رساله جهادیه

1393/6/1 ۱۲:۳۶

رساله جهادیه

رساله جهادیه به عنوان نخستین کتاب چاپ سربی ایران، در شهر تبریز توسط میرزا زین‌العابدین تبریزی به سال 1233 قمری چاپ شده است.

 

رساله جهادیه به عنوان نخستین کتاب چاپ سربی ایران، در شهر تبریز توسط میرزا زین‌العابدین تبریزی به سال 1233 قمری چاپ شده است.

آنگونه که از فهرست ها و پژوهش های منتشره برمی آید، نخستین کتاب چاپی ایران مربوط به اثری با نام رسالۀ جهادیه است که توسّط میرزا عیسی قائم مقام فراهانی نگاشته شده و به سال 1233 ق در تبریز منتشر شده است.

با گذشت دویست سال از ظهور صنعت چاپ فارسی در ایران، این صنعت راه طولانی در تکامل و رسیدن به شکل و شمایل کنونی آن طی کرده و در این مسیر، بزرگان بسیاری همت و تلاش را سرلوحه خود قرار داده و با نگاهی علمی و دقیق به این صنعت در صدد رشد آن بوده‌اند.

زمانی که ایران در گیر جنگ با روس‌‌ها بود، عباس میرزای ولی‌عهد کمر همت بست تا به هر طریق که شده این صنعت را در ایران برپا نماید و گسترش دهد، و طی چندین دهه جنگ و رفت و آمدهای سیاسی و مذاکره با روس‌ها همواره در صدد انتقال این صنعت به ایران بود تا آن که توانست اولین دستگاه چاپ را از امپراتوری روس به تبریز بیاورد و با جسارت تمام اولین کتابی را که با همین دستگاه چاپ و انتشار داد رساله‌ای بود که علیه روس‌ها حکم به جهاد می‌داد. کتاب حاضر همان رساله جهادیه است که به سال 1233ق. در ایران به همت عباس میرزا چاپ و انتشار یافت.

این کتاب 84 صفحه‌ای، بر روی کاغذ نخودی رنگ ضخیم به چاپ رسیده و جلد آن از نوع تیماج مشکی ضربی است. هر صفحه آن از 13 سطر تشکیل شده اما در صفحه 68،‌تعداد این سطور به 14 سطر تغییر می‌یابد.

کتاب با مرکب مشکی چاپ شده و عاری از هرگونه آرایه و تصویر است. فقط در بعضی صفحات نام فتحعلی شاه و شاهزاده عباس میرزا، به رنگ طلایی خوشنویسی شده است. نکته دیگر اینکه هرچند زبان متن کتاب فارسی است، عباراتی به زبان عربی مانند آیات و احادیث نیز به متن وارد شده است که گویی بعدها به منظور درست خوانی، با رنگ مشکی و در معدود صفحاتی به رنگ سرخ، بر روی این عبارات زیر و زبر گذاشته شده است. به بیان دیگر در این کتاب هیچ‌گونه علایم هجایی و یا اعراب گذاری چاپی دیده نمی شود.

فهرست مطالب:

دیباچه‌ای بر رساله جهادیه/ اولریش مارزلف

شروعی برای چاپ فارسی در ایران/ مجید غلامی جلیسه

آغاز چاپ

چاپ کتاب به زبان عربی

چاپ کتاب به زبان فارسی

چاپ کتاب در ایران

نویسنده کتاب

فرزندان میرزاعیسی

وفات میرزا بزرگ

میرزاعیسی از منظر بزرگان

سالشمار زندگی قائم مقام فراهانی

تألیفات

هدف از نگارش این رساله

دستیاران میرزا بزرگ

چاپچی جهادیه

منابع

رساله جهادیه، آغازی برای طراحی حروف چاپی در ایران/ محمدجواد احمدی‌نیا

مشخصات ساختاری کتاب

نوع خط و ویژگی حروف

تایپ فیس و شکل حروف

خط کرسی

اندازه حروف

فاصله بین حروف

فاصله بین کلمات

کشیده

فاصله بین سطرها

ارتفاع حروف

وزن و ضخامت حروف

جایگاه نقطه در حروف

نشانه گذاری

اعداد و صفحه شمار

نتیجه گیری

منابع

رساله جهادیه

چکیده انگلیسی

طراحی عنوان روی جلد برگرفته از حروف استخراجی از کتاب رساله جهادیه است.

رساله جهادیه نگاشته عیسی بن حسن میرزا بزرگ قائم مقام در 176 صفحه از سوی انتشارات عطف در قم در سال 92 منتشر شده است.

شماره ثبت این کتاب در کتابخانه شماره یک مجلس شورای اسلامی 525644 می‌باشد.

کتابخانه مجلس شورای اسلامی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: