تزریق مرگ در رگ مخالفان

1397/2/4 ۰۹:۳۴

«ای مردم من قاتل نیستم! یگانه گناهم اینه که دستور مافوقم را اجرا کرده‌ام! و حالا چون از همه ضعیف ترم، همه چیز به گردن من افتاده! قاتل اصلی سرتیپ مختار و خود رضا شاهه!»(۱) این آخرین گفته‌های «احمد احمدی» معروف به پزشک احمدی، از عوامل قتل آزادیخواهان و ناراضیان سیاسی در دوران «رضاشاه» پای طناب دار بود که بیست فروردین سال ۱۳۲۱ در عراق دستگیر شد.

پزشک احمدی، از فروش دارو تا زندان شهربانی

صولت شجاعیان: «ای مردم من قاتل نیستم! یگانه گناهم اینه که دستور مافوقم را اجرا کرده‌ام! و حالا چون از همه ضعیف ترم، همه چیز به گردن من افتاده! قاتل اصلی سرتیپ مختار و خود رضا شاهه!»(۱) این آخرین گفته‌های «احمد احمدی» معروف به پزشک احمدی، از عوامل قتل آزادیخواهان و ناراضیان سیاسی در دوران «رضاشاه» پای طناب دار بود که بیست فروردین سال ۱۳۲۱ در عراق دستگیر شد. احمد احمدی فرزند محمدعلی مشهور به پزشک احمدی در سال ۱۲۶۶ در یکی از محلات تبریز به دنیا آمد. در سنین نوجوانی به‌کار فروش دارو سرگرم شد. حدود سال ۱۳۰۷ در ۴۱ سالگی به تهران آمد و در بیمارستان احمدی تهران که بعد‌ها به بیمارستان سپه موسوم شد، به کار پرستاری پرداخت. او با مشاهده اعمال پزشکان سعی می‌کرد امور پزشکی را بیاموزد. سر و کار با بیماران متعدد اهمیت واقعی بیماری و درد را در نظرش کم اهمیت جلوه می‌داد. او زمانی اقدام به دایر کردن داروخانه کوچکی در مشهد کرد. همین که می‌گفتند از تهران آمده و در یکی از بیمارستان‌های مهم مرکزی کار می‌کرد، برای معروفیتش کافی بود تا مردم به او مراجعه کنند هر چند که سواد اندکی داشت. در سال ۱۳۱۰ در دوران ریاست سرلشکر «محمدحسین آیرم» بر شهربانی وارد یکی از مهم‌ترین ادارات مرکز شد. به‌ظاهر گفته می‌شد که طبیب مخصوص بهداری زندان نظمیه تهران است. تنها رئیس کل آن اداره و شاید چند مأمور عالی‌رتبه از کارهای او خبر داشتند. احمدی در زمان ریاست سرپاس «رکن‌الدین مختاری» نام‌آور‌تر شد. مشهور است که وی اغلب شب و نیمه شب در سر خدمت حاضر می‌شد و با آمپول‌های مخصوص خود «انژکسیون» آمپول داغ، آمپول هوا و... بیماران را راحت می‌کرد.» (2) بعد از تحولات شهریور ۱۳۲۰ و خلع سلطنت رضاشاه که باعث ایجاد فضای باز سیاسی شد، تعدادی از کسانی که خود یا بستگان آنها از او صدمه دیده بودند، از جمله خانواده «عبدالحسین تیمورتاش» وزیر دربار رضاشاه و «جعفرقلی‌خان بختیاری» مشهور به سردار اسعد وزیر جنگ رضاشاه، به دادسرای دیوان کیفر شکایت کردند و با مطرح شدن توقیف‌های غیرقانونی و شکنجه و قتل اشخاصی چون «سید حسن مدرس»، سردار اسعد، «محمد فرخی یزدی» شاعر و مدیر روزنامه طوفان، تیمورتاش و... که به‌دستور شاه وقت توسط مأموران شهربانی (نظمیه سابق) در زندان یا تبعیدگاه‌ها صورت گرفته بود، دولت «محمدعلی فروغی» ملقب به ذکاءالملک، در اثر فشار افکار عمومی، به دستگیری افراد بنامی مانند رکن‌الدین مختاری رئیس شهربانی، سرهنگ «مصطفی راسخ» رئیس زندان نظمیه تهران، سرهنگ «حسین نیرومند» قائم مقام رئیس زندان، پزشک احمدی و چند نفر دیگر اقدام کرد.

پزشک مجاز زندان نظمیه به موجب قرار صادره در پرونده مربوط به‌قتل سردار اسعد بازداشت شد. وی علاوه بر آن متهم بود به آزار و اذیت و قتل محمد فرخی یزدی به دستور و امر سرپاس مختاری و نیرومند و علاوه بر این اتهامات، متهم به قتل تیمورتاش نیز بود. رضا شاه پس از بدگمانی به تیمورتاش وی را از وزارت دربار عزل و دستور زندانی شدن او را صادر کرد و عبدالحسین تیمورتاش در زندان شماره ۴ قصر زندانی شد. «پزشک احمدی، تیمورتاش را بر اساس دستور آیرم، رئیس کل شهربانی با تزریق استریکنین مسموم می‌کند ولی چون هنوز مختصر حیاتی داشته به گواهی دکتر «محمد خروش» و اظهارات «معین طبیب» دستیار پزشک و «ابوالقاسم حائری» برای اینکه کارش زود‌تر تمام شود، بالش را بر دهانش گذاشته و او را خفه می‌کند. تیمورتاش در روز نهم مهرماه ۱۳۱۲ به‌قتل رسید و طبق گفته دخترش ایران:«یک بالش خون‌آلود تنها چیزی بود که از زندان پدرم برای ما ارسال داشتند.»(3) این موارد نمونه‌ای از اتهامات پزشک احمدی بود. وی افراد گمنامی را نیز به قتل رساند که اولاً به‌دلیل گمنامی و ثانیاً برای اینکه کسی نبود که علیه او اعلام جرم کند، بیشتر جنایاتش برای همیشه مخفی باقی ‌ماند. در دادگاه عالی جنایی، پرونده‌های قتل فرخی، «دکتر تقی ارانی» رهبر گروه کمونیستی 53 نفر، سردار اسعد، «خان بابا خان بختیاری» و... در پشت کاخ گلستان عمارت سابق وزارت امور خارجه مورد رسیدگی قرار گرفت و همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، موارد اتهام پزشک احمدی توسط دادستان با حضور وکلای مدعیان خصوصی ارسلان خلعتبری وکیل ورثه سردار اسعد، عباس نراقی وکیل ورثه فرخی و احمد کسروی وکیل مدافع احمدی مطرح شد.

ارسلان خلعتبری وکیل ورثه سردار اسعد در جریان محاکمه پزشک احمدی درباره وی می‌گوید: «در زندان شهربانی اسم احمدی و لفظ موت با هم مترادف بودند. اینکه احمدی می‌گوید به مریض‌ها او هرگز آمپول نمی‌زد صحیح است زیرا او هرگز آن آمپول کذایی را برای شفا و معالجه یک مریض به کار نبرده است که درد مریض را تخفیف بدهد بلکه او همیشه آمپول خود را به محبوسان سیاسی و بی‌گناه و از قضا سالم و تندرست می‌زد از قبیل مرحوم سردار اسعد و فرخی و غیره.» (4) «احمدی از تمام لوازم و اسباب طبی یک کیف کوچکی داشت و یک انژکسیون بزرگ و از لوازم زهد و تقوا تسبیحی همیشه به دست و کتابچه کوچکی هم در بغل که کتاب دعایش بود و وقتی آمپول نمی‌زد، تسبیح می‌چرخاند و خود را یک زاهد مصنوعی جلوه می‌داد و بعد از آمپول زدن هم از کتاب دعا می‌خواند و ثواب آن را نثار روح شهدای خود می‌کرد. احمدی برای هر قتل انعامی می‌گرفت. خرده پا‌ها و اشخاص غیرمعروف کمتر و معروفان بیشتر. اینکه گفته برای زیارت حسین(ع) به کربلا رفتم، دروغ است. او در کربلا در تجسس مقبره همکاران و هم‌مسلکان خود یعنی شمربن ذی‌الجوشن و یزید بن معاویه بوده تا با روح آنها صحبت کند که کاری که شما در صحرای کربلا کردید من با آزادیخواهان ایران در زندان قصر کردم.»(5) سرانجام دادگاه دیوان عالی جنایی، در 30 بهمن 1322 بعد از بررسی‌های لازم به جهت ارتکاب احمدی به قتل عمدی، جرم وی را محرز و بنا به ماده ۱۷۰ قانون مجازات عمومی پزشک احمدی را قاتل عمدی «فرخی یزدی» و «سردار اسعد» شناخت و به اعدام محکوم کرد.این حکم در مورد نامبرده در ساعت 20/6 صبح روزیکشنبه ۲۲مهر ماه سال۱۳۲۳اجرا شد. نامبرده در میدان توپخانه و درکنار مجسمه رضاشاه، کسی که وی سال‌ها برای او و به دستور او کار می‌کرد، بر بالای دار رفت.

 منابع:

1- غلامحسین بقیعی- - خاطراتی از دوران فعالیت حزب توده- ص ۲۵۲-۲۵۱

2- ع امیرانی- گرفتار پنجه عدالت- روزنامه اطلاعات ۲ مرداد ۱۳۲۱، سال هفدهم، شماره ۴۹۴۸، ص ۳

3- محمود پورشانچی، قزاق: عصر رضاشاه پهلوی بر اساس اسناد وزارت امور خارجه فرانسه، (تهران، فیروز، ۱۳۸۴)، ص۵۷۱

4- کیوان پهلوان، رضاشاه و دیدگاه ما، تهران، خاورزمین، ۱۳۸۴، ص ۴۱۳‌-‌۴۰۷.

5-ارسلان خلعتبری- شرکت احمدی با عزرائیل- روزنامه ستاره ۱۳ بهمن ۱۳۲۲، شماره۱۷۳۱، ص۱

منبع: روزنامه ایران