هر ایرانی نگهبان زبان فارسی

1397/2/25 ۱۱:۱۸

اردیبهشت بهشت آیین، ماه رویدادهای فرهنگی است و از جمله بیست و پنجم این ماه، روز بزرگداشت مقام فردوسی پاکزاد و پاکنهاد و روز پاسداشت زبان ارجمند و کم نظیر فارسی است. باید بدانیم که زبان فارسی تنها یک زبان نیست، بلکه جریانی است پویا و ماندگار از لطیف‌ترین اندیشه‌های برین بشری که فرهنگ آفرین و تمدن ساز بوده و ریشه در اندیشه‌های الهی و انسانی قوم ایرانی دارد؛ قومی که از دیرباز بر مدار مروت و مدارا حرکت کرده و یاریگر ستمدیدگان و ضعیفان بوده است. این زبان موزون و سرشار از واژه‌های شاعرانه و دل انگیز، دو موضوع ارجمند را به تکامل رسانده است؛ نخست خط و دیگری شعر.

یدالله گودرزی: اردیبهشت بهشت آیین، ماه رویدادهای فرهنگی است و از جمله بیست و پنجم این ماه، روز بزرگداشت مقام فردوسی پاکزاد و پاکنهاد و روز پاسداشت زبان ارجمند و کم نظیر فارسی است.

باید بدانیم که زبان فارسی تنها یک زبان نیست، بلکه جریانی است پویا و ماندگار از لطیف‌ترین اندیشه‌های برین بشری که فرهنگ آفرین و تمدن ساز بوده و ریشه در اندیشه‌های الهی و انسانی قوم ایرانی دارد؛ قومی که از دیرباز بر مدار مروت و مدارا حرکت کرده و یاریگر ستمدیدگان و ضعیفان بوده است. این زبان موزون و سرشار از واژه‌های شاعرانه و دل انگیز، دو موضوع ارجمند را به تکامل رسانده است؛ نخست خط و دیگری شعر.

زیباترین خطوط موجود در جهان در زبان فارسی پدید آمده است و تجربه خطوط دیگر در این زبان به تکامل رسیده است. خط نستعلیق و شکسته نستعلیق مظهری است از زیبااندیشی و زیبانگری ایرانیان.

در حوزه شعر نیز این زبان آفاق بیکرانی را درنوردیده و جهان‌های تازه و بکری را آفریده که در کمتر زبانی دیده می‌شود. زبان فارسی آنقدر ظرفیت و انعطاف داشته که توانسته با وجود رویداد‌های گران و بنیان افکن که بر این سرزمین رفته است همچنان خود را حفظ کند و در مسیر تاریخ جریان یابد.

زبان فارسی در دوره معاصر به اوج پختگی و تعادل و تراز رسیده است و نثر درخشان و پرمایه امروزی را می‌توان در آثار بزرگانی همچون زرین کوب، یوسفی، فروغی، دانشور و دیگر کسان دید. این جریان بسامان و درست متأسفانه در سال‌های اخیر دچار مشکلات و مخاطراتی شده به گونه‌ای که حیات زبان فارسی را درخطر انداخته است. در گذشته، نویسندگان و کاتبان دارای تبحر و تخصص بودند، آثار گذشته را می‌خواندند،

با سواد و ادیب بودند، بر زبان و خط و دستور و زبان فارسی تسلط داشتند و پس از کسب این تخصص‌ها دست به قلم می‌بردند، اما امروزه به‌دلیل فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان، هر کسی اقدام به نوشتن می‌کند و با کمترین آشنایی نسبت به زبان و ادبیات، کلمات درست و نادرست و تصحیف شده را کنار هم می‌چیند و برای افراد بی‌شماری ارسال می‌کند. بیش از نود درصد این نگارندگان سرمست! اطلاعی از بدیهیات نویسندگی ندارند و آثارشان، مخلوقات بی‌سر و شکلی است که در دراز مدت می‌تواند چهره زبان را دگرگون کرده و از شکل بیندازد. از طرفی با ورود فناوری‌های جدید، سیل و خیل واژه‌های بیگانه وارد زبان فارسی شده و سبب تغییر هویت زبان می‌شود. در این میان گرایش عده‌ای از مردم به واژه‌های انگلیسی و متأسفانه متوسل شدن برخی از نخبگان و کارشناسان به این واژه‌ها به‌دلیل توهم تأثیرگذاری، وضعیت کنونی را بغرنج‌تر کرده است، براین همه، بی‌عملی و انفعال عجیب دستگاه‌های فرهنگی را باید افزود، انگار نه انگار که وجود دارند و وظایفی مهم بر دوش می‌کشند.

با وجود قوانین مصوب مجلس درباره زبان فارسی (مثل قانون ممنوعیت به کار‌گیری اسم‌ها و عنوان‌ها و اصطلاحات بیگانه) به آنها عمل نمی‌شود و قوه قضائیه هم مجازات‌های وضع شده برای عمل نکردن به این قوانین را اعمال نمی‌کند!

متأسفانه غفلت از زبان فارسی که غفلت از یک فرهنگ و تاریخ پربار است همچنان ادامه دارد؛ این در حالی است که بسیاری از موضوعاتی که دغدغه دستگاه‌ها و مسئولان است در صورت خدشه و نابودی قابل بازیابی است اما اگر خط و زبان فارسی نابود شود یک فرهنگ و ادبیات و تاریخ نابود شده و دیگر قابل بازیابی نخواهد بود.

 این روز بزرگ را ارج می‌نهیم و «آیین سخن» فردوسی را پاس می‌داریم.

منبع: روزنامه ایران