مداخله روس و انگلیس در ایران / محمدحسن اصغرنیا ـ مسئول مرکز بازشناسی نهضت جنگل

1393/9/10 ۰۸:۴۵

مداخله روس و انگلیس در ایران / محمدحسن اصغرنیا ـ مسئول مرکز بازشناسی نهضت جنگل

وقایع و حوادث آن چنان با سرعت می‌گذرد که ملتها فرصت بازشناسی خود را نمی‌ِیابند. چون دولتها برای حفظ منافع خویش و بر سر قدرت ماندن خود با مردم بازی می‌کنند؛ ولی «اسناد» تنها اشیا و موجودات بی‌زبانی هستند که بالاخره روزی دفتر بایگانی و حافظه تاریخی خود را می‌گشایند تا واقع‌گرایان به دور از خوش‌بینی و بدبینی درست بخوانند و بیابند و سرمشق گیرند و ملت آگاه هم کلید فهم جامعه است و جاهلان هم سنگ و کلوخ و موانع دشمن‌شناسی خلق‌الله.

 

وقایع و حوادث آن چنان با سرعت می‌گذرد که ملتها فرصت بازشناسی خود را نمی‌ِیابند. چون دولتها برای حفظ منافع خویش و بر سر قدرت ماندن خود با مردم بازی می‌کنند؛ ولی «اسناد» تنها اشیا و موجودات بی‌زبانی هستند که بالاخره روزی دفتر بایگانی و حافظه تاریخی خود را می‌گشایند تا واقع‌گرایان به دور از خوش‌بینی و بدبینی درست بخوانند و بیابند و سرمشق گیرند و ملت آگاه هم کلید فهم جامعه است و جاهلان هم سنگ و کلوخ و موانع دشمن‌شناسی خلق‌الله.

به مناسبت این روزهای برگریزان به ویژه دهم و یازدهم آذر با یاد سیدحسن مدرس و میرزا کوچک‌خان جنگلی اوراقی از اسناد را می‌خواندم که کلاه از سرم افتاد و دستهای روس و انگلیس را علیه قیام مردمی نهضت جنگل به هم فشرده دیدم و به نقل از سعدالله‌خان درویش (فرمانده پادگان نظامی میرزا در گوراب زرمیخ گیلان و دیلماج و مترجم رهبر نهضت) خواندم که زمانی سفیر روس در تهران نامه‌ای به میرزا کوچک‌خان نوشته بود و جوابی که میرزا داده بود، به وسیله سعدالله‌خان به تهران برده شد و گزارشی که او به میرزا داده بود، این بود که: «توفیق دیدار عالیجناب روسی را نیافتم؛ چون گفتند چند شبی است در سفارت انگلستان تهران مشغول رتق و فتق امور سیاسی باهمند و در آنجا تشریف دارند!»

اشاره به چند سند با ذکر شماره‌ای که در سازمان اسناد ملی (آرشیو ملی ایران) موجود است، خواهم کرد و شیطنت بزرگتری را که این دو قدرت صد سال پیش علیه هویت و فرهنگ ملی ایران نموده‌اند، ذکر خواهم کرد و آن اینکه قبل از ترور فیزیکی، معمولاً ترور شخصیتی انجام می‌دهند که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران هم دیده‌ایم که با امثال دکتر بهشتی چه کردند! در تاریخ مشروطه و نهضت جنگل دو شهر مرکز امید و حرکت ملت مظلوم ایران بود: ۱ـ رشت ۲ ـ تبریز

شیخ محمد خیابانی و ستارخان و باقرخان و میرزا کوچک‌خان نماد حریت و آزادمنشی بودند و رایزنان فرهنگی انگلیس و روس که جاسوسانی از نوع نرم‌تنان هستند، علیه آذریها و رشتی‌ها جوکهایی درست می‌کنند که رشتی چنین است و آذری چنان! که به نظر من این دخالتهای شرمگینانه علیه فرهنگ و هویت و ملیت ایرانی با دستان قزاقان روسی و ژنرالهای انگلیسی صورت گرفته و روسها میرزا کوچک‌خان را از زادگاهش که رشت باشد به شهری دیگر تبعید می‌کنند. و اما اسنادی کوتاه و گویا:

۱ـ شماره سند ۲۹۰۰۰۰۹۱۱ در آرشیو ملی ایران: تقاضای روسها مبنی بر اخراج تعدادی از اهالی رشت و انزلی، متهم به شرکت در انقلاب مشروطه

۲ـ شماره‌های سند ۲۹۳۰۰۱۶۹۵ و ۲۹۶۰۰۶۰۰۸ تاریخ سال ۱۲۹۷ شمسی: بمباران کسماء و گوراب زرمیخ به وسیله دولت انگلیس و خدمات سید احمد مدنی از یاوران میرزا کوچک‌خان و عضو هیأت اتحاد اسلام نهضت به نیروهای جنگلی

۳ـ شماره سند ۲۹۰۰۱۰۳۴: واگذاری حکومت لنگرود و لاهیجان به رشیدالسلطان و حمایت قنسولگری روسیه از وی

۴ـ شماره سند ۲۹۳۰۰۱۴۴۸ : گزارش اقدامات ضد مشروطه سردار امجد و تنی چند از اتباع روسی و عثمانی در رشت

۵ـ شماره سند ۲۹۶۰۰۵۵۱۴: اطلاعیه کمیته اتحاد اسلام گیلان و بمباران فومن و سیاهرود توسط انگلیسی‌ها و خبر درگیری نیروهای جنگلی با قشون انگلیس، سال ۱۳۳۶ قمری

۶ـ ورود احمدخان میرشکار به رشت و تأمین وی از سوی روسها

۷ـ شماره سند ۲۹۳۰۰۱۷۰۲: تقاضای سفارت فرانسه جهت استخلاص یک تبعه خارجی (لهستانی) از نظمیه گیلان به اتهام همکاری با میرزا کوچک‌خان تاریخ ۱۳۰۱ شمسی

۸ـ شماره سند ۲۹۰۰۱۶۹۸: تعقیب و دستگیری جنگلی‌ها جهت یافتن میرزا کوچک‌خان: به طرف لیله کوه و ییلاقات املش رفته‌اند و آن صفحات را غارت کرده‌اند. قزاقها به وسایل مختلفه تحقیقات صحیحه از نقطه توقف جنگلی‌ها به عمل آورده و می‌آورند و در تعقیب اشرار از هیچگونه اقدام و اهتمام فروگذار نمی‌نمایند. ۱۳۳۷ قمری

۹ـ فرمانده کل قوای دفاعیه سردار استاروسلسکی در محرم ۱۳۳۹ قمری ـ مهر ۱۲۹۹ شمسی اعلامیه‌ای صادر نمود: «به عموم اهالی اخطار می‌شود قبل از ورود یک مشت اشخاص دزد و قطاع الطریق و ماجراجو به صفحات گیلان، شاید بعضی از طبقات نظر به عدم اطلاع تصور نموده‌اند که آنها مقید به قید مذهب و مسلکی باشند؛ ولی پس از ورود آنان به نقطه انزلی و رشت و اقداماتی که بر ضد مذهب مقدس اسلام و ترویج قوانین مزدکی و لامذهب، اکنون قزاقها یقین دارند که شما برادران غیور و عصمت‌پرست در این ایام عاشورا و موسم عزاداری آل عبا حاضر نخواهید شد که با ظالمان دشت کربلا محشور گردید. از این عناصر خدانشناس کناره نمایید و به طرف برادران قزاق تسلیم شوید.» (نهضت جنگل به روایت تصویر چاپ شده، ص۶۲)

۱۰ـ شماره سند ۲۹۰۰۳۴۸۷: مانور کشتی‌های جنگی شوروی در مرز آبی گیلان

۱۱ـ در پایان این نوشتار به مناسبت یازدهم آذر ۱۳۹۳ سالروز نود و چهارمین سال شهادت میرزا کوچک‌خان جنگلی جملاتی از سردار بر دار را می‌آورم تا ملت و دولت بداند چه گوهرهایی داشته و داریم که باید بشناسیم و بشناسانیم: «من و یارانم در مشقتهای فوق‌الطاقه چندین ساله هیچ مقصودی نداشته و نداریم، جز حفظ ایران از تعرضات خارجی و فشار خائنین داخلی.»

روزنامه اطلاعات

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: