجرای نقالی توسط شاهو صالحی نیز از دیگر برنامههای این همایش بود که با حضور یاسر موحدفرد، دبیرکل بنیاد فردوسی، برگزار شد.
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید