جايزه بنياد موقوفات افشار به آنجلو ميكله پيه مونتسه اعطا شد

1390/9/12 ۰۳:۳۰

جايزه بنياد موقوفات افشار به آنجلو ميكله پيه مونتسه اعطا شد

مراسم پاياني بيستمين دوره جايزه تاريخي ادبي موقوفات افشار بعد‌ازظهر امروز (شنبه) برگزار شد

مراسم پاياني بيستمين دوره جايزه تاريخي ادبي موقوفات افشار بعد‌ازظهر امروز (شنبه) برگزار شد مصطفي محقق داماد، رئيس شوراي توليت جايزه موقوفات افشار گفت‌: در حالي بيستمين دوره جايزه تاريخي ادبي موقوفات افشار را برگزار مي‌كنيم كه در غم از دست رفتن ايرج افشار هستيم. بنياد موقوفات افشار با نيت خير واقفش از سر وطن‌دوستي و در تكريم و تعظيم و فرهنگ و ادبيات ايران شكل گرفت.

در ادامه اين مراسم نصر‌الله پورجوادي به سابقه آشنايي و دوستي‌اش با آنجلو ميكله پيه مونتسه اشاره و تصريح كرد: دامنه فعاليت‌هاي اين ايران‌شناس ايتاليايي گسترده و وسيع است و اين فعاليت‌ها از نسخه‌شناسي تا تحقيق و پژوهش در حوزه ادبيات و فرهنگ ايران را در بر مي‌گيرد.

پورجوادي در ادامه به فعاليت و مديريتش در دوران مركز نشر دانشگاهي اشاره كرد،

گفت: در همان مقطع نسخه‌اي كشف شده منطق‌الطير عطار و همچنين نسخه دستي كشف شده شاهنامه فردوسي توسط آنجلو ميكله پيه مونتسه را در مركز نشر دانشگاهي چاپ كرديم و در واقع از جمله اقدامات و فعاليت‌هاي وي نيز در كشف همين نسخه خطي از شاهنامه فردوسي است البته فعاليت‌هاي ايشان فقط در همين حد نيست بلكه او در سال‌هاي فعاليتش در حوزه ايران‌شناسي منشا خدمات مهم و اثرگذاري بوده است.

در ادامه اين مراسم كامران صفامنش، از محققان و پژوهش‌گران در حوزه معماري نيز به مرور آشنايي و همكاري‌اش با آنجلو ميكله پيه مونتسه اشاره كرد و گفت: براي نخستين بار در سال 1367 در كنگره حافظ با اين استاد و پژوهشگر حوزه ايران‌شناسي آشنا شدم و در ادامه به پروژه مشترك در مورد دو باغ سفارت ايتاليا در تهران و ساختمان‌هاي آن‌ها رسيديم و پژوهشي ارزشمند با همكاري و مساعدت اين استاد برجسته انجام داديم.

وي در ادامه به مرور تجربه‌هاي همكاري و خاطرات آن پرداخت.

در ادامه اين مراسم كارلو چه‌رتي، رايزن فرهنگي ايتاليا در تهران و همچنين ايرانشناس ايتاليايي در سخناني گفت:‌ من متاسفانه شاگرد استاد آنجلو ميكله پيه مونتسه نبودم و براي همين فارسي من خوب نيست. پيه مونتسه از برجسته‌ترين ايران شناسان ايتاليايي است و آثار مهمي را در حوزه ايران شناسي به رشته تحليل درآ‌ورده است كه از آن جمله مي‌توان به فهرست‌نويسي نسخه‌هاي خطي فارسي در كتاب‌خانه‌ها و موزه‌هاي ايتاليا اشاره كرد و همچنين تلاش و اقدام مهم ديگر اين ايرانشناس كشف نسخه خطي از شاهنامه در فلورانس بود كه اين نسخه خطي از اهميت زيادي برخوردار است. از طرفي ديگر فعاليت پژوهش وي تاليف تاريخ ادبيات ايران در دو جلد و اثري مهم براي دانشجويان و علاقه مندان ايتاليايي به فرهنگ ايران است.

او خاطر نشان كرد:‌ با وجود اين كه از سال‌ها پيش با آثار و نوشته‌هاي استاد آنجلو ميكله پيه مونتسه آشنا بودم و از آن‌ها بهره مي‌بردم اما ايشان را براي اولين بار سال 1996 در فرودگاه مهرآباد ديدم. آن ديدار براي من خيلي دلپذير و ارزشمند بود. در واقع تاثير پيه مونتسه به حوزه ايرانشناسي ايتاليا زياد است و بعد از فعاليت او به نوعي توجه به اين حوزه بيشتر از گذشته شده است.

وي در بخش پايان سخنانش به پايان دوره ماموريت ده ساله پيه مونتسه به عنوان رايزن فرهنگي ايتاليا در تهران اشاره كرد و گفت:‌ پس از بازگشت پيه مونتسه به ايتاليا من اين افتخار را داشتم كه با ايشان همكار باشم.

همچنين در اين مراسم محمود اميد سالار، پژوهشگر و ايرانشناس نيز با اشاره به كشف نسخه فلورانس شاهنامه فردوسي تصريح كرد: كشف اين نسخه اتفاق خوبي براي شاهنامه پژوهي و تصحيح شاهنامه به همراه داشت؛ البته بررسي اهميت اين نسخه شاهنامه مانند بررسي خيلي چيز‌هاي ديگر درگير دعواي حيدري ـ نعمتي شد و اين نسخه موافقان و مخالفان خودش را دارد. به هر حال من معتقدم كشف اين نسخه مغتنم است؛ هم از نظر كتاب‌آرايي و هم از نظر واژگان و مفردات كمك خوبي براي تصريح شاهنامه فردوسي است؛ البته به اعتقاد من با توجه به امكان‌هاي متعدد فن‌آوارنه، ديگر روزگار آن سپري شده است كه بگوييم تصحيح متني كلاسيك با تكيه بر نسخه اصل صورت بگيرد و ساير نسخه‌ها فرعي قلمداد شود. با اين امكانات كه فراهم آمده است مي‌توان همه نسخه‌ بدل‌هاي يك اثر را در پايان صفحه آورد و آن را به مخاطب ارائه كرد، اما به هر حال اين نياز احساس مي‌شود كه در تصيحح به هر حال يك اثر بايد به عنوان نسخه اصلي در نظر گرفته شود.

او خاطر نشان كرد:‌ به اعتقاد من نسخه شاهنامه فلورانس اهميت و ويژگي خودش را دارد و ضرورت دارد فارغ از احساسات با نگاهي علمي و دقيق به اين نسخه مانند ديگر نسخه‌ها توجه شود. البته هيچ نسخه‌اي به خودي خود نمي‌تواند متن شاهنامه را به ما دهد و استفاده از نسخه‌هاي متعدد پيشگري مشي علمي و فارغ از احساسات مي‌تواند اشتباه‌ها و خطاهاي ما را پايين آورد.

وي در ادامه با اشاره به ورود فن تصحيح متون كلاسيك و به كارگيري شگرد‌هاي اين فن از غرب توسط چهره‌هايي مانند مجتبي مينوي، پرويز ناتل خانلري و ديگران متذكر شد: از آغاز تصحيح متون كلاسيك فارسي يك شيفتگي و علاقه خاصي به متد‌هاي علمي تصحيح برآمده از فرهنگ غربي شكل گرفته است و اين كه ما از دست‌آورد‌هاي فكري و فرهنگي ديگران استفاده كنيم هيچ منعي ندارد، اما مي‌توانيم از استعداد‌هاي و تجربه‌هاي فرهنگ ايراني نيز بيشتر بهره بگيريم و به شكل متد ايراني برسيم. با وجود خدماتي كه آغاز‌گران تصحيح در ايران انجام داده‌اند آن‌ها اين نكته را در نظر نگرفتند كه بيشتر تئوري‌هاي برآمده از تصحيح متون در غرب ناشي از مواجهه آن‌ها با متون مذهبي و ديني مسيحيت بوده است و با توجه به سنت ويژه فرهنگ ايراني اسلامي ما به احاديث و همچنين شگرد‌ها و تكنيك‌هايي كه براي تشخيص صدق آن‌ها بوده است مي‌تواند در تصحيح متون كلاسيك فارسي به محققان و پژوهشگران جوان كمك كند.

همچنين در ادامه اين مراسم منصوره اتحاديه به سابقه آشنايي و دوستي و همكاري‌اش با آنجلو ميكله پيه مونتسه به سال‌هاي دهه 60 خورشيدي اشاره كرد و متذكر شد: پيه مونتسه پژوهشگر و ايرانشناس برجسته ايتاليايي از سال 1350 تا امروز در حوزه فرهنگ،‌ تاريخ و ادبيات ايران فعاليت‌هاي پژوهشي اثرگذاري را انجام داده است و از آنجايي كه در طول دوره روابط ايران و ايتاليا‌ هيچگاه رابطه استعماري وجود نداشته است از اين جهت نگاه آنجلو ميكله پيه مونتسه بر خلاف بسياري از مستشرقان است. او در نگاهش بيشتر به نوعي بر اثرگذاري روابط متقابل ايران و ايتاليا پرداخته است.

در بخش ديگري از اين مراسم با حضور مصطفي محقق داماد، جايزه پروفسور آنجلو ميكله پيه مونتسه به وي تقديم شد و او در سخناني گفت: 41 سال پيش ايرج افشار براي حضور در كنگره‌اي به‌ رم آمد و در همان مراسم بود كه ما همديگر را ديدم و با هم آشنا شديم و او از همان سال‌ها تاكنون همواره فعاليت‌ها و آثار مرا در حوزه ايرانشناسي به ديگران معرفي كرده است. خاطرم است كه در آن سفر كتابي را به من تقديم كه يادداشت‌هاي سفرش را به سراسر جهان بود و از جمله سفر به رم هم در اين يادداشت‌ها آمده بود. در همين يادداشت بود كه گزارشي را به ايرانشاسناس ايتاليايي اختصاص داده بود و در آنجا از من ياد كرده بود و او همواره ايرانشناسان مختلف جهان را در آثار نوشته‌هايش معرفي كرده است.

او همچنين كتاب مهم كتاب‌شناسي فردوسي را هم به من تقديم كرد و به نوعي يك دوستي بين ما شكل گرفت. بنياد دوستي من و ايرج افشار بر اساس دانش دوستي بود و در همه اين سال‌ها مكاتبات ميان ما ادامه داشت و در حوزه‌ها مختلفي به همديگر نامه مي‌نوشتيم درباره كتاب‌شناسي، ايرانشناسان ايتاليايي، ايرانشناسي در ايران و جهان، نسخه شناسي و همچنين تاريخ دوران قاجار با همديگر مكاتبه داشتيم. در همه اين سال‌ها يك دوستي مداوم داشتيم. بارها با هم ديدار داشتيم و همواره درباره ايران و فرهنگ ايران با هم صحبت مي‌كرديم.

او تاكيد كرد: ايرج افشار براي ايرانشناسان غربي يك ستاره بود و هر وقتي كه ما نياز به اطلاعات جزئي و دقيق و تازه‌اي در موضوع‌هاي مختلفي درباره ايران داشتيم به او مراجعه مي‌كرديم و من به شخصه معتقدم ايرج افشار ستاره‌اي براي ايرانشناسان جهان است و براي من ستاره دوم در زمينه نسخه‌شناسي جناب استاد دانش‌پژوه است و استاد ديگر كه مي‌توان از او به عنوان ستاره بي مثال ياد كرد جناب باستاني پاريزي است و من در همه اين سال‌ها اين رابطه را با اين عزيزان داشته‌ام كه مبتني بر دانش دوستي بوده است.

 آنجلو ميكله پيه مونتسه در بخش پاياني سخنانش به مرور خاطره‌ ديدارش با ايرج افشار در تهران پرداخت و گفت: سال گذشته پژوهشي تازه را آغاز مي‌كردم كه شادروان ايرج افشار پيشنهاد كرد كه جايزه بنياد موقوفات افشار را به عنوان ايران شناس برجسته دريافت كنم. در حين نگارش كتابي بودم درباره تاثير معماري ايراني و بناهاي تاريخي رم كه هم‌اكنون زير چاپ است و همچنين فهرستي را از نسخه‌هاي خطي و اسناد تاريخي فارسي كه در واتيكان نگهداري مي‌شود تهيه كرده‌ام و دلم مي‌خواستم در حضور ايرج افشار اين‌ها را بگويم و مي‌انديشم كه جان او زنده است.

منبع ایسنا

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: