انتشار «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در روز اسناد ملی

1400/2/21 ۰۷:۵۰

انتشار «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در روز اسناد ملی

کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» تالیف عطا احمدی توسط انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه‌ ملی ایران چاپ و روانه بازار نشر شد.

کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» (با تکیه بر مدخل‌های اسنادی و آرشیوی) در سه فصل عنوان اثر و دامنۀ موضوعی مقالات دانشنامه، مدخل‌های اصلی دانشنامه، مدخل‌های تکمیلی دانشنامه و در ادامه «فهرست الفبایی مداخل اصلی و ارجاعی» تنظیم و تدوین شده است.

در پیوست این اثر، شماری از مدخل‌های پیشنهادی به دلیل اشتراک موضوعی یا فرآیندی با حوزۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، در «دایره‌المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی» معرفی شده و در سه گروه تقسیم و تحلیل کرده و در ادامه پیوست نکته های کلیدی مهمی برای دست‌اندرکاران تدوین دانشنامه در حوزه اسناد و آرشیو ارائه شده است. 

این کتاب راهنمای سودمندی برای تدوین دو منبع مرجع ذکر شده در حوزه اسناد و آرشیو است. ساختار، پیشنهادها و مدخل‌های ارائه شده در این اثر که بر پشتوانه علمی و تجربی استوار است، مسیر را برای دست اندرکاران و پژوهشگران هموار کرده است.

در بخشی از این کتاب مطالبی درباره اقسام سند از منظر قانونی و حقوق، انواع منابع و مواد آرشیوی و گونه های مختلف اسناد متنی، کاغذی قدیم و جدید در ایران، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آموزشی، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آرشیوی داخلی، نام سازمان ها، موسسات و مجامع آرشیوی کشورها و موسسات و مجامع آرشیوی منطقه ای و بین المللی و نیز نام برجستگان صاحب اثر، نظریه پرداز یا تاثیرگذار در حوزه  اسناد و آرشیو (ایرانی و غیر ایرانی) آورده شده است.

 همچنین در این اثر در حوزه گروه‌های موضوعی ضروری به نام آرشیو ملی کشورها، ‌عنوان قوانین و مقررات مرتبط با حوزه اسناد، اصطلاحات دیوانی گذشته، سجع مهرهای شاهان ایران و ایلخانیان تا پایان قاجاریه و نیز اسامی قدیم شهرهای ایران و کشورهای جهان پرداخته شده است.

عطا احمدی مولف کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در پیشگفتار درباره چرایی نگارش این کتاب چنین آورده است: «از تأسیس سازمان اسناد ملی ایران تاکنون قریب به نیم قرن می‌گذرد و طی این مدت بخش متنابهی از اطلاعات میراث مستند ملی منتقل شده به آرشیو ملی، با عبور از مرحله تنظیم و توصیف و ورود اطلاعات در سامانۀ مجازی در دسترس کاربران قرار گرفته است. در مسیر تحقق این مهم و در طول سال‌های حضور آرشیو ملی در ساحت فرهنگ ملی کشور در زمینه فرایندهای آرشیوی اقدامات ارزشمندی انجام گرفته است.»

از ارزشیابی و تعیین تکلیف نهایی پیشینه‌های راکد دولتی و انتقال اسناد واجد ارزش پیوسته به آرشیو ملی گرفته تا تنظیم و توصیف اسناد آرشیوی، مرمت اسناد ملی آسیب‌دیده و خدمات‌رسانی به متقاضیان اطلاعات اسنادی؛ در حوزۀ نظری نیز در زمینۀ تهیه و تنظیم شیوه‌نامه‌های مربوط به روندهای کاری، تلاش‌های شایسته‌ای صورت گرفته، اما جای دو منبع مرجع آرشیوی در بین جامعۀ سندپژوهان و آرشیوداران (آرشیویست‌های) کشور همچنان خالی است.

از این دو، یکی «اصطلاح‌شناسی (ترمینولوژی) اسناد و آرشیو» است که نیاز به آن، سال‌هاست در حوزۀ اسناد و آرشیو در زبان فارسی احساس می‌شود و در صورت تالیف و تدوین قطعاً مرجع سندپژوهان و دانشجویان این رشته قرار خواهد گرفت. دیگری، «اصطلاحنامه (تزاروس) آرشیو ملی ایران» است که حضور آن در سال‌های پیش می‌توانست امر ذخیره‌سازی و به تبع آن بازیابی اطلاعات اسناد آرشیوی را با میزان جامعیت و مانعیت افزونتری همراه سازد.

لازم به توضیح است، کتاب «مقدمه‌ای بر طرح تدوین دانشنامۀ اسناد و آرشیو» در 164 صفحه منتشر شده است و انتشارات سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایرات با انتشار این اثر تعداد منشورات خود را به عدد 1581رسانده است.

علاقه‌مندان برای تهیه این کتاب می‌توانند از طریق فروشگاه مجازی سازمان به آدرس: (http://bookshop.nlai.ir) اقدام به خرید کنند.

منبع: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: