آئین میترا (مهر) / آسموسن – ترجمه: کیکاووس جهانداری

1400/11/3 ۱۲:۱۹

میترا (در هندی: میتره، در ایرانی: میثره) که به عنوان مرکز و محور آئینی با اهمیت خاص در محدودۀ امپراتوری رومی چندین قرن تمام رقیبی سرسخت برای مسیحیت شمرده می شد

میترا (در هندی: میتره، در ایرانی: میثره) که به عنوان مرکز و محور آئینی با اهمیت خاص در محدودۀ امپراتوری رومی چندین قرن تمام رقیبی سرسخت برای مسیحیت شمرده می شد، یکی از خدایان مشترک هندی و ایرانی است که از آنها قدیمترین شاهد مطمئن تاریخی در دست است، زیرا از او و ورونه (varuna) و ایندره (Indra) و هر دو ناستیه (Nasatya)، خدایان توأم از یک طرف و از خدایان بابلی از طرف دیگر به عنوان ضامن در یک سند ائتلاف متعلق به بایگانی دولتی پادشاهان هیتی که در سال 1906 در بغازکوی در آسیای صغیر کشف شده ذکری به میان رفته است. متن اکدی مربوط به قرن چهاردهم پیش از میلاد و قراردادی است دولتی بین شوپی لولیوما، شاه بزرگ هیتی و ماتی وازا (یا شاید: کورتی‌وازا) امیرمیتانی که تحت‌الحمایۀ اوست. اهالی دولت میتانی را خورّیها تشکیل می دادند که در بسیاری از جهات درست شناخته نشده اند و در عهد قدیم هم نام آنها ذکر شده است، اما پادشاهان و اعیان آنها که موسوم به مریانو یا مریانی (به معنای جنگاور ج.ان، پهلوان) بوده اند نامهای هند و ایرانی داشته اند. میزان و حدود اهمیت این قشرهای حاکم را به دقت نمی توان تعیین کرد، به همین ترتیب هم رابطۀ آنها با مهاجرت بزرگ اقوام روشن نیست. نتیجۀ این مهاجرت آن بود که ایرانیان و هندیان از یکدیگر جدا شدند و هر یک از آنها سیر خاص تحول زبانی و دینی و فرهنگی خود را مستقلاً دنبال کرد....

منبع: کلک آذر و دی 1372 شماره 45 و 46

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی