نيچه و تالستوي دو قطب مخالف اخلاق

1392/2/4 ۰۹:۵۹

بسياري از اهالي حكمت و ادب معتقدند كه نيچه و تالستوي در وادي اخلاق، دو قطب مخالفند

نيچه و تالستوي دو قطب مخالف اخلاق
مترجم كتاب «خير در آموزه تالستوي و نيچه» گفت: بسياري از اهالي حكمت و ادب معتقدند كه نيچه و تالستوي در وادي اخلاق، دو قطب مخالفند و به هيچ وجه اشتراكي ميان آنان نيست؛ نيچه اخلاق‌ستيزي نستوه و تالستوي اخلاق‌گرايي ترشرو بوده‌اند. كتاب «خير در آموزه تالستوي و نيچه» نيز مي‌كوشد با بررسي تلقي تالستوي و نيچه از خير در مراحل مختلف انديشه‌ورزان، درستي عقيده بيان‌شده را بسنجد.
سياوش فراهاني مترجم كتاب «خير در آموزه تالستوي و نيچه» عنوان كرد: اين كتاب ديدگاه و تلقي دو نويسنده بزرگ تالستوي و نيچه را درباره مفهوم خير بررسي مي‌كند.وي ادامه داد: هر دو متفكر در دوران كاري خود در دو مرحله، تلقي خاصي از خير داشته‌اند؛ تالستوي در اوايل و اواخر عمر كاري خود دو نوع تلقي از خير داشته و نيچه نيز دقيقا چنين وضعيتي را داشته است.وي با بيان اينكه خير مفهوم وسيعي دارد، افزود: خير همواره همان معنايي كه ما از آن در ذهن داريم، نيست و دايره وسيعي را دربر مي‌گيرد اما آنچه از خير در اين كتاب بيان شده، از ديدگاه اين دو متفكر است. خير در اين اثر مفهومي است كه از نگاه نيچه و تالستوي خوب محسوب مي‌شود و آن‌ را به ديگران توصيه مي‌كنند.به گفته اين مترجم فلسفه، شيستوف(نويسنده اثر) در اين كتاب سعي مي‌كند نشان دهد هر دو اين متفكران تا جايي فيلسوف هستند و بعد از آن تبديل به موعظه‌گراني مي‌شوند كه موعظه مي‌كنند. عنوان فرعي كتاب نيز «فلسفه و موعظه» بود كه من آن را از عنوان اصلي حذف كردم، چراكه ممكن بود اين شائبه را ايجاد كند كه نيچه فيلسوف است و تالستوي موعظه‌گر يا بالعكس. به همين دليل اين عنوان فرعي را حذف كردم، چراكه تالستوي و نيچه تا نقطه‌اي فيلسوف و پس از آن به يك موعظه‌گر تبديل مي‌شوند.فراهاني در پاسخ به اين سوال كه آيا شيستوف درباره موعظه كردن اين دو متفكر قضاوت مثبت يا منفي در كتاب داشته است، مي‌گويد: شيستوف طبع عارفانه‌اي دارد و بنابراين، تلقي‌اش نسبت به همه چيز مثبت است و سعي مي‌كند به كارها نگاه منفي نداشته باشد. او با نيچه ابراز همدردي مي‌كند و مي‌گويد كه نبايد به نيچه خرده بگيريم و شايد اگر نيچه مي‌توانست ايمان بياورد، شرايط بهتري داشت، چراكه ايمان گرامي‌ترين چيزي بود كه مي‌توانست در زندگي به او هديه شود. با وجود اين درباره نيچه قضاوت منفي نكرده است و با او همدردي مي‌كند. بنابراين، شيستوف در كتاب خود موعظه كردن اين دو متفكر را تاييد نكرده است و البته به آن خرده هم نمي‌گيرد.
وي با اشاره به طرح ديدگاه داستايسكي درباره خير در اين كتاب اظهار كرد: داستايسكي نويسنده‌اي است كه هم نيچه و هم تالستوي مفهوم خير را از نگاه او تاييد مي‌كنند. بنابراين، شيستوف نگاه داستايسكي را به مفهوم خير در كتاب بررسي مي‌كند.