اندیشیدن با ابن‌سینا

1399/5/29 ۰۴:۳۰

اندیشیدن با ابن‌سینا

مركز فرهنگی شهر كتاب در روزهای شنبه و یكشنبه اول و دوم شهریور همایش مجازی بزرگداشت ابن‌سینا و روز پزشك را با انتشار مقالات، یادداشت‌ها، فایل‌های صوتی و تصویری از اصحاب فلسفه و پزشكی برگزار می‌كند. در این دو روز این آثار در سایت، اینستاگرام و كانال تلگرامی شهر كتاب و دیگر رسانه‌ها برای علاقه‌مندان منتشر می‌شود.

 

مركز فرهنگی شهر كتاب در روزهای شنبه و یكشنبه اول و دوم شهریور همایش مجازی بزرگداشت ابن‌سینا و روز پزشك را با انتشار مقالات، یادداشت‌ها، فایل‌های صوتی و تصویری از اصحاب فلسفه و پزشكی برگزار می‌كند. در این دو روز این آثار در سایت، اینستاگرام و كانال تلگرامی شهر كتاب و دیگر رسانه‌ها برای علاقه‌مندان منتشر می‌شود. موضوعاتی كه در این دو روز طرح می‌شوند بدین شرح‌اند: «برخی از نوآوری‌های ابن‌سینا در منطق/ دكتر ضیاء موحد»، «جایگاه ابن‌سینا در تاریخ فلسفه اسلامی/ دكتر حسین معصومی‌همدانی»، «منطق، از ارسطو تا ابن‌سینا/ دكتر غلامرضا ذكیانی»، «واژه‌سازی‌های ابن‌سینا به فارسی در دانش‌‌نامه علایی/ دكتر علی‌اشرف صادقی»، «ابن‌سینا و زبان فارسی/ دكتر اسماعیل شفق»، «در باب قانون ابن‌سینا/ دكتر نجفقلی حبیبی»/ «درباره طبیعیات ابن‌سینا/ دكتر محمد‌جواد اسماعیلی»/ «جایگاه ابن‌سینا در تاجیكستان امروز/ دكتر نظام‌الدین زاهدی (سفیر تاجیكستان در ایران) »، «نكته‌هایی در تك‌نگاری‌ ابن‌سینا/ دكتر محمد دهقانی»، «اشعار نویافته ابن‌سینا/ سهیل گل‌یاری دره» و چند نوشته از پزشكان درباره نگرش‌های پزشكی ابن‌سینا. علی‌اصغر محمدخانی معاون فرهنگی شهر كتاب به این مناسبت در گفت‌وگویی به نقش و اهمیت ابن سینا پرداخته است كه شرح آن از نظر می‌گذرد:

***

با اینكه ابن‌سینا از برجسته‌ترین فیلسوفان و دانشمندان جهان اسلام است و در هزار سال گذشته آثار او در جهان نیز تاثیرگذار بوده است ولی كارنامه ابن‌سیناپژوهی در ایران چندان پر برگ و بار نیست و به نسبت جایگاه او در تاریخ فرهنگ و تمدن اسلامی و ایرانی، آثار ارزشمندی كه در معرفی ابن‌سینا و آرا و آثارش نگاشته شده قابل توجه نیست و آثار خود ابن‌سینا نیز به‌طور كامل تصحیح و در اختیار علاقه‌مندان قرار نگرفته است.  ابن‌سینا زندگی ناآرام و پر‌حادثه‌ای داشته است و پاره‌ای از عمر خود را در اشتغالات سیاسی و همنشینی با امیران سپری كرده است، با این‌ همه، به واسطه وسعت اطلاعات و تجربیات علمی، فلسفی، هوشمندی و حافظه قوی، چنان آثار عظیمی در فلسفه، علوم مختلف و حتی در مباحث ذوقی و عرفانی پدید آورده كه كل جریان‌های فكری و فرهنگی پس از خود را در جهان اسلام و حتی اروپای سده‌های میانه تحت ‌تاثیر قرار داده است. تار و پود نظام فلسفی ابن‌سینا متشكل از فلسفه ارسطویی، مكتب نوافلاطونی و جهان‌بینی اسلامی است ولی چارچوب فلسفه او عمدتا ارسطویی است و شاید به همین سبب ابن‌سینا نماینده فلسفه مشایی در شرق جهان اسلام به شمار می‌آید و در ادبیات فارسی از او به‌نام «مثل اعلای استدلالیون» یاد می‌شود. اندیشه‌های فلسفی ابن‌سینا را پس از مرگش شاگردان او از جمله برجسته‌ترین آنان مانند ابوعبید جوزجانی، ابوالحسن بهمنیار و ابوعبدالله معصومی ترویج كردند و افكار ابن‌سینا حضور خود را در میان چهره‌های برجسته سده‌های دیگر مانند خواجه نصیرالدین طوسی، قطب‌الدین شیرازی، صدرالدین دشتكی، غیاث‌الدین منصور شیرازی و جلال‌الدین دوانی حفظ كرد. تاثیر ابن‌سینا را حتی در مخالفان او یعنی ابوحامد غزالی، فخر رازی و ابن‌رشد نیز می‌توان

پی گرفت. تاثیر ابن‌سینا را می‌توان در اندیشه مغرب‌زمین نیز ارزیابی كرد و در این میان می‌توان از آلبرت كبیر، توماس آكوئیناس و راجر بیكن و برخی فلاسفه قرن بیستم یاد كرد كه از ابن‌سینا بسیار تاثیر پذیرفته‌اند. ابن‌سینا در بسیاری از علوم از‌جمله روانپزشكی، ریاضیات، زبان‌شناسی، موسیقی، نجوم و پاره‌ای از علوم طبیعی تالیفات متنوع و گران‌قدری به‌جا نهاده است كه غیر از آثار فلسفی اوست و در پزشكی نیز شهرت جهانی دارد و كتاب قانون او كه دایره‌المعارف‌گونه ابن‌سینا در پزشكی است طی چند سده مرجع دانشمندان شرق و غرب بوده و شرح‌های زیادی بر آن نوشته شده است. این كتاب عظیم كه همه كتاب‌های پزشكی دیگر را در سایه خود نهاده بود، چندین سده در دانشگاه‌های اروپا تدریس می‌شده است و ابن سینا در این اثر، همه اطلاعات پزشكی یونانی و عربی را تا دوران خود بدان‌گونه كه از آنها آگاه بود یكجا گرد آورده است. بیشتر آثار ابن‌سینا به عربی نگاشته شده و توانایی و تسلط او را در نگارش كتاب‌های علمی و فلسفی به این زبان می‌توان سنجید. افزون بر این، ابن‌سینا در ادبیات فارسی نیز دستی قوی داشته و بیش از بیست اثر فارسی نیز به او منسوب است كه از میان آنها انتساب «دانش‌نامه علایی» و «رساله‌ در نبض» یا رگ‌شناسی بدو مسلم است و آثار فارسی ابن‌سینا مانند سایر نثرهای علمی زمان او با رعایت ایجاز و اختصار كامل نوشته شده است. كوتاهی جملات و پرهیز از تكلف و صنایع لفظی از ویژگی‌های سبك نگارش اوست و به‌ كارگیری نثر فارسی برای بیان مفاهیم دقیق فلسفی و علوم وابسته بدان با ابن‌سینا آغاز می‌شود و سپس به دست شاگردانش و كسانی مانند ناصرخسرو، عمر خیام، عمر بن سهلان ساوی، افضل‌الدین كاشانی، قطب‌الدین شیرازی و خواجه نصیرطوسی ادامه می‌یابد. در یك‌سال گذشته مجموعا ۲۹ اثر چاپ اول با شمارگان ۱۹۵۰۰ نسخه درباره ابن‌سینا انتشار یافته است كه این آثار به زندگی ابن‌سینا، اندیشه‌های ابن‌سینا در آینه نگاه معاصر، اصول تعلیم و تربیت از نگاه ابن‌سینا، وحی و نبوت در اندیشه سینوی، منطق ابن‌سینا، شرح اشارات، اندیشه‌های زیباشناختی ابن‌سینا، بررسی تطبیقی اندیشه‌های ابن‌سینا با افلاطون، دكارت، فارابی، سهروردی، ملاصدرا، كانت، بنتام و هیدگر پرداخته است. همچنین آثار دیگری چون سه حكیم مسلمان، برگزیده قانون در طب، راه اصفهان: سرگذشت ابن‌سینا نوشته سینوهه از آثار تجدید چاپی درباره ابن‌سینا بوده كه چاپ‌های دهم، دوازدهم و شانزدهم این سه اثر در سال ۹۸ منتشر شده است.

منبع: روزنامه اعتماد

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: