1397/1/20 ۱۳:۱۸
حاج محمد رمضانی ملقب به حاجی خاور و مشهور به «پدر كتاب ایران» سال 1283در تهران متولد شد. تحصیلات خود را در مدرسه سلطانی و مدرسه سیاسی گذراند و اولین فعالیت او تأسیس قرائتخانه اتفاق برای استفاده عموم بود. از خدمات برجسته رمضانی تأسیس كتاب‌فروشی و مؤسسه انتشاراتی كلاله خاور است که نزدیک به 700 عنوان كتاب را در مدت نه سال منتشر کرد. رمضانی به مدت 32 سال با هدف راه اندازی یک کتابخانه، مجموعه‌ای از اسناد، نشریات، کتاب های چاپی و خطی را جمع‌آوری و سر انجام آن ها را به کتابخانه مسجد اعظم اهدا کرد.
ایشان در خصوص مرارت‌هایی که در این مدت متحمل شد، چنین بیان می‌کند: «سی ودو سال است که شب و روز در کار جمع‌آوری کتابها هستم. چقدر در این راه به خودم رنج دادم! چقدر در این مدت زحمت کشیدم! یادم می‌آید که یک دست لباس خوب نپوشیدم، یک وعده غذای کامل نخوردم، پیاده به کارهایم میرسیدم تا از پولی که پس انداز می‌کنم یک جلدکتاب هم که شده بتوانم بخرم، بسا روزها شده بود که با جیب پر به بازار میرفتم تا برای بچه‌هایم لباس یا چیزهای دیگر بخرم، وقتی که به خانه برمی‌گشتم، فکر می‌کنید چی تو دستم بود؟ کتاب بود آقا جان! کتاب بود! همیشه به فکرشم، تو خواب تو بیداری، گاهی وقت‌ها فکر می کنم که این یک دوستی کوچک و سرسری نبوده که بشود به این آسانی‌ها ازش گذشت، این عشق بوده، دیوانگی بوده.»
زندگی محمد رمضانی بدون کتاب معنا نداشت. وی را عاشق کتاب، پدر کتاب ایران، مرد خودساخته، کم حرف و پرکار، ناشر کتاب‌های ارزان قیمت، شجاع و نترس، پیشاهنگ، مرجع محققان، مشوق مؤلفان توصیف کرده‌اند.
رمضانی در طول فعالیت پنجاه ساله خود و با تلاش‌های خستگی‌ناپذیرهمه سرمایه خود را در راه کتاب صرف کرد و جهت ایجاد رغبت کتابخوانی در جامعه هر از چندگاهی با راه‌اندازی حراج کتاب، دادن تخفیف‌های ویژه و فروش قسطی کتاب راه را برای ورود کتاب به خانه‌های عموم مردم هموار می‌کرد.
محمد رمضانی تا اواخر عمر خود با تلاشی وافر و از خودگذشتگی ستودنی، درصدد راه اندازی کتابخانه‌ای در شهر قم بود و از هیچ کاری در این راه فروگذار نکرد. او در اینباره اینگونه بیان می‌کند: «محل آبرومندی برای کتابها بایستی ساخته شود. برای تهیه پول من حاضرم سه باب مغازه کلاله خاور را با کتاب موجودی آن به هر کس که مایل باشد بفروشم. همچنین خانه ام نیز می‌تواند به کرایه رود و کمکی برای تأسیس کتابخانه باشد. زمینی هم در شهرری دارم که آماده فروش است، تنها استمداد من از مردم خیرخواه این است که قدمی پیش بگذارند تا از فروش اینها بتوانیم وجوه مورد استفاده را تهیه کنیم. قصد دارم کتابخانه در شهر قم تأسیس گردد. چون محل و مرکز علم و دانش است.»
از دیگر اقدامات محمد رمضانی می‌توان به انتشار اولین مجله کتابشناسی ایران به نام «کتاب»، مدیریت نشر مجلات تجارت و شرق، تأسیس انجمن ناشران و کتابفروشان، تأسیس شرکت کتابفروشان ایران، تشکیل شرکت سهامی کتاب های درسی، تأسیس شرکت تعاونی صنف ناشران و ... اشاره کرد.
آقاى رمضانى در اواخر عمر خود كتابها را به قم انتقال داده و در خانهاى اجارهاى به طور موقت نگهدارى مى‌كرد تا كتابخانهاى با عنوان «صاحبالامر عجل‌الله تعالى فرجه الشریف» تأسیس کند، اما اجل مهلت نداد تا به این نیت پاك جامه عمل بپوشاند. وی در تیر ماه 1346 چشم از جهان فرو بست و طبق وصیت ایشان حدود چهل هزار کتاب که قریب به دو هزار جلد آن خطی بود در اختیار «كتابخانه مسجد اعظم» قم قرار گرفت.
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید