ریشه‌شناسی فعل یغنابی venak و مقایسه آن با گویش لری در دوبیتیهای باباطاهر عریان

1391/3/19 ۰۴:۳۰

بررسی ریشه‌شناسی فعل یغنابی venak و مقایسه آن با گویش لری در دوبیتیهای باباطاهر عریان عنوان مقاله سیف‌الدین میرزازاده از آکادمی زبان رودکی جمهوری تاجیکستان.

بررسی ریشه‌شناسی فعل یغنابی venak و مقایسه آن با گویش لری در دوبیتیهای باباطاهر عریان عنوان مقاله سیف‌الدین میرزازاده از آکادمی زبان رودکی جمهوری تاجیکستان.

به گزارش روابط عمومی مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی، در همایش زبانها و گویشهای ایرانی سیف‌الدین میرزازاده گفت: زبان یغنابی از زبانهای ماوراءالنهر است که ادامه یا یکی از گویشهای زبان سغدی به شمار می‌رود. از این‌رو، بیشتر واژه‌های یغنابی، به‌ویژه فعلهای سادۀ آن ریشه‌های بنیادی خود را تا امروز حفظ نموده، به تغییرات و تحولات جدی دچار نیامده است. بنابراین، آموزش و تحقیق بخش فعلهای ساده از نگاه ریشه‌شناسی از منفعت خالی نیست. در یغنابی افعالی وجود دارند که مخصوص محلات گوناگون ماوراالنهر هستند و امروز در بیشتر زبانهای شرقی ایرانی، برخی از گویشهای زبان تاجیکی و فارسی ایران عیناً یا با بعضی تفاوتهای آوایی رایجند. برخی از این فعلها را شاعران ادبیات کلاسیک و محلی در آثار خود به فراوانی استقاده کرده‌اند، مانند: dehak «زدن»، awakšyuzai «یوزیدن، موسم جفت‌گیری ماده گاو»، wenak «دیدن»، warzānak «کارکرد زمین».

هدف اساسی این مقاله اینست که چنین فعلهایی را از نظر ریشه‌شناسی آشکار کند و مورد پژوهش قرار دهد.