بن مایۀ آیین های مهر و زرتشت در هفت پیکر نظامی / مریم حسینی

1397/4/5 ۱۴:۴۴

بن مایۀ آیین های مهر و زرتشت در هفت پیکر نظامی / مریم حسینی

تأثیر آیین مهری و مزدیسنا در ادبیات فارسی نتیجۀ تأثیر آن در فرهنگ ایرانی است. نظامی، منظومه سرای برجستۀ ایرانی(535 – 607 هـ . ق.) هم هنگام آفرینش داستان دربارۀ دو پادشاه دورۀ ساسانی، یعنی خسرو پرویز در منظومۀ خسرو و شیرین و بهرام گور در منظومۀ هفت پیکر، از بن مایه های آیین هایی چون آیین مهری و آیین زرتشتی به صورتی استعاری و رمزی سود برده است.

 

چکیده: تأثیر آیین مهری و مزدیسنا در ادبیات فارسی نتیجۀ تأثیر آن در فرهنگ ایرانی است. نظامی، منظومه سرای برجستۀ ایرانی(535 – 607 هـ . ق.) هم هنگام آفرینش داستان دربارۀ دو پادشاه دورۀ ساسانی، یعنی خسرو پرویز در منظومۀ خسرو و شیرین و بهرام گور در منظومۀ هفت پیکر، از بن مایه های آیین هایی چون آیین مهری و آیین زرتشتی به صورتی استعاری و رمزی سود برده است. در این مقاله برخی از بهره وری های نظامی از قابلیت های نمادین این آیین ها بررسی شده است. استفاده از داستان زندگی بهرام پنجم به عنوان داستان مرکزی و هالۀ پرمعنای نام بهرام در آیین مهری و مزدیسنا، همچنین انتخاب گنبد و بسامد فراوان آن در این داستان که به معنی آتشگاه است، برای قصرهای هفتگانۀ هفت شاهدخت، اهمیّت عدد هفت در آیین های بهی و میترایی، همچنین مقایسۀ نقش هفت شاهدخت بر گنبد کاخ خورنق با نقاشی های مهریان بر سقف مهرابه ها، تطبیق هفت مرحلۀ آیین مهری با گذر بهرام از هفت گنبد، نمونۀ نشانه هایی از کارکرد نمادین این آیین ها در هفت پیکر نظامی است.

جستارهای ادبی بهار 1391 شماره 176

 

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: