بررسی ۴٣٠ غزل در«رفتارشناسی هنری حافظ»؛ شعر حافظ

1404/6/24 ۱۰:۵۸

ویژگی بارز شعر حافظ، ظرفیتی است که به هر فرد اجازه می‌دهد از زاویه دید و ذوق خود به آن بنگرد و معنای خاص خود را استخراج کند؛ هر کس می‌تواند غم‌ها و شادی‌های خود را ببیند و تعبیر کند.

در کتاب رفتارشناسی هنری حافظ (تحلیل زیبایی شناسانه سخن حافظ) نوشته خسرو قاسمیان، چهارصد و سی بیت از غزل‌های حافظ از زاویه‌های گوناگون، بررسی و تحلیل زیبایی‌شناسانه شده‌اند تا با پرده‌برداری از برخی ظرفیت‌ها و پیوندهای ظریف و پنهان مانده در دیوان حافظ، دلایل دیگری از جاودانگی سخن او آشکار شود.

شعر حافظ نه تنها برای اهل ادب و هنر جذابیت دارد، بلکه برای هر فردی که به دنبال فهمی عمیق‌تر از زندگی و احساسات انسانی است، منبعی الهام‌بخش و راهگشا محسوب می‌شود. این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که شعر او همچنان پس از گذشت قرن‌ها، در قلب‌ها و ذهن‌ها زنده باقی بمانند و هر بار با نگاهی تازه مورد تأمل قرار گیرد.

گنجینه بی‌پایان شعر حافظ، مخاطبان خود را به سفری پر رمز و راز در جهان زیبایی‌شناسی دعوت می‌کند. این شعر، نه تنها آیینه‌ای برای بازتاب احساسات و افکار انسان است، بلکه بستری برای تأمل و تحلیل عمیق نیز فراهم می‌آورد. ویژگی بارز شعر حافظ، ظرفیتی است که به هر فرد اجازه می‌دهد از زاویه دید و ذوق خود به آن بنگرد و معنای خاص خود را استخراج کند.

در واقع، حافظ با هنری بی‌بدیل توانسته است زبان فارسی را به عرصه‌ای تبدیل کند که در آن هر واژه و هر بیت، همچون نگینی درخشنده، جلوه‌ای تازه از معنا و احساس را نمایان سازد. او با بهره‌گیری از ظرافت‌های زبانی و تصویری، توانسته است شعر خود را به منشوری تبدیل کند که در آن هر کس می‌تواند غم‌ها و شادی‌های خود را ببیند و تعبیر کند. به همین دلیل است که می‌توان با این کتاب فال گرفت، و چراغ امید را زنده نگهداشت.

در بخشی از این کتاب می‌خوانیم: «حدیث از مطرب و می گو و راز دهر کمتر جو / که کس نگوشد و نگشاید به حکمت این معما را. این بیت بیانگر دو برداشت است:

۱- با حکمت و دانش نمی‌توان به راز جهان پی برد.

۲- اسرار جهان بسیار دشوار و غیرقابل شناسایی است. علاوه بر این، هرچند منظور اصلی شاعر، توجه داشتن و پرداختن به موسیقی و شراب و اهمیت دادن به آنها و دغدغه دنیا را نداشتن و غم آن را نخوردن است، این مفهوم رندانه نیز به ذهن می‌رسد که راه حل مشکل دهر، از طریق عقل و حکمت ممکن نیست و اگر راه حلی باشد، از طریق مستی و خلسه‌های درونی و اشراقی است…»

چاپ نخست کتاب رفتارشناسی هنری حافظ در ۵۵۱ صفحه و قیمت ۷۵۰ هزار تومان به همت انتشارات معین منتشر و عرضه شده است.

منبع: مهر