1402/9/4 ۰۸:۵۴
چاپ جدید کتاب «تصوّف؛ خاستگاه، تاریخ و موضوعات وابسته (مجموعۀ مقالات)» به‌کوشش فاطمه لاجوردی، پس از هفت‌سال، از سوی انتشارات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) منتشر شد.
دبا: چاپ جدید کتاب «تصوّف؛ خاستگاه، تاریخ و موضوعات وابسته (مجموعۀ مقالات)» به‌کوشش فاطمه لاجوردی، پس از هفت‌سال، از سوی انتشارات مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی) منتشر شد.
کاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در نوشتار خود بر آغاز این اثر آورده است: «تصوف یا جریان تفکر و عمل معنوی و باطنی در اسلام بی‌تردید از چنان اهمیتی برخوردار بوده است که در طی سده‌های متمادی نه‌تنها نویسندگان مسلمان صوفی و غیرصوفی دربارۀ ماهیت و وجوه گوناگون نظری و عملی آن کتابها نوشتند، بلکه همچنین از سدۀ هجده میلادی متفکران، محققان و شرق‌شناسان غربی نیز آن را موضوع توجه و تحقیق خود قرار دادند و مقالات و کتابهای پرشماری در زمینۀ معرفی این پدیده، و شناساندن سیر تحول تاریخی و گسترش جغرافیایی آن پدید آوردند. حجم این تحقیقات، تنوع دیدگاههای مطرح شده و گستردگی موضوع پرداخته شده به آنها چندان زیاد است که اغلب جویندۀ عادی و محقق مبتدی را سر در گم می‌کند و رسیدن به درکی عمیق و جامع از این جریان را دشوار می‌سازد.
مجموعه مقالاتی که در این کتاب گرد آمده‌اند، براساس طرحی پیشینی نوشته شده‌اند که معرفی جامع و در حدامکان همه جانبۀ خاستگاه و زمینه‌های شکل‌گیری تصوف، سیر تحول تاریخی، پراکندگی جغرافیایی و ارتباط آن با دیگر وجوه فرهنگی و تمدنی اسلام، و معرفی تحقیقات شرق‌شناسان در این زمینه‌ها را در نظر داشته است. این مجموعه از همکاری بیش از بیست نفر از محققان ایرانی و غیرایرانی بهره برده است که پژوهشهای خود را در سی‌ودو مقاله ارائه داده‌اند.
خواننده توجه دارد که این اثر از جملۀ طرحهایی است که مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی بنابر اهمیّت و ضرورت موضوع در مورد برخی مقالات اعمال می‌کند، چنانکه پیش از این شاهد انتشار کتاب «ایران»، «اسلام» و «حافظ» بوده‌ایم. در اینجا وظیفۀ خود می‌دانم از همۀ کسانی که در تألیف و فراهم آوردن این مجموعۀ پاکیزه و سودمند همّت ورزیده‌اند سپاسگزاری نمایم.»
فاطمه لاجوردی، گردآورندۀ این اثر نیز در مقدّمۀ بر ابتدای این کتاب نوشته است: «کتاب حاضر شامل مجموعه مقالاتی است که نخست ذیل مدخل «تصوف» در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی منتشر شد. در تدوین این مدخل، هدف آن بود که گزارشی از پدیدۀ دینی و فرهنگیِ گسترده و عمیق تصوف در جهان اسلام ارائه گردد که خواننده را با ابعاد گوناگون موضوع آشنا کند و خاستگاه، سیر تحول تاریخی، چگونگی حضور تصوف در سرزمینهای مختلف و رابطۀ آن با دیگر وجوه علمی و فرهنگی جوامع اسلامی را مورد بررسی قرار دهد. برای تحقق این هدف ناگزیر می‌بایست طرحی در نظر گرفته می‌شد تا همۀ این موضوعات گوناگون را به شیوه‌ای به سامان و شایسته در خود جای دهد. این طرح اولیه پس از مشورت با استادانی چون دکترسیدحسین نصر، دکترسیدفتح‌الله مجتبایی و دکتر نصرالله پورجوادی پرداخته و آماده شد. سپس مقالات متعدد براساس این طرح با مشارکت پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی طی مدت بیش از دو سال به نگارش درآمد و پس از طی روند معمول آماده‌سازی و ویرایش، در جلد ١۵ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به چاپ رسید.
اندکی پس از نخستین نوبت چاپ این مقالات در قالب دائرة‌المعارفی، اهمیت و ضرورت مراجعه به این پژوهش به عنوان متن تحقیقی و درسی در رشته‌های دانشگاهی عرفان اسلامی، و ادیان و عرفان به چشم آمد و چاپ جداگانۀ مجموعۀ مقالات در قالب کتابی مستقل، مفید و سودمند به نظر رسید؛ بنابراین، با موافقت جناب‌آقای سیدکاظم موسوی‌بجنوردی، زمینۀ آماده‌سازی آن برای چاپ به شکل کتاب فراهم گردید. افزون بر این، دو مقالۀ «خانقاه» و «تفسیرهای عرفانی» هم به این مجموعه افزوده شد.»
این کتاب در هشت فصل و مشتمل بر سی‌ودو مقاله فراهم آمده است؛ فصل اول: اصول و مبانی تصوف: سیدحسین نصر، فصل دوم: مباحث تاریخی؛ ریشه‌شناسی، معنی اصطلاحی و خاستگاه: محمدجواد شمس، سده‌های ١-٢ق/٧-٨م: محمدجواد شمس، سده‌های ٣-۵ق/٩-١١م؛ محمدجواد شمس، سده‌های ۶-٧ق/١٢-١٣م: ثریا خدامرادی ـ سعید ضرابی‌زاده، فصل سوم: تصوف در سرزمینهای گوناگون؛ ایران: محمودرضا اسفندیار، شام: مسعود تاره، آسیای صغیر و بالکان: مسعود تاره، روسیه و قفقاز: مریم فلاحتی‌موحد، آسیای مرکزی: احمد پاکتچی، شبه قارۀ هند: غلامعلی آریا، چین: حسین خندق‌آبادی، جهان مالایی: زیلان موریس، یمن: نوشین صاحب، مصر علیرضا باقر، افریقای جنوب صحرا: سیگوارد فون سیکارد، مغرب: علیرضا ابراهیم، اندلس: علیرضا ابراهیم، مغرب‌زمین: حمیرا ارسنجانی، فصل چهارم: خانقاه، تاریخ، کارکرد، معماری و آداب: محمدرضا عدلی، فصل پنجم: ادبیات تصوف؛ به زبان فارسی: نصرالله پورجوادی، به زبان ترکی: فاطمه لاجوردی، تفسیرهای عرفانی: علیرضا ابراهیم، فصل ششم: تصوف و دیگر وجوه فرهنگی؛ تصوف و فتوت: علیرضا ابراهیم، تصوف و هنر اسلامی: حمیدرضا فرزان‌یار، تصوف و فلسفۀ اسلامی: غلامرضا اعوانی، فصل هفتم: نقد تصوف؛ نقد اهل سنت: محمدکاظم یوسف‌پور، نقد اهل تشیع: محمدکاظم یوسف‌پور، نقد اهل تصوف: محمدکاظم یوسف‌پور، فصل هشتم: تاریخ تحقیقات در زمینۀ تصوف: محسن خالقی.
علاقه‌مندان برای تهیۀ کتاب «تصوّف؛ خاستگاه، تاریخ و موضوعات وابسته (مجموعۀ مقالات)» که در ۶٠۴ صفحه، با شمارگان ٢٠٠ نسخه و به‌بهای ۶٠٠هزار تومان منتشر شده است، می‌توانند از راه‌های زیر اقدام کنند:
مراجعۀ حضوری به فروشگاهِ انتشارات مرکز به نشانی تهران، نیاوران، کاشانک، شمارۀ ۲۱۰
مراجعه به فروشگاه اینترنتی انتشارات مرکز به نشانی store.cgie.org.ir
تماس با انتشارات مرکز با شمارۀ تلفن ۰۲۱۲۲۲۹۷۶۷۷
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید