1393/6/9 ۱۲:۱۲
ناپدید شدن امام موسی صدر و شیخ محمد یعقوب و عباس بدرالدین دو همراهش در سال 1978 در کشور لیبی و در جریان یک سفر رسمی به زخمی کهنه و36 ساله در لبنان و جهان اسلام تبدیل شده که هنوز التیام نیافته است.
خانواده ناپدید شدگان از36 سال پیش تاکنون یکی از دشوارترین نمونه های ناپدید شدن انسان هایی عزیز را تجربه کرده و در انتظاری بدون افق روشن بسر برده اند.
آنها اطلاعی از سرنوشت عزیزان غایب خود ندارند و این پیامدهایی دردناک برای منتظران بدنبال داشته است.
و عجیب است در پرونده امام موسی صدر از همان لحظات نخست ناپدید شدن اطلاعات دقیق و صحیحی در دست نیست.
ناتوانی دولت لبنان در پیگیری و بستن پرونده ناپدید شدن شخصیتی بزرگ مانند امام موسی صدر که از دهه پنجاه میلادی تا زمان ناپدید شدن نقشی اساسی در ترسیم چهره لبنان داشت یک نمونه نادر است.
امام موسی صدر سال ها برای تقویت وحدت ملی، درهم شکستن دیوارهای میان طوایف و مذاهب مختلف، پایان جنگ داخلی، ساختن جامعه ای مقاوم و راه اندازی مقاومت مسلحانه در رویارویی با دشمن صهیونیستی تلاش خستگی ناپذیر کرد.
برای هر محققی که پرونده ناپدید شدن امام موسی صدر را پیگری می کند، متوجه می شود این پرونده مملو از سئوالات بی جواب است که با گذشت زمان فقط برابهامات آن افزوده می شود.
امام موسی صدر و همراهانش در چارچوب هیاتی لبنانی به دعوت رسمی «معمر قذافی» دیکتاتور لیبی برای یک دیدار رسمی به لیبی رفتند.
اعضای این هیات در 31 اوت سال 1978 همزمان با 23 ماه مبارک رمضان وارد طرابلس پایتخت لیبی و در یک شرایط مبهم و پیچیده پلیسی و امنیتی ناپدید شدند.
بعد از36 سال، هنوز پیگیری این پرونده درخانه نخست قراردارد.
این پرونده سال ها دردست معمر قذافی حاکمی مستبد بود که بلامنازع درلیبی حکمرانی می کرد و گره آن می توانست بدست او قبل از سقوط و مرگش باز شود.
پس از سرنگونی رژیم دیکتاتوری و مرگز قذافی، نمادهای این رژیم دیکتاتوری به زندان افتادند اما همچنان ابهامات و جزئیات این پرونده روشن نشد.
در لحظه سرنگونی رژیم لیبی درتاریخ 24 اوت سال2011 میلادی که با 23 ماه مبارک رمضان مصادف شد، لبنانی ها امیدوار شدند که این پرونده به پایان خود نزدیک می شود زیرا معتقد بودند احتمال به نتیجه رسیدن آن بیشتر شده بود ولی این باورهم به تحقق نیافت.
براساس آخرین گزارش های رسمی درلبنان، فروپاشی اوضاع امنیتی لیبی از به نتیجه رسیدن این پرونده جلوگیری کرده است.
نهادهای رسمی لیبی نیمه تعطیل است و مشخص نیست مراجع قانونی و رسمی این کشور چه کسانی هستند.
تحولات سیاسی و امنیتی در لیبی مانع از پیگیری این موضوع توسط کمیته ای شد که لبنان برای بررسی و تحقیقات با همکاری رسمی لیبی تشکیل داده بود.
پیش از بحرانی شدن اوضاع امنیتی در مناطق مختلف لیبی، دولت لبنان توانست توسط این کمیته برای تسهیل روند پیگیری پرونده یک تفاهم نامه با مقامات لیبی امضا کند ولی این اقدامات ناتمام ماند.
به عنوان نمونه از هیچ کدام از باقی مانده های کلیدی و بارز رژیم دیکتاتوری سرنگون شده لیبی مانند« سیف الاسلام قذافی» فرزند معمرقذافی تحقیقاتی صورت نگرفت و از او دراین باره هیچ سوالی پرسیده نشد.
براساس اطلاعات رسمی از نتایج اقدامات کمیته تحقیق که می تواند مورد توجه کسانی قرار گیرد که پرونده ناپدید شدن امام موسی صدر و همراهانش در لیبی را پیگیری می کنند، این است که هیچ طرف لبنانی یا فلسطینی در این آدم ربایی دست نداشته و همچنین می توان بر این گزینه تاکید کرد که این جنایت در سرزمین لیبی و با دستور شخص قذافی و توسط تیم امنیتی او صورت گرفته است.
این ها نتایجی است که «حسن یعقوب» نماینده سابق پارلمان لبنان وفرزند شیخ محمد یعقوب یکی از همراهان ناپدید شده امام موسی صدرمی گوید.
وی درمورد امام موسی صدر و دوهمراهش و قصه ایتالیا گفت: این داستانی نامنسجم (بی سر و ته) است که قذافی سال ها درمورد خروج امام و دو همراهش از لیبی ساخته بود و دروغ بودن آن ثابت شده است.
داستان دیگر مبنی بر شهادت ناپدیدشدگان درهمان لحظات اولیه ربایش برای رهایی قذافی از محاکمه و مجازات بود و این داستان ساختگی نیز قابل پذیرش نیست.
یعقوب افزود: تمام اطلاعاتی که از سال 2011 تاکنون به دست آمده حاکی از آن است که امام موسی صدر و همراهانش زنده هستند و فرضیه درگذشت آنها دلایل محکمی ندارد. تنها چیزی که وجود دارد یکسری اطلاعات امنیتی نامطمئن از دایره بسته اطرافیان قذافی است.
دستگاه های قضائی امنیتی لیبی بر روی فرضیه درگذشت آنها کارکرد ولی نتوانست این ادعا را ثابت کند و موضوع کاملا منتفی شد.
جنازه ای را که دستگاه های لیبی مدعی بودند مربوط به امام موسی صدر است، آزمایشDNA ثابت کرد این جنازه که در محل ویژه و سردخانه ای در زندان ابوسلیم لیبی نگهداری می شد مربوط به امام موسی صدرنیست.
یعقوب با استناد به برخی اطلاعات تاکید کرد: سه شخصیت ناپدید شده تا20 سال پس از ناپدید شدن در یک زندان لیبی و زنده بوده اند و براساس گواهی و اعتراف یکی از زندانیان آنها هنوز زنده هستند و در یکی از زندان های لیبی نگهداری می شوند.
به نظر می رسد این کمیته به نتایجی غیر از این اطلاعات نرسیده است و آن هم دلایل مختلفی دارد که یکی از آنها شاید کوتاهی دولت لبنان است.
یعقوب با حسرت به اقدامات نامطلوب دولت لبنان اشاره کرد و گفت : دولت لبنان که سال 2005 این موضوع را به عنوان یکی از بندها در بیانیه وزارتی گنجاند « کمیته ای نامناسب» را برای پیگیری این پرونده پس از سقوط رژیم قذافی تشکیل داد.
وی افزود: یک قاضی اداری و مدیرکل وزارت خارجه و امورمهاجرین افراد مناسبی برای کسب اطلاعاتی به این حساسیت از رییس سازمان امنیت رژیم قذافی که 40 سال در این منصب قرارداشته است، نبودند.
منظور یعقوب ، « عبدالله السنوسی » است که به موریتانی متواری شد و کمیته رسمی لبنان توانست قبل از تحویل وی به لیبی با او دیدار کند.
نکته دیگر که یعقوب به آن اشاره می کند، امتناع دستگاه قضایی و دادگستری لبنان از شکایت علیه کشور لیبی است.
به گفته یعقوب این اقدام دولت لیبی یک نمونه آشکار از آدم ربایی و قابل پیگیری قضایی است.
این نماینده سابق پارلمان از این حد فراتر می رود و مدعی می شود« هدف شبکه ای لبنانی و بین المللی ناپدید شدن امام موسی صدر و دو همراهش بوده و این شبکه همچنان فعال است».
وی به نقش رژیم صهیونیستی و مزدوران آن اشاره و تاکید می کند که ناپدید شدن امام موسی صدر به منافع صهیونیست ها خدمت کرد.
عملی شدن این جنایت 4 روز پیش از مذاکرات سازش «کمپ دیوید» موضوعی است که یعقوب به آن اشاره می کند.
در همین حال « صدرالدین صدر» فرزند امام موسی صدر گفت که خانواده وی خواستار آزادسازی فوری و بازگشت سالم امام موسی صدر و دو همراهش به لبنان هستند که 36 سال قبل در کشور لیبی ناپدید شده اند.
صدرالدین صدر که در ششمین همایش امام موسی صدر با عنوان « ابعاد انسانی پرونده امام موسی صدر» به نمایندگی از خانواده وی در دانشگاه اسلامی شهر صور در جنوب لبنان سخن می گفت، تصریح کرد: هدف ما آزادسازی امام موسی صدر و همراهانش و بازگشت سالم آنان به لبنان و نزد خانواده و دوستداران و میدان جهاد است.
وی با تاکید بر ضرورت دور کردن پرونده امام موسی صدر و همراهانش از بازی های سیاسی و صدمه زدن به بعد انسانی این پرونده ، گفت که امام موسی صدر لحظه ای برای سفر به لیبی و دیدار با معمر قذافی برای خدمت به منافع کشور و ملت لبنان و انسانیت بویژه جامعه مسیحیت تردید نکرد.
صدرالدین صدر با بیان اینکه مرگ معمر قذافی پرونده را پیچیده تر کرد، افزود: شرایط ناامنی و ناپایداری سیاسی امروز لیبی را درک می کنیم اما از سطح همکاری این کشور راضی نیستیم بویژه اینکه سه سال اول بعداز انقلاب لیبی و سقوط رژیم قذافی بهترین زمان برای حل پرونده امام موسی صدر و همراهانش بود.
فرزند امام موسی صدر از هیات رسمی لبنان و کشورهای دیگر خواست تا پرونده را با تلاش های بیشتر تا روشن شدن نتیجه، پیگیری کنند.
وی خاطرنشان کرد که هیات رسمی لبنان متشکل از افسران ، قضات و دیپلمات های خبره بطور سری پرونده را پیگیری می کنند زیرا یک عامل مهم برای موفقیت در این پرونده است.
صدرالدین صدر از مقامات قضایی ، اجرایی و امنیتی لبنان خواست تا به وظایف خود عمل کنند و به مسئولیت های خود پایبند باشند زیرا پرونده امام موسی صدر و همراهانش یک پرونده ملی و کشوری است و با امنیت لبنان ارتباط دارد و یک پرونده طایفه ای و خانوادگی نیست.
فرزند امام موسی صدر همچنین خواستار اعمال فشار بیشتر بر طرف لیبیایی برای همکاری و هماهنگی با هیات رسمی لبنان و اجرای یادداشت تفاهم امضا شده بین دو طرف شد که در حقیقت اعتراف لیبی به ناپدید شدن امام موسی صدر و همراهانش در این کشور است.
اما امروز که همه باور دارند امام موسی صدر و همراهان وی زنده هستند، آیا چشم اندازی برای پیگیری ها وجود دارد؟
نهادهای رسمی لبنان تاکید می کنند که این موضوع در حال پیگیری است و دراین باره هیچ کوتاهی نشده است.
به نظر می رسد تنها راه ادامه همکاری با « کشورلیبی و یا نمایندگان آن» است.
براساس دیدگاه رسمی موجود در لبنان، تکیه بر راه ها و راهکارهای دیگر اثرات منفی و گمراه کننده براین موضوع دارد.
اما به نظر یعقوب راه حل این موضوع انتخاب یک تیم متخصص و بهتر برای به دست گرفتن پرونده، تبدیل موضوع از طریق رسانه ها به یک خواسته عمومی و قراردادن آن درصدر اولویت های رسمی لبنان است.
حزب الله لبنان هم با صدور بیانیه ای برضرورت افزایش تلاش ها برای حل نهایی پرونده ناپدید شدن امام موسی صدر و همراهانش در لیبی و رسیدن به نتیجه ای مبارک و خوشحال کننده در این پرونده تاکید کرده و با انتقاد از بی تحرکی دولت های لیبی بویژه بعداز انقلاب و سرنگونی رژیم دیکتاتوری معمر قذافی، قرار داشتن این پرونده در راس اولویت ها را ضروری خوانده است.
در بیانیه حزب الله آمده است که خطر محروم ماندن جهان اسلام و عرب از وجود امام موسی صدر از بزرگترین خطرهایی است که ملت ها و کشورهای مسلمان و عرب را تهدید می کند.
امام موسی صدر که موسس جنبش شیعی امل در لبنان است در 31 ماه اوت سال 1978 و در جریان یک سفر رسمی در طرابلس پایتخت لیبی با دو همراهش ناپدید شدند.
امام موسی صدر به همراه شیخ «محمد یعقوب» و خبرنگار «عباس بدرالدین» ازهمراهانش قراربود در این سفر رسمی با مقام های لیبی دیدار کنند.
خبرگزاری ایرنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید