تصویری از سفر سوم ناصرالدین شاه به بلاد فرنگ

1402/8/22 ۱۳:۰۵

تصویری کمیاب و ارزشمند از سومین سفر ناصرالدین شاه قاجار به بلاد فرنگ توسط واقف ارجمند مجید نوتاش به مرکز اسناد آستان قدس رضوی اهدا شد.

مهدی حسامی کارشناس اسناد تصویری سازمان کتابخانه ها، موزه ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی گفت: ناصرالدین‌شاه سه بار در طول سلطنت خود طی سال های ۱۲۹۰ هجری قمری (۱۸۷۳ میلادی)، ۱۲۹۵ هجری قمری (۱۸۷۸ میلادی) و ۱۳۰۶ تا ۱۳۰۷ هجری قمری (۱۸۸۹ میلادی) برای سفر به کشورهای اروپایی اقدام کرد.

وی تصویر اهدا شده را مربوط به سفرسوم ناصرالدین شاه و همراهان او به اروپا و ورشوی لهستان عنوان کرد و افزود: ناصرالدین شاه به نوشتن خاطرات روزانۀ خود اهتمامی جدی داشت و نام یادداشت‌هایش را «روزنامه» گذاشته بود که این روزنامه‌ها جزئیاتی بسیار جالب و خواندنی از کار‌ها و احوالات روزمرۀ شاه و درباریانش را در اختیار می‌گذارد.

حسامی، به گزیده ای از روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه که در سفر به شهر ورشوی لهستان نگاشته است اشاره کرد.

در این یادداشت آمده است: «کوچه‌های ورشو تمام پاک و تمیز و سنگفرش است، کالسکه‌های ترانوا که از روی راه‌آهن حرکت می‌کند خیلی است... اهل شهر از صاحب‌منصب و خانم و نوکر و سرباز که توی کوچه راه می‌روند و اینهمه ترانوا و کالسکه و پیاده که از پهلوی هم می‌روند، صدای یک نفر بلند نیست و لباس همه یک جور است و کسی میان آقا و نوکر و کنیز و خانم فرق نمی‌دهد. این همه رفت وآمد که از صبح تا شب می‌شود، یک صدای عنیف [خشن]بلند که اسباب عبرت باشد شنیده نمی‌شود، فحش کسی به کسی نمی‌دهد، بلند کسی به هم حرف نمی‌زند، دعوا که ابداً نمی‌شود، خیلی شهر آرام بی‌صدای با تعریفی است... هر مملکتی که قانون دارد این‌طور است. در این شهر رسم نیست که کسی به صدای بلند چیزی بفروشد، مثلا در طهران همه چیز را به آهنگ‌های بلند بد می‌فروشند، اینجا ابداً در فروش کسی داد نمی‌زند و مشتری نمی‌طلبد...»

منبع: کتابخانه و مرکز اسناد آستان قدس رضوی